به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از هفت صبح، فلافل که زمانی یک غذای ارزان و در دسترس محسوب می‌شد، اکنون تحت تأثیر تورم با افزایش قیمت چشمگیری مواجه شده است. قیمت هر ساندویچ فلافل در تهران از ۸۰ هزار تومان فراتر رفته و در برخی مناطق به ۱۵۰ هزار تومان نیز می‌رسد. اگر قارچ و پنیر به این ساندویچ اضافه شود، قیمت آن ممکن است از ۲۰۰ هزار تومان هم بیشتر شود.
راه‌اندازی یک کسب‌وکار فروش فلافل نیز دیگر کم‌هزینه نیست. در حالی که تا چند سال پیش با ۱۰ میلیون تومان امکان تهیه تجهیزات اولیه وجود داشت، اکنون هزینه خرید همان وسایل ساده مانند سرخ‌کن و ظروف به حداقل ۱۰۰ میلیون تومان رسیده است. چالش اصلی اما هزینه اجاره است؛ اجاره ماهانه یک دکه کوچک در مناطق مرکزی تهران مانند میدان انقلاب یا ولی‌عصر بین ۶۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان است. هرچند این هزینه در شهرهایی مانند اهواز یا شیراز کمتر است، اما قیمت مواد اولیه مانند نان و روغن در آنجا نیز بالاست. یکی از فروشندگان فلافل در خیابان شریعتی می‌گوید: «وقتی قیمت نخود، روغن و نان افزایش پیدا می‌کند، سود چندانی برای ما باقی نمی‌ماند.»
افزایش هزینه‌های تولید و کاهش فروش
فروشندگان موفق فلافل در تهران روزانه بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ ساندویچ می‌فروشند که این تعداد نصف آمار فروش در دوران پیش از کرونا و موج تورم اخیر است. پس از کسر هزینه‌هایی مانند اجاره، مواد اولیه و دستمزد کارگر، سود باقی‌مانده بسیار ناچیز است.
قیمت مواد اولیه فلافل به شدت افزایش یافته است. قیمت نخود، ماده اصلی فلافل، طی یک سال گذشته حدود ۷۰ درصد گران‌تر شده و هر کیلوگرم آن در خرده‌فروشی‌ها نزدیک به ۲۰۰ هزار تومان به فروش می‌رسد. قیمت روغن مایع نیز از لیتری ۵۰ هزار تومان به ۱۲۰ هزار تومان رسیده و قیمت نان ساندویچی کمتر از ۱۵ هزار تومان نیست. این افزایش قیمت‌ها باعث شده هزینه تولید هر ساندویچ فلافل نسبت به سال گذشته حداقل دو برابر شود. در واکنش به این شرایط، فروشندگان یا قیمت نهایی را افزایش داده‌اند یا از حجم مخلفاتی مانند ترشی و سس کاسته‌اند. برخی نیز با توجیه مسائل بهداشتی، بخش سلف‌سرویس را حذف کرده‌اند.
تغییر جایگاه فلافل در سبد غذایی مردم
فلافل که از اهواز به سراسر ایران معرفی شد، اکنون در تمام شهرها، از دکه‌های خیابانی تا رستوران‌های مدرن، عرضه می‌شود و دیگر تنها یک غذای ارزان نیست، بلکه به بخشی از فرهنگ غذایی مشترک طبقات مختلف جامعه تبدیل شده است. با این حال، جامعه‌شناسان معتقدند افزایش قیمت فلافل نشان‌دهنده تغییر در مرزبندی طبقات اجتماعی است. زمانی که حتی فلافل نیز از فهرست غذاهای ارزان خارج می‌شود، می‌توان نتیجه گرفت که تعریف فقر در جامعه تغییر کرده و از ناتوانی در خرید لبنیات و گوشت به تردید برای خرید یک ساندویچ فلافل رسیده است.
قیمت فلافل در شهرهای مختلف
قیمت فلافل در نقاط مختلف کشور متفاوت است. در اهواز هنوز می‌توان با مبلغ ۳۰ تا ۳۵ هزار تومان یک ساندویچ فلافل تهیه کرد، در حالی که قیمت همان ساندویچ در شمال تهران به ۱۵۰ هزار تومان می‌رسد. میانگین قیمت در شهرهایی مانند شیراز و مشهد بین ۵۰ تا ۷۰ هزار تومان است. در منطقه تجریش تهران، نوعی فلافل با پنیر پیتزا و قارچ تا ۲۰۰ هزار تومان نیز قیمت‌گذاری شده که معادل قیمت یک وعده پاستا یا برگر در سال گذشته است.
بر اساس آخرین گزارش بانک مرکزی، تورم خوراکی‌ها در شهریورماه بیش از ۵۷ درصد بوده است. افزایش قیمت نزدیک به دو برابری فلافل نیز آن را به عضوی غیررسمی در کنار کالاهایی مانند برنج، روغن و لبنیات در «باشگاه تورم» تبدیل کرده است. به گفته یکی از فروشندگان در خیابان پیروزی: «تا دیروز مردم با ده‌هزار تومان سیر می‌شدند، امروز با صدهزار تومان هم هنوز گرسنه‌اند.»
فلافل فراتر از یک ساندویچ، نمادی از اقتصاد خیابانی ایران است. این غذا که روزگاری برای طبقه کم‌درآمد جامعه یک گزینه اصلی بود، امروز خود به یکی از قربانیان تورم تبدیل شده و با قیمتی بالا عرضه می‌شود.
منبع: هفت صبح
