به گزارش اخبار جهان به نقل از [نام منبع]، تنگه واشی، که به تنگه ساواشی نیز شهرت دارد، جاذبه‌ای طبیعی و تاریخی در مسیر جاده هراز، پشت تونل وانا، است. نام “واشی”، برگرفته از زبان مازندرانی، به معنی چمنزار است و اشاره به دشت‌های سرسبز اطراف این تنگه دارد. این مکان دیدنی، فراتر از زیبایی‌های طبیعی خیره کننده‌اش، از اهمیت تاریخی شایانی نیز برخوردار است؛ چرا که یکی از سه کتیبه مهم دوره قاجار را در خود جای داده است. این کتیبه‌ها به دستور فتحعلی‌شاه قاجار، پادشاه قدرتمند این دوره، به عنوان یادگاری از دوران حکومت او و وقایع مهم آن، حجاری شده‌اند. دو کتیبه دیگر در چشمه‌علی شهرری و جاده هراز، در مکانی موسوم به “کتیبه شکل شاه”، واقع شده‌اند.
کتیبه تنگه ساواشی با ابعاد قابل توجه 6 در 7 متر، روایتی تصویری از دوران سلطنت فتحعلی‌شاه ارائه می‌دهد. مهم‌ترین بخش این کتیبه، نقش برجسته‌ای است که صحنه شکار شاه را به تصویر می‌کشد. در این صحنه، فتحعلی‌شاه به همراه فرزندانش، عباس میرزا، علی قلی میرزا و علی نقی میرزا، و همچنین نوادگان خود، سوار بر اسب و با نیزه، در حال شکار حیوانات وحشی نشان داده شده‌اند. این صحنه، نمادی از قدرت، شکوه و اقتدار شاهنشاهی قاجار و همچنین علاقه وی به شکار و تفریحات شاهانه است. سبک حجاری و جزئیات به کار رفته در این نقش برجسته، نشان از مهارت و توانایی هنرمندان دوره قاجار در هنر سنگ‌تراشی دارد. بررسی این جزئیات، مانند نوع پوشش، سلاح‌ها، و حیوانات شکار شده، اطلاعات ارزشمندی در مورد سبک زندگی، آداب و رسوم و حتی وضعیت سیاسی و اقتصادی آن دوران در اختیار مورخان و باستان‌شناسان قرار می‌دهد.
اهمیت کتیبه تنگه ساواشی تنها به جنبه هنری و تاریخی آن محدود نمی‌شود. این کتیبه به عنوان یک سند تاریخی قابل اعتماد، اطلاعات با ارزشی راجع به وقایع مهم دوران فتحعلی‌شاه ارائه می‌دهد. این کتیبه می‌تواند حاوی اطلاعاتی درباره جنگ‌ها، پیمان‌ها، وقایع مهم سیاسی و اجتماعی و حتی روابط بین‌المللی آن دوره باشد. تحلیل دقیق این نگاره‌ها و نوشته‌های همراه آن‌ها (در صورت وجود) می‌تواند به درک عمیق‌تری از تاریخ ایران در این دوره منجر شود.
علاوه بر ارزش تاریخی، تنگه واشی با طبیعت بکر و چشم‌اندازهای بی‌نظیر خود، سالانه گردشگران زیادی را به سوی خود می‌کشاند. این تنگه با دیواره‌های بلند و صخره‌ای، آبشارها و رودخانه‌های جاری، و پوشش گیاهی سرسبز، فضایی آرامش‌بخش و فرح‌بخش را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. ترکیب زیبایی‌های طبیعی و آثار تاریخی ارزشمند در این منطقه، تنگه واشی را به یکی از مقاصد جذاب گردشگری در ایران تبدیل کرده است. اخبار جهان تاکید دارد که حفاظت از این اثر تاریخی و طبیعی امری ضروری است و برای جلوگیری از تخریب و آسیب به این میراث ارزشمند، تلاش‌ها و برنامه‌ریزی‌های لازم باید از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری انجام شود. برنامه‌ریزی برای ساماندهی گردشگری و حفاظت از این منطقه در برابر عوامل مخرب طبیعی و انسانی، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
در نهایت، می‌توان گفت که تنگه واشی فراتر از یک جاذبه گردشگری ساده است. این مکان، نمادی از تلفیق هنر، تاریخ و طبیعت است که شناخت و حفظ آن، برای آیندگان ضروری است. با توجه به اهمیت این مکان، انتظار می‌رود که سازمان‌های ذیربط با همکاری مسئولین محلی، اقدامات لازم را برای حفاظت و معرفی هرچه بهتر این میراث ملی به عمل آورند. علاوه بر این، تحقیقات و بررسی‌های بیشتر بر روی کتیبه‌ها و نقش برجسته‌ها می‌تواند اطلاعات با ارزشی را در اختیار محققین و علاقه‌مندان به تاریخ ایران قرار دهد. انتظار می‌رود با پیشرفت‌های تکنولوژی و روش‌های جدید تحقیقاتی، اطلاعات دقیق‌تر و جامع‌تری از این کتیبه‌ها استخراج شود و به شناخت عمیق‌تری از تاریخ و فرهنگ دوره قاجار منجر گردد. این امر می‌تواند منجر به ارائه روایت‌های تاریخی جذاب‌تر و دقیق‌تر برای عموم مردم و محققان شود.
منبع: [نام منبع]
