به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از رکنا، قرعه‌کشی جدید ایران‌خودرو روز چهارشنبه ۱۶ مهر با حضور بیش از ۵ میلیون متقاضی برگزار می‌شود. در این طرح فروش، تنها ۷۳ هزار خودرو عرضه خواهد شد که شانس برنده شدن هر فرد را به کمتر از ۱.۵ درصد می‌رساند. کارشناسان دلیل اصلی رشد ۱۰ برابری تقاضا نسبت به تیرماه را حذف شرط افتتاح حساب و مسدود کردن پول اعلام کرده‌اند.
یکی از انگیزه‌های اصلی متقاضیان، اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بیشترین تقاضا برای خودروی تارا دستی ثبت شده که اختلاف قیمت آن بیش از ۲۴۰ میلیون تومان (۲۱ درصد) است. در مقابل، دنا اتوماتیک با اختلاف قیمت ۱۴.۵ درصدی، کمترین جذابیت را برای خریداران داشته است.
قرعه‌کشی خودرو؛ نمایشی از ناکارآمدی در بازار انحصاری
در حالی که فروش خودرو در بسیاری از کشورهای جهان از مسیرهای متنوعی مانند نمایندگی‌های رسمی، فروش آنلاین یا طرح‌های لیزینگ انجام می‌شود، بازار خودروی ایران همچنان با شرایطی غیررقابتی و انحصاری روبه‌رو است. در بازارهای جهانی، خودروسازان با ارائه گزینه‌های متنوع و احترام به انتخاب مشتریان، رقابتی سالم ایجاد می‌کنند که هم به سود مصرف‌کننده و هم به نفع تولیدکننده است.
با این حال، در ایران فروش خودرو از طریق قرعه‌کشی صورت می‌گیرد؛ روشی که به گفته کارشناسان، منسوخ و ناکارآمد است. این روش در بازاری به کار گرفته می‌شود که تحت انحصار دو خودروساز بزرگ و چند شرکت مونتاژکار چینی قرار دارد و نظارت مؤثری بر کیفیت محصولات دیده نمی‌شود. بسیاری از مشتریان معتقدند مجبورند خودروهایی را بخرند که مطابق با سلیقه و نیاز واقعی آن‌ها نیست.
روش قرعه‌کشی فراتر از ناکارآمدی اقتصادی، کرامت مردم را نیز خدشه‌دار می‌کند. این شیوه با نادیده گرفتن حق انتخاب مصرف‌کننده، آن‌ها را مجبور به خرید خودروهای قدیمی با کیفیت پایین، قیمت‌های بالا و زمان تحویل نامشخص می‌کند.
کارشناسان صنعت خودرو تأکید می‌کنند که قرعه‌کشی در بازارهای جهانی تنها برای موارد خاص مانند عرضه مدل‌های محدود برندهایی نظیر پورشه یا تسلا اجرا می‌شود. به گفته آن‌ها، اجرای این روش برای خودروهای پرتیراژ و مصرفی، فقط به نفع شبکه‌های دلالی تمام می‌شود و فشار اصلی آن بر دوش مصرف‌کنندگان است.
تحلیلگران معتقدند ممنوعیت واردات خودرو، انحصارگرایی، سیاست‌های نادرست قیمت‌گذاری و کمبود عرضه نسبت به تقاضا، باعث تداوم روش قرعه‌کشی شده است. با این حال، بسیاری از متخصصان تأکید دارند که راه‌حل این بحران، اصلاح ساختار تولید، آزادسازی واردات، بازنگری در سیاست‌های قیمت‌گذاری و شکستن انحصار برای افزایش رقابت است.
در شرایطی که بازار خودرو یکی از پرچالش‌ترین بخش‌های اقتصاد کشور است، انتظار می‌رود سیاست‌گذاران با تصمیمات بلندمدت و اصلاحی، به این وضعیت پایان دهند. در غیر این صورت، تداوم قرعه‌کشی و انحصار، به پیچیده‌تر شدن مشکلات و افزایش نارضایتی عمومی منجر خواهد شد.
منبع: رکنا
