به گزارش اخبار جهان به نقل از تسنیم، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه وقت کشورمان، به‌صراحت ادعای برخی رسانه‌های غربی مبنی بر برگزاری گفتگوی مستقیم با آقای ویتکاف را رد کرد. این ادعا که در چند روز گذشته در برخی رسانه‌های بین‌المللی منتشر شده بود، حاوی اطلاعاتی در مورد مذاکرات پنهانی میان ایران و آمریکا بود و به نقل از منابع نامشخصی، از یک تماس مستقیم و گفتگوی فراتر از تبادل پیام‌های دیپلماتیک خبر می‌داد. آقای عراقچی در واکنش به این گزارش‌ها تأکید کرد که چنین گفتگویی هرگز صورت نگرفته است.
اظهارات آقای عراقچی به طور قطع، گمانه‌زنی‌ها در مورد احتمال احیای مذاکرات هسته‌ای را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد. این در حالی است که تنش‌ها میان ایران و غرب در ماه‌های اخیر به شدت افزایش یافته و مذاکرات غیرمستقیم و غیررسمی بین دو طرف با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده است. اخبار جهان پیش‌تر گزارش‌هایی از تلاش‌های دیپلماتیک کشورهای واسطه برای تسهیل گفتگو و ایجاد فضای مناسب برای از سرگیری مذاکرات منتشر کرده بود. اما این بیانیه روشن وزیر خارجه، به وضوح نشان می‌دهد که در حال حاضر، هیچ گفتگوی مستقیمی بین تهران و واشنگتن در جریان نیست.
با این حال، آقای عراقچی ضمن رد وجود گفتگوی مستقیم، به وجود مکانیسم‌های دیگری برای ارتباط اشاره کرد. وی تصریح کرد که «پیام‌ها بین ایران و آمریکا به‌صورت بی‌واسطه یا از طریق واسطه‌ها عنداللزوم مبادله می‌شود.» این بیان مبهم، اما مهم است، چراکه نشان می‌دهد که کانال‌های ارتباطی بین دو کشور کاملاً قطع نشده و امکان برقراری ارتباط در شرایط خاص وجود دارد. این شیوه ارتباطی می‌تواند از طریق نمایندگان کشورهای ثالث، یا از طریق کانال‌های دیپلماتیک مخفی انجام شود.
اهمیت این موضوع در زمینه تاریخچه روابط سخت و پیچیده بین ایران و آمریکا دوچندان می‌شود. پس از انقلاب اسلامی در ایران، روابط دو کشور همواره با فراز و نشیب‌های زیادی همراه بوده است. این روابط با بحران گروگان‌گیری سفارت آمریکا در تهران در سال 1979 و تحریم‌های متعدد اقتصادی و سیاسی در سال‌های بعدی به شدت تیره و تار شده است. با این حال، در برخی دوره‌ها، نشانه‌هایی از انعطاف و میل به گفتگو از هر دو طرف مشاهده شده است. مذاکرات هسته‌ای در سال‌های گذشته یکی از این نمونه‌ها بود که با برجام به نتیجه رسید، اما خروج یکجانبه آمریکا از برجام در سال 2018 و اعمال تحریم‌های شدید مجدد، موجب تشدید تنش‌ها شد.
پیامدهای این اظهارات برای آینده روابط ایران و آمریکا بسیار مهم است. رد صریح گزارش‌ها مبنی بر گفتگوی مستقیم می‌تواند نشان‌دهنده عدم اعتماد طرفین به یکدیگر باشد. از سوی دیگر، تأکید آقای عراقچی بر وجود کانال‌های ارتباطی دیگر، امید به احتمال ادامه گفتگوهای غیرمستقیم را زنده نگه می‌دارد. اما این کانال‌ها باید با احتیاط و دقت مدیریت شوند تا از سوءتفاهم و تشدید تنش‌ها جلوگیری شود.
واکنش‌های بین‌المللی به اظهارات آقای عراقچی نیز موضوع مهمی است. کشورهای اروپایی و دیگر اعضای جامعه بین‌المللی که به دنبال حل و فصل مسائل مطروحه از طریق دیپلماسی هستند، احتمالاً از این بیانیه به شدت تأثیر پذیرفتند. آن‌ها در حال حاضر باید راهکارهای دیگری برای حفظ گفتگو و جلوگیری از ایجاد بحران جدید بین دو طرف بیابند. بدون شک، این مسئله اهمیت نقش دیپلماسی جهانی را در حل و فصل اختلافات بین‌المللی به نمایش می‌گذارد.
منبع: تسنیم
