به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، پس از نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد در بامداد روز شنبه، در جمع خبرنگاران به ایراد سخنانی پرداخت.
عراقچی در این گفت‌وگو اظهار داشت که شورای امنیت لحظاتی پیش از این نشست، پیش‌نویس ارائه‌شده از سوی چین و روسیه را که با هدف اعطای فرصتی دوباره به دیپلماسی تنظیم شده بود، مورد رأی‌گیری قرار داد، اما این پیش‌نویس قطعنامه تحت فشار ایالات متحده آمریکا رد شد. وی این رویداد را دومین مورد در یک هفته اخیر دانست که در آن مسیر دیپلماسی مسدود می‌شود.
عراقچی با اشاره به سخنرانی خود در نشست شورای امنیت، محورهای اصلی مورد تأکید خود را به این شرح بیان کرد: ایران برای بیش از دو دهه، به عنوان عضوی مسئول در پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) فعالیت کرده و حق مسلم خود برای دسترسی به انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز را با شفافیت کامل دنبال کرده است. در سال ۲۰۱۵، پس از دو سال مذاکرات فشرده، توافق جامع برجام به دست آمد که به اتفاق آرا با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد مورد تأیید قرار گرفت. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) نیز در ۱۵ گزارش متوالی، پایبندی کامل ایران به مفاد این توافق را تأیید کرده است. به گفته وی، هیچ برنامه هسته‌ای دیگری در جهان به اندازه برنامه هسته‌ای ایران تحت بازرسی‌های دقیق و گسترده قرار نگرفته است.
وزیر امور خارجه ایران در ادامه افزود که با وجود این واقعیت‌ها، ایالات متحده در سال ۲۰۱۸ به طور یک‌جانبه از برجام خارج شد و قطعنامه ۲۲۳۱ را بدون هیچ مبنای حقوقی و توجیه منطقی نقض کرد. ایران به مدت یک سال به طور کامل به تعهدات خود پایبند ماند و تنها پس از آنکه کشورهای اروپایی عضو برجام به وعده‌های خود عمل نکردند، اقداماتی جبرانی و تدریجی را در پیش گرفت.
عراقچی بحران کنونی را نتیجه مستقیم خروج ایالات متحده از برجام و انفعال کشورهای اروپایی دانست و تأکید کرد که ایالات متحده به دیپلماسی خیانت کرده و سه کشور اروپایی نیز آن را به خاک سپرده‌اند. وی افزود که سال‌هاست ایالات متحده و سه کشور اروپایی برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را تحریف کرده و ادعاهای بی‌اساس رژیم اسرائیل را تکرار می‌کنند، در حالی که این رژیم تنها دارنده زرادخانه هسته‌ای در منطقه است و خارج از چارچوب NPT فعالیت می‌کند. عراقچی این رویکرد را مصداق بارز و زننده استاندارد دوگانه خواند.
وی با اشاره به ترورها، تحریم‌ها و بمباران تأسیسات هسته‌ای ایران تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأکید کرد که ایران نه برجام، نه NPT و نه تعهدات پادمانی خود را نقض نکرده است. عراقچی یادآور شد که هنگامی که دولت پیشین ایالات متحده خواستار گفت‌وگو شد، ایران با حسن نیت به این درخواست پاسخ داد و پنج دور گفت‌وگو برگزار شد. اما در آستانه دور ششم، رژیم اسرائیل با پشتیبانی ایالات متحده، به تأسیسات هسته‌ای در ایران حمله کرد و دانشمندان ایرانی، از جمله زنان و کودکان را به قتل رساند. او این اقدام را تروریسم دولتی خواند که هرگز از سوی سه کشور اروپایی محکوم نشد.
وزیر امور خارجه ایران با انتقاد از رویکرد کشورهای اروپایی، گفت که به‌جای دیپلماسی، آنها به دنبال بازگشت‌پذیری تحریم‌ها رفته‌اند. در مقابل، ایران در ۹ سپتامبر در قاهره یادداشت تفاهمی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی امضا کرد که از سوی آژانس و جامعه بین‌المللی مورد استقبال قرار گرفت. با این حال، در نیویورک، تمام پیشنهادهای سازنده ایران نادیده گرفته شد.
عراقچی از روسیه و چین به خاطر رویکرد مسئولانه‌شان قدردانی کرد و گفت که این دو کشور پیشنهاد دادند قطعنامه ۲۲۳۱ به مدت ۶ ماه تمدید شود تا دیپلماسی حفظ گردد، اما سه کشور اروپایی و ایالات متحده این پیشنهاد را مسدود کردند. وی تأکید کرد که سخنان این کشورها با اقداماتشان تطابق ندارد و هدفشان تقابل است، نه گفت‌وگو.
وزیر امور خارجه ایران موضع کشورش در خصوص فعال‌سازی مکانیسم ماشه (اسنپ‌بک) را روشن دانست و گفت: این اقدام غیرقانونی، بی‌اعتبار و فاقد وجاهت است. وی افزود سه کشور اروپایی که خود توافق را نقض کرده‌اند، نمی‌توانند مدعی «نقض اساسی» شوند. محدودیت‌های قطعنامه ۲۲۳۱ در ۱۸ اکتبر ۲۰۲۵ برای همیشه منقضی خواهند شد و هر تلاشی برای احیاء یا تمدید آنها باطل و بی‌اعتبار است.
عراقچی از رئیس شورای امنیت خواست تصمیم امروز را غیرقانونی اعلام کند و از دبیرکل سازمان ملل متحد خواست از هرگونه نقش در احیای تحریم‌های منقضی‌شده پرهیز نماید. وی تأکید کرد کسانی که این مسیر غیرقانونی را دنبال کنند، مسئولیت کامل آسیب به اعتبار سازمان ملل و نیز تبعات انسانی آن بر مردم ایران را بر عهده خواهند داشت.
وی هشدار داد که این سابقه خطرناک نباید تثبیت شود، زیرا اگر توافق‌ها بتوانند بنا به اراده نقض شوند، هیچ کشوری نمی‌تواند به تعهدات بین‌المللی اعتماد کند و اگر اقدامات غیرقانونی به‌جای قانون با قدرت اجرا شود، شورای امنیت خود اقتدارش را از دست خواهد داد.
عراقچی سخنان خود را با این نکته به پایان رساند که حملات نظامی شکست خورده‌اند و اسنپ‌بک نیز شکست خواهد خورد. او تأکید کرد که تنها راه‌حل، گفت‌وگوست و برجام این را ثابت کرده است. ایران هرگز در برابر فشار سر خم نخواهد کرد و تنها به احترام پاسخ می‌دهد. وی گفت انتخاب روشن است: تشدید تنش یا دیپلماسی. مسئولیت بر عهده کسانی است که تعهدات خود را نقض کرده و حقوق بین‌الملل را تضعیف کرده‌اند.
عراقچی همچنین در پاسخ به سوالی درباره اینکه «آیا پس از اسنپ‌بک فرصت دیپلماسی وجود دارد؟»، گفت: همان‌طور که در بیانیه‌ام گفتم، فعال‌سازی این مکانیسم غیرقانونی است و باید باطل و بی‌اعتبار تلقی شود. ما فکر نمی‌کنیم که این بتواند بر مردم ایران تأثیر بگذارد، به ویژه بر عزم مردم ایران برای دفاع از حقوقشان. سؤال این است که چه تأثیری بر دیپلماسی خواهد داشت؛ این راه دیپلماسی را می‌بندد. ما همیشه آماده تعامل در دیپلماسی بوده‌ایم و این را ثابت کرده‌ایم؛ وقتی برجام را مذاکره کردیم و وقتی با ایالات متحده قبل از حملات مذاکره کردیم. من اینجا با پیشنهادهای روشن آمدم تا فرصتی بیشتر به دیپلماسی بدهم و متأسفم که این پیشنهادها توسط طرف مقابل رد شد.
وزیر خارجه ایران افزود: ما قبلاً گفته‌ایم که این اقدام تروئیکا و تصمیم شورای امنیت بر همکاری ایران با آژانس تأثیر خواهد گذاشت. من توافق بسیار خوبی با آژانس برای ایجاد چارچوب جدیدی برای همکاری بین ایران و آژانس در شرایط جدید امضا کردم که در قاهره امضا شد و بسیار تأسف‌بار است که اگر همه چیز فعال شود، این توافق با آژانس نیز از بین خواهد رفت و نمی‌تواند اجرا شود. ما متأسفانه تجربه وحشتناکی از مذاکره با ایالات متحده داریم. ما یک بار در ۲۰۱۵ مذاکره کردیم و توافق خوبی به دست آوردیم؛ توافقی که کل جهان آن را به عنوان دستاورد دیپلماسی جشن گرفت، اما چه اتفاقی افتاد؟ ایالات متحده خارج شد و تحریم‌ها را دوباره اعمال کرد. امسال دوباره از ما خواسته شد مذاکره کنیم و ما پذیرفتیم. چه اتفاقی افتاد؟ درست در وسط مذاکرات به ما حمله شد. بنابراین ما دلیلی برای اعتماد به مذاکره نداریم. آنچه که رهبر انقلاب گفتند کاملاً درست است: مذاکره با ایالات متحده در واقع یک بن‌بست است. دیپلماسی هرگز نمی‌میرد، اما قطعاً دشوارتر و پیچیده‌تر از قبل خواهد شد.
او در پاسخ به سوالی درباره پیشنهادهای مطرح‌شده، گفت: من در زمان مناسب در مورد آن پیشنهادها توضیح خواهم داد. برخی از آنها هنوز در حال بررسی هستند. ما حسن نیت خود را با ارائه پیشنهادهای خوب و قابل اجرا نشان دادیم که می‌توانست این مشکل را بدون نیاز به تنش یا تقابل حل کند. خیلی متأسفم که پیشنهادهای من به طور مثبت پذیرفته نشد و امیدوارم در ساعات باقی‌مانده فرصتی برای آنها وجود داشته باشد. جزئیات آن پیشنهادها را همان‌طور که گفتم در زمان مناسب ارائه خواهم داد.
منبع: خبرآنلاین
