به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از همشهری آنلاین، یک تصویر ساده از نخستین روز مدرسه، ممکن است تنها یک خاطره شیرین به نظر آید، اما می‌تواند اطلاعاتی را فاش کند که امنیت کودک، خانواده و حتی موقعیت‌های شغلی حساس را در معرض خطر قرار دهد. در شبکه‌های اجتماعی، بسیاری از افراد بدون توجه به جزئیات پنهان و آشکار تصاویر، ناخواسته زمینه‌های سوءاستفاده را فراهم می‌کنند.
همسر فردی به دلیل داشتن شغل حساس، با نام مستعار و تصویر گل و گیاه در اینستاگرام فعالیت می‌کرد. اما انتشار ناگهانی تصویر دخترش در روز اول مدرسه، نشان داد که چگونه یک لحظه ذوق و هیجان می‌تواند تمام ملاحظات امنیتی را تحت‌الشعاع قرار دهد. دیدن دخترک با لباس مدرسه و کوله‌پشتی بزرگ صورتی‌اش، مادر را چنان به وجد آورده بود که تمام توصیه‌های ایمنی را نادیده گرفت.
به نظر می‌رسید او فراموش کرده است که حتی بدون در نظر گرفتن حساسیت شغل همسرش، انتشار تصویر چهره و اطلاعاتی نظیر نام مدرسه روی روپوش و تابلوی اسم خیابان که به محل دقیق مدرسه فرزندش اشاره دارد، چه خطراتی را متوجه کودک و خانواده می‌کند. خطری که اکنون می‌تواند پیامدهایی در سطح ملی داشته باشد!
این تنها یک اشتباه لحظه‌ای نیست. واقعیت این است که اغلب افراد در شبکه‌های اجتماعی همین خطا را تکرار می‌کنند. شور و اشتیاق ثبت یک لحظه، دیدگان را کور می‌کند و اطلاعاتی ناخواسته فاش می‌شود. اطلاعاتی که شاید ناآگاهانه در اختیار افرادی قرار گیرد که نباید به آن‌ها دسترسی داشته باشند!
به تازگی، ویدیویی از یک یوتیوبر ایرانی که در حال آزمایش یک خودرو در یک منطقه امنیتی بود، به سرعت در فضای مجازی پخش شد. او در طول ویدیو، احتمالاً به طور تصادفی و ناخواسته، تصاویری از سامانه‌های پدافندی موجود در آن منطقه را منتشر کرد. در نتیجه، اطلاعات مربوط به این تجهیزات، بدون هیچ‌گونه طبقه‌بندی و با کیفیتی بالا، در دسترس عموم قرار گرفت!
برای درک بهتر موضوع، اجازه دهید آن را به صورت گسترده‌تری بررسی کنیم. یک روپوش مدرسه می‌تواند نام مدرسه فرزند را فاش کند، یک تابلوی کوچک در پس‌زمینه تصویر می‌تواند آدرس منزل را لو دهد و یک متادیتای پنهان در فایل عکس می‌تواند موقعیت دقیق جغرافیایی را فاش کند.
در دنیایی که تهدیدها دیگر محدود به دنیای فیزیکی نیستند و سایه سرقت هویت، آزار و اذیت آنلاین و حتی خطرات امنیتی سنگین‌تر بر زندگی افراد سنگینی می‌کند، همین تصاویر ساده و به ظاهر بی‌خطر می‌توانند به نقطه شروع یک بحران تبدیل شوند.
گاهی اوقات خطر، درست در پس‌زمینه یک تصویر پنهان است. اما چه عناصری در یک عکس می‌توانند خطرناک باشند؟ مهندس آرش سرخانی، متخصص امنیت سایبری، به برخی از این موارد اشاره می‌کند:
1. مشخصات شخصی روی لباس، کارت یا تخته اعلانات: نام مدرسه روی لباس دانش‌آموز، نام شرکت روی کارت شناسایی، تابلوهای محل کار یا پروژه و غیره. این موارد به سرعت هویت یا محل مرتبط با فرد را فاش می‌کنند.
2. پس‌زمینه تصویر: آدرس روی بسته‌های پستی، پلاک خودرو، نمای قابل تشخیص خیابان یا ساختمان، مسیری که با استفاده از گوگل استریت ویو قابل ردیابی است و غیره. یک سارق یا مزاحم می‌تواند با استفاده از همین جزئیات ساده، محل زندگی یا محل کار شما را پیدا کند.
3. اطلاعات زمانی و رفت‌وآمد: تصاویری که نشان می‌دهند شما در حال حاضر در سفر هستید یا به هر دلیلی در منزل حضور ندارید (مانند گزارش آنلاین و لحظه به لحظه از تعطیلات) می‌تواند خطر سرقت یا ورود غیرقانونی به منزل را افزایش دهد.
4. محتوای حساس کاری: تصویری که در آن تخته وایت‌برد، نمودارهای سازمانی، طرح‌های فنی، پروتکل‌ها یا اسناد دیگر مربوط به پروژه یا محل کار قابل مشاهده باشد؛ ممکن است حاوی اطلاعات محرمانه یا قابل سوءاستفاده برای رقبا یا افراد سودجو باشد. صداهای پس‌زمینه (در ویدیوها)، ویژگی‌های چهره، بازتاب اثر انگشت و غیره ممکن است به شناسایی افراد یا محیط منجر شود.
5. الگوهای رفتاری (قابلیت ردیابی): مجموعه‌ای از تصاویری که دارای موقعیت‌های مکانی و زمانی مشخص هستند، می‌توانند مسیرها و عادات شما را فاش کنند. به عنوان مثال، هر روز ساعت 8 صبح در کافه معینی صبحانه میل می‌کنید، یا هر روز با قطار ساعت 7:30 از ایستگاه مشخصی به محل کار خود می‌روید. این اطلاعات ممکن است در اختیار افرادی قرار گیرد که با کنار هم قرار دادن آن‌ها مانند تکه‌های پازل، از آن علیه شما استفاده کنند.
بسیاری از کاربرانی که بدون احتیاط در فضای مجازی فعالیت می‌کنند، از مفهوم خطرناکی به نام «متادیتا» بی‌اطلاع هستند. متادیتا به معنای «داده‌هایی درباره داده‌ها» است. در واقع، اطلاعاتی است که در یک فایل درباره خود آن فایل وجود دارد. به عبارت ساده‌تر، عکس‌ها، ویدیوها و فایل‌های متنی که در فضای مجازی به اشتراک گذاشته می‌شوند، حاوی اطلاعات دیگری هستند که کاربر تصمیمی برای انتشار آن‌ها نگرفته است. بلکه این اطلاعات به صورت خودکار در پشت صحنه فایل ذخیره می‌شوند.
سرخابی توضیح می‌دهد که متادیتا در فایل‌های مختلف، ماهیت متفاوتی دارد. در فایل‌های تصویری، معمولاً شامل اطلاعاتی مانند موقعیت جغرافیایی (GPS)، مدل دستگاه ثبت‌کننده، زمان و تاریخ ثبت تصویر است. در اسناد متنی، شامل نام نویسنده، تاریخ ایجاد و ویرایش و تاریخچه تغییرات فایل است و در ویدیوها، شامل نوع دستگاه ضبط، زمان و مکان ضبط و اطلاعات فنی دیگر است.
البته این موارد، جدا از اطلاعاتی است که خود فایل می‌تواند خواسته یا ناخواسته فاش کند.
برخی از پلتفرم‌ها مانند Signal، Session و WhatsApp تا حدودی متادیتا را هنگام بارگذاری حذف می‌کنند، اما این حذف به طور کامل انجام نمی‌شود. مهم این است که روی حذف خودکار متادیتا در این پلتفرم‌ها نیز حساب باز نکنید و خودتان قبل از انتشار فایل، تدابیر امنیتی لازم را در نظر بگیرید!
سوءاستفاده از انتشار اطلاعاتی که در دو دسته قبلی طبقه‌بندی شد، می‌تواند پیامدهای جدی برای افراد به همراه داشته باشد. سرخابی این پیامدها را به شرح زیر بیان می‌کند:
1. ممکن است از تصاویر موقعیت‌دار برای ردیابی و پیدا کردن فرد استفاده شود.
2. ترکیب اطلاعات موجود در تصاویر با سایر داده‌های آنلاین می‌تواند منجر به افشای آدرس، شماره تلفن یا اطلاعات شغلی فرد شود.
3. انتشار تصاویر تعطیلات یا تصاویری که نشان می‌دهند منزل خالی است یا محل دقیق آن را فاش می‌کنند، خطر سرقت از منزل یا هدف قرار گرفتن آن را افزایش می‌دهد.
4. می‌توان تصاویر را کپی، جعل یا در زمینه‌های دیگر منتشر کرد و از فرد سوءاستفاده کرد.
منبع : همشهری آنلاین
