به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری تسنیم، سفر آتی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، به چین در شهریور 1404 برای شرکت در بیست‌وپنجمین اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای (SCO)، گامی مهم در راستای پیشبرد اهداف دیپلماسی اقتصادی کشور خواهد بود. ایران که از سال 2023 به عضویت دائم این سازمان درآمده، مصمم است از پتانسیل این بلوک منطقه‌ای برای تقویت روابط تجاری و کاهش اثرات تحریم‌ها بهره ببرد. سازمان همکاری شانگهای، با حضور قدرت‌های اقتصادی نظیر چین، روسیه و هند، فرصتی ارزشمند برای همکاری‌های چندجانبه و ایجاد یک نظام اقتصادی چندقطبی فراهم می‌آورد.
ایران در این سفر با امضای بیش از 20 سند همکاری اقتصادی، بار دیگر بر تعهد خود به استفاده از همگرایی با شرق و کشورهای عضو شانگهای برای یافتن راه‌های جدید توسعه اقتصادی و جذب سرمایه‌گذاری تأکید خواهد کرد. این گزارش به بررسی جایگاه سازمان شانگهای و فرصت‌های روابط دوجانبه ایران با سه عضو اصلی این سازمان یعنی چین، روسیه و هند، و همچنین پاکستان به‌عنوان یک همسایه مهم با ظرفیت‌های اقتصادی مشترک می‌پردازد.
چین، به‌عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان، نقشی کلیدی در سازمان همکاری شانگهای ایفا می‌کند. روابط تهران و پکن در سال‌های اخیر و بر اساس توافق جامع 25 ساله (امضا شده در سال 2021) وارد فاز جدیدی شده است. در دیدار اخیر پزشکیان با شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، دو طرف بر اجرای این توافق تأکید کردند. سرمایه‌گذاری در بخش انرژی، توسعه زیرساخت‌ها، انتقال فناوری و همکاری در زمینه سلامت و دارو از محورهای اصلی توافقات اخیر است. ایران همچنین پیشنهاد ایجاد کارگروه مشترک دارو و تجهیزات حیاتی و همکاری در فناوری‌های نوین را ارائه داده است که می‌تواند علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، بستری برای صادرات محصولات ایرانی به بازارهای شرق آسیا ایجاد کند. از نظر تجاری، چین بزرگترین شریک وارداتی ایران است و بخش عمده‌ای از نفت ایران نیز به این کشور صادر می‌شود. رفع موانع بانکی و گمرکی، در صورت تحقق، می‌تواند حجم مبادلات تجاری دو کشور را افزایش داده و ایران را به یکی از حلقه‌های اصلی زنجیره تأمین شرق آسیا تبدیل کند. تاکید مدنی زاده بر توسعه روابط با چین وزیر اقتصاد که ریاست کمیسیون مشترک اقتصادی ایران و چین را بر عهده دارد، در حاشیه اجلاس سران سازمان همکاری شانگهای، بر پیگیری موضوعات اقتصادی و افزایش حجم تبادلات تجاری میان دو کشور تأکید کرد. وی گفت:سعی می‌کنیم ظرف یکی دو ماه آینده موضوعات مطرح شده در سفر را پیگیری کنیم و به نتایج برسیم.
روسیه، دیگر قدرت بزرگ عضو شانگهای، در سال‌های اخیر روابط استراتژیک خود با ایران را گسترش داده است. دیدار پزشکیان با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، بر اجرای توافقنامه بلندمدت اوراسیا متمرکز خواهد بود؛ توافقی که می‌تواند زمینه را برای افزایش تعاملات تجاری ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا فراهم کند. این توافق فرصتی برای دسترسی بیشتر ایران به بازار کشورهای حوزه اوراسیا، از جمله روسیه، قزاقستان، بلاروس و ارمنستان فراهم می‌کند. همکاری در زمینه حمل‌ونقل ریلی و دریایی، تکمیل کریدور شمال ـ جنوب و افزایش مبادلات کشاورزی و انرژی از جمله محورهای اصلی همکاری دو کشور است. ایران و روسیه همچنین می‌توانند در سازمان همکاری شانگهای با هم‌افزایی ظرفیت‌های سیاسی و اقتصادی، سازوکارهای جدیدی برای مقابله با تحریم‌ها و گسترش همکاری‌های بانکی ایجاد کنند.
هند، دیگر عضو کلیدی سازمان همکاری شانگهای، با رشد اقتصادی مستمر و نیاز رو به افزایش به انرژی، می‌تواند به یکی از شرکای راهبردی ایران در آینده تبدیل شود. دهلی‌نو در سال‌های گذشته علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری در بندر چابهار و کریدورهای ترانزیتی ایران بوده است. با توجه به نیاز روزافزون هند به منابع انرژی و نزدیکی جغرافیایی ایران، امکان گسترش صادرات نفت و گاز ایران به این کشور وجود دارد. همچنین همکاری در بخش فناوری اطلاعات و داروسازی از دیگر زمینه‌های قابل توجه برای توسعه روابط است.
پاکستان، به عنوان همسایه شرقی ایران و عضو فعال سازمان همکاری شانگهای، ظرفیت‌های گسترده‌ای برای همکاری اقتصادی دارد. در سفر اخیر پزشکیان، ایران و پاکستان بر توسعه مبادلات تجاری، سرمایه‌گذاری مشترک در انرژی و زیرساخت‌های حمل‌ونقل و ایجاد سازوکارهای بانکی برای تسهیل تراکنش‌ها تأکید کردند. ارتباط نزدیک جغرافیایی، وجود کریدورهای ترانزیتی مشترک و اشتراک منابع طبیعی می‌تواند فرصت‌های اقتصادی جدیدی برای ایران فراهم کند.
سازمان همکاری شانگهای از زمان تأسیس خود بستری برای مقابله با یکجانبه‌گرایی و فشارهای غرب بوده است. ایران در اجلاس اخیر با ارائه ابتکاراتی همچون ایجاد مرکز مطالعات امنیتی و همکاری در فناوری‌های نوین نشان داد که به دنبال نقش‌آفرینی فعال در این بلوک است. تقویت روابط دوجانبه با چین، روسیه، هند و پاکستان، همزمان با گسترش همکاری‌های چندجانبه در سازمان همکاری شانگهای، می‌تواند به ایران کمک کند تا مسیر جدیدی برای رشد اقتصادی ترسیم کند.
سفر رئیس‌جمهور ایران به چین و حضور در اجلاس سازمان همکاری شانگهای با امضای بیش از 20 سند همکاری، نشانه‌ای از عزم تهران برای تعمیق روابط اقتصادی با شرق است. چین، روسیه، هند و پاکستان هر کدام ظرفیت‌های ویژه‌ای برای همکاری با ایران دارند. سازمان همکاری شانگهای امروز تنها یک سازمان امنیتی ـ منطقه‌ای نیست، بلکه به بستری راهبردی برای شکل‌دهی به نظم اقتصادی نوین تبدیل شده است. ایران اگر بتواند از این ظرفیت‌ها بهره‌برداری کامل کند، راه جدیدی برای توسعه اقتصادی و کاهش وابستگی به غرب خواهد یافت. انتهای پیام/
منبع: خبرگزاری تسنیم
