به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از اعتماد، یکی از نمایندگان مجلس طرح کشت خشخاش را به عنوان راهی برای «کنترل اعتیاد» مطرح کرده است. بر اساس این دیدگاه، با کشت خشخاش قیمت مواد مخدر سنتی مانند تریاک کاهش می‌یابد و در نتیجه، معتادان به جای مصرف مواد صنعتی خطرناک، از مواد سنتی باکیفیت استفاده خواهند کرد.
محمدعلی غیبی در یادداشتی به این موضوع پرداخته و تاریخ ایران را یادآور شده است. او می‌نویسد که ملت ایران در طول تاریخ مردمانی سخت‌کوش بوده‌اند، اما جوامع مختلف در دوره‌هایی با عوامل انحطاط و زوال روبه‌رو می‌شوند. به عنوان نمونه، امپراتوری روم باستان در دوران مارکوس آورلیوس به دلیل بیماری طاعون بخش بزرگی از جمعیت و قدرت خود را از دست داد و زمینه سقوط آن فراهم شد. همچنین، تمدن آندلس نیز بر اثر شیوع فساد اخلاقی تضعیف و نابود گردید.
ایران نیز از این عوامل ویرانگر در امان نبوده است. بررسی تاریخ ایران نشان می‌دهد که پادشاهان از دوره آل‌بویه تا صفویه، اغلب عمری کوتاه بین ۳۰ تا ۴۰ سال داشتند. دلیل اصلی این امر، افراط در مصرف شراب و مواد مخدر بود. حتی شاهانی مانند غازان ایلخانی و اسماعیل صفوی که قدرت زیادی داشتند، در جوانی از دنیا رفتند. برای نمونه، روایت شده است که نادرشاه برای نشان دادن بی‌کفایتی تهماسب دوم صفوی، او را که در حالت مستی بود، در مقابل بزرگان کشور رسوا کرد تا زمینه را برای برکناری او فراهم کند.
در دوره قاجار، مشکل اعتیاد تشدید شد. به دلیل سیاست‌های نادرست، بیماری کرم ابریشم و کاهش قیمت گندم، کشت خشخاش به عنوان یک محصول سودآور جایگزین گندم شد. این موضوع باعث کمیاب شدن گندم و وقوع قحطی‌های بزرگ در ایران گردید. یکی از این قحطی‌ها در اواسط قرن سیزدهم خورشیدی و دیگری همزمان با جنگ جهانی اول رخ داد که به مرگ حدود یک میلیون ایرانی بر اثر گرسنگی و آنفلوآنزای اسپانیایی منجر شد.
پس از ممنوعیت کشت خشخاش در سال ۱۳۳۴، تعداد معتادان در ایران به شکل قابل توجهی کاهش یافت. این در حالی بود که در اواخر دوره قاجار، اعتیاد به قدری گسترش یافته بود که حتی افراد سرشناس نیز از آن در امان نبودند. برای مثال، پروفسور ادوارد براون، شرق‌شناس مشهور انگلیسی و استاد دانشگاه کمبریج، در دوران اقامت خود در کرمان به تریاک معتاد شد. همچنین، آثار ادبی آن دوره مانند رساله «چرندوپرند» دهخدا و نوشته‌های پیر لوتی، جهانگرد فرانسوی، به رواج این پدیده ویرانگر اشاره دارند.
اکنون، با گذشت چند دهه از آن ممنوعیت، برخی افراد با توجیهاتی مانند «نیاز دارویی» و «کشت تجاری» بار دیگر ایده کشت خشخاش را مطرح می‌کنند. این نویسنده با اشاره مجدد به سخنان نماینده مجلس مبنی بر کنترل اعتیاد از طریق کاهش قیمت مواد سنتی، می‌نویسد که از تبدیل شدن این رویکرد به سیاست رسمی کشور نگران است.
وی این نگاه تجاری به مواد مخدر را به صحنه‌ای از فیلم «پدرخوانده» تشبیه می‌کند که در آن، برخی سران مافیا به دنبال سود حاصل از تجارت مواد مخدر بودند. به گفته نویسنده، آزاد کردن تولید و فروش مواد مخدر با این توجیه، مانند آن است که تولید مشروبات الکلی آزاد باشد اما مصرف آن ممنوع اعلام شود.
نویسنده تأکید می‌کند که عامل اصلی گسترش اعتیاد، در دسترس بودن مواد مخدر است، نه صرفاً معاشرت با دوستان ناباب. بر اساس تجربه تاریخی ایران، هرگاه ماده‌ای به وفور در جامعه یافت شود، مصرف آن نیز افزایش می‌یابد. به همین دلیل، بسیاری از معتادان پس از ترک در کمپ‌ها، به دلیل دسترسی آسان به مواد، دوباره به اعتیاد بازمی‌گردند.
از نظر او، توجیهاتی مانند «استفاده دارویی» تنها بهانه‌هایی برای سودجویی است و منطقی مشابه کارتل‌های مواد مخدر دارد. او معتقد است که طراحان این ایده، به جای فکر کردن به کیفیت مواد مصرفی معتادان، باید نگران سلامت و آینده میلیون‌ها جوان ایرانی باشند که هنوز پاک هستند.
در پایان این یادداشت آمده است که به جای چنین طرح‌هایی، باید به مشکلات اساسی جوانان مانند اشتغال، ازدواج و تحصیل رسیدگی کرد. بسیاری از جوانان با وجود ناامیدی از وضعیت موجود، به مواد مخدر روی نیاورده‌اند، اما بی‌توجهی به آینده آن‌ها، می‌تواند زمینه را برای مهاجرت نخبگان و افزایش مشکلات اجتماعی فراهم کند.
منبع: اعتماد
