به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، شهرستان تویسرکان در دامنه‌های جنوبی کوه الوند، به عنوان پایتخت گردوی ایران شناخته می‌شود. ارتفاع زیاد، آب و هوای کوهستانی و خاک حاصلخیز این منطقه، محصولی با پوست نازک، مغز روشن و طعم کره‌ای بی‌نظیر پدید آورده که در ایران و جهان جایگاهی ویژه دارد. سابقه کشت گردو در این منطقه به قرن‌ها پیش بازمی‌گردد و در گذشته از طریق مسیرهای کاروانی به همدان، کرمانشاه، بغداد و حتی به میزان محدودی به ترکیه و عراق صادر می‌شد.
فصل برداشت گردو در شهریور و مهر، آئینی خانوادگی و اجتماعی است که با رسم نذر گردو نیز همراه می‌باشد. با این حال، تولید این محصول با چالش‌های جدی روبروست. سرمای دیرهنگام بهاره، آفات و بیماری‌ها، و به خصوص بازار نامنظم از مهمترین مشکلات باغداران تویسرکان است. نبود آموزش تخصصی برای باغداران، حضور واسطه‌ها و کمبود زیرساخت‌های کلیدی چون سردخانه، واحدهای فرآوری و بسته‌بندی استاندارد، باعث شده است بخش قابل توجهی از ارزش افزوده این محصول از دست برود و گردوی تویسرکان اغلب به صورت فله‌ای و با قیمت پایین‌تر از ارزش واقعی خود به فروش برسد.
کارشناسان معتقدند کیفیت بالای گردوی تویسرکان، پتانسیل عرضه آن را به عنوان یک کالای لوکس در بازارهای اروپا، خلیج فارس و شرق آسیا فراهم می‌کند. اما این امر مشروط به رعایت دقیق استانداردهای کیفی و استفاده از بسته‌بندی‌های فاخر است. بسته‌بندی باید بتواند حس اصالت و کیفیت محصول را با طراحی لوکس، متریال مقاوم و اطلاعات چندزبانه به مشتریان انتقال دهد. تجربه موفق صادرات پسته ایران نشان داده است که چنین رویکردی می‌تواند قیمت محصول را به طور قابل توجهی افزایش دهد. جشنواره سالانه گردو در تویسرکان نیز فرصتی ارزشمند برای برندسازی و ارتباط با بازارهای جهانی محسوب می‌شود.
آینده گردوی تویسرکان در گرو ایجاد زیرساخت‌های مناسب فرآوری و سردخانه‌ای، آموزش تخصصی باغداران، حذف واسطه‌ها، ثبت جهانی برند و توسعه صنایع جانبی مانند روغن و شیرینی‌های گردویی است. رئیس جهاد کشاورزی تویسرکان، سجاد محمد اصغری، در گفتگو با اخبار جهان، ضمن اشاره به شرایط خاص اقلیمی شهرستان، اظهار داشت که از ۱۱ هزار و ۳۰۰ هکتار باغ‌های تویسرکان، ۸ هزار و ۳۰۰ هکتار به کشت گردو اختصاص دارد و بیش از ۸ هزار بهره‌بردار رسمی در این حوزه فعالیت می‌کنند. با وجود خسارت حداقل ۳۰ درصدی ناشی از سرمازدگی امسال، پیش‌بینی برداشت ۲۰ هزار تن گردو در سال جاری وجود دارد. محمد اصغری، تغییر اقلیم و خشکسالی‌ها را از مهمترین چالش‌ها دانست و بر لزوم استفاده از سامانه‌های نوین آبیاری تأکید کرد.
همچنین، هجوم آفت سنجاب به حدود دو هزار هکتار از باغات گردو، چالش دیگری است که نیازمند راهکارهای جدی است. از جمله راهکارهای پیشنهادی برای مقابله با این آفت می‌توان به تله‌گذاری، پوشش تنه درختان و استفاده از شکارگران طبیعی اشاره کرد. ثبت نظام سنتی باغات گردوی تویسرکان در سازمان خواربار جهانی (فائو) و وجود بزرگترین زنجیره تولید نهال گواهی‌شده گردو در مرادآباد از جمله نقاط قوت این منطقه محسوب می‌شود.
عبدالرضا سوری، یک باغدار باسابقه تویسرکانی، در گفتگو با اخبار جهان، سرمای دیرهنگام بهاره را مهمترین مشکل باغداران دانست و خواستار بیمه و حمایت دولتی از باغداران شد. وی همچنین به مشکلات مربوط به بازار نامنظم، حضور واسطه‌ها، کمبود سردخانه و بسته‌بندی مدرن اشاره کرد و تأکید کرد که این موارد مانع اصلی حضور گردوی تویسرکان در بازارهای جهانی است. با وجود همه چالش‌ها، امیدواری وجود دارد که با همکاری دولت، بخش خصوصی و باغداران، گردوی تویسرکان به عنوان یک محصول لوکس در فروشگاه‌های سراسر جهان به نمایش درآید و به عنوان میراث و هویت این منطقه حفظ شود. تویسرکان با ۸ هزار هکتار باغ و تولید سالانه ۲۰ هزار تُن گردو، نه تنها رتبه نخست تولید در کشور را دارد، بلکه با قدمت چند هزار ساله باغ‌هایش، بخشی از شناسنامه کشاورزی ایران را تشکیل می‌دهد. ثبت این محصول در سازمان مالکیت فکری جهانی (WIPO) در سال ۱۳۷۹ و ثبت نظام کشت آن در فائو در سال ۱۴۰۲، فرصتی استثنایی برای معرفی این محصول به جهان فراهم کرده است.
منبع: خبرگزاری مهر
