به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از ایرنا، «مرون راپوپورت»، تحلیلگر اسرائیلی، در مقاله‌ای طرح صلح پیشنهادی «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا را شکستی بزرگ برای ائتلاف «بنیامین نتانیاهو»، نخست‌وزیر این رژیم، ارزیابی کرد. به باور راپوپورت، این طرح با وجود ابهامات، نشان‌دهنده یک تغییر بنیادین در توازن قوا و پایان دوره‌ای سیاسی است که احزاب راست افراطی اسرائیل آن را مدیریت می‌کردند. این احزاب جنگ را فرصتی برای اخراج ساکنان غزه و نابودی کامل مسئله فلسطین می‌دانستند.
این پژوهشگر معتقد است در صورت اجرای کامل، طرح مذکور اهداف بشردوستانه و سیاسی مهمی را محقق می‌کند. توقف درگیری‌ها، ورود گسترده کمک‌های انسانی به غزه، آزادی اسرای اسرائیلی و زندانیان فلسطینی، و پایان عملیات نظامی اسرائیل از جمله این اهداف است.
طرح جدید آمریکا برخلاف رویکرد کابینه اسرائیل، راه را بر اخراج اجباری ساکنان غزه می‌بندد. در یکی از بندهای آن به صراحت آمده است: «هیچ‌کس مجبور به ترک غزه نخواهد شد و کسانی که این کار را انجام می‌دهند، می‌توانند آزادانه به غزه بازگردند.» این بند عقب‌نشینی آشکاری از طرح‌های پاکسازی قومی ائتلاف نتانیاهو محسوب می‌شود.
بر اساس این طرح، اسرائیل در آینده غزه را ضمیمه یا اشغال نخواهد کرد و به‌تدریج از آن عقب‌نشینی می‌کند، هرچند جدول زمانی مشخصی برای این کار تعیین نشده است. همچنین الحاق کرانه باختری، که از دیگر اهداف راست‌گرایان افراطی بود، به طور نامحدود متوقف شده است. این موارد نشان می‌دهد که فهرست اهداف کابینه نتانیاهو در حال فروپاشی است.
یکی از تغییرات اساسی در این طرح، استقرار یک نیروی کنترل‌کننده بین‌المللی با حضور نظامیانی از کشورهایی مانند پاکستان، اندونزی و احتمالاً مصر است که با پلیس محلی فلسطین همکاری خواهند کرد. حضور نیرویی از کشورهای اسلامی، که برخی از آن‌ها دارای سلاح هسته‌ای هستند، حمله یا تهاجم مجدد اسرائیل را دشوارتر می‌کند. علاوه بر این، غزه به طور موقت توسط «شورای صلح» به رهبری ترامپ و «تونی بلر»، نخست‌وزیر سابق بریتانیا، و با مشارکت فلسطینی‌ها و اعراب اداره خواهد شد.
این طرح برای اولین بار در ۲۰ سال گذشته، بندی صریح برای پایان دادن به محاصره غزه دارد. بر اساس آن، کمک‌ها بدون دخالت اسرائیل و تحت مدیریت سازمان ملل و صلیب سرخ جهانی وارد غزه شده و آزادی رفت‌وآمد برای ساکنان این منطقه تضمین می‌شود. این اقدام به سازوکار «صندوق بشردوستانه غزه» که فاجعه‌بار توصیف شده، پایان داده و زمینه را برای یک زندگی نسبتاً عادی فراهم می‌کند.
طرح مذکور به صورت مبهم به «احتمال گشودن مسیری جدی به تأسیس کشور فلسطین» اشاره می‌کند، اما آن را به اجرای «برنامه اصلاحات» توسط تشکیلات خودگردان فلسطین مشروط کرده است. این شرایط که بر پایه «معامله قرن» استوار است، شامل مواردی چون توقف پرداخت به خانواده زندانیان، تغییر برنامه درسی مدارس تحت نظارت اروپا و برگزاری انتخابات آزاد می‌شود. این پژوهشگر اسرائیلی نگران است که این شروط، بهانه‌ای برای به تعویق انداختن نامحدود تأسیس کشور فلسطین باشد، اما اگر شورای صلح و نیروی بین‌المللی تصمیم‌گیرنده نهایی باشند، اسرائیل ممکن است عملاً در مسیر تشکیل این کشور قرار گیرد.
نتانیاهو تلاش خواهد کرد این توافق را بازگشتی به سیاست «مدیریت درگیری» پیش از ۶ اکتبر ۲۰۲۳ نشان دهد؛ سیاستی که بر بهبود روابط با کشورهای عربی و منزوی کردن فلسطینی‌ها استوار بود. اما این تحلیلگر معتقد است طرح جدید، آغاز یک تغییر منطقه‌ای و بین‌المللی است که به جای دور زدن فلسطینی‌ها، به سمت به رسمیت شناختن آن‌ها حرکت می‌کند و به سیاست قدیمی اسرائیل پایان می‌دهد. این تغییر موضع در جهان عرب، به ویژه پس از بمباران قطر، رخ داد و اکنون کشورهای عربی، اسرائیل را تهدیدی برای ثبات خود می‌بینند.
به گفته نویسنده، پروژه اخراج، سرکوب و توسعه‌طلبی رژیم صهیونیستی و راست افراطی آن، در برابر تغییرات بین‌المللی، پایداری فلسطینی‌ها و فشار مردمی جهانی در حال فروپاشی است. نتانیاهو درک کرده است که دیگر نمی‌تواند بدون عواقب بین‌المللی به بمباران غزه ادامه دهد یا درخواست‌ها برای تشکیل کشور فلسطین را نادیده بگیرد. راپوپورت نتیجه می‌گیرد که این طرح می‌تواند آغازی بر یک مرحله جدید و بحران داخلی در اسرائیل، مشابه بحران پس از خروج از غزه در سال ۲۰۰۵، باشد. او تأکید کرد که واقعیت تغییر کرده و پروژه رژیم صهیونیستی به پایان راه خود رسیده است.
طرح ۲۰ بندی رئیس‌جمهور آمریکا بر آتش‌بس فوری، آزادی اسرا، بازگشت نیروهای اسرائیلی و تشکیل نهادی بین‌المللی برای بازسازی و اداره غزه تأکید دارد. این طرح با واکنش محتاطانه رهبران اروپایی و تردید درباره حاکمیت فلسطین و ضمانت اجرای آن مواجه شده است. منتقدان این ابتکار را جانبدارانه، ناقص و تلاشی برای تثبیت موقعیت اسرائیل و مدیریت کوتاه‌مدت بحران به نفع واشنگتن و تل‌آویو می‌دانند.
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) در پاسخ به این طرح اعلام کرد در صورت توقف کامل جنگ، عقب‌نشینی کامل اشغالگران و تبادل اسرا، با آن موافقت می‌کند. این جنبش با صدور بیانیه‌ای تأکید کرد که این پاسخ پس از مشورت‌های گسترده داخلی و با گروه‌های فلسطینی تنظیم شده و بر آمادگی خود برای ورود فوری به مذاکرات از طریق میانجیگران تأکید دارد. حماس همچنین با تحویل مدیریت نوار غزه به یک هیئت فلسطینی از افراد مستقل بر اساس توافق ملی موافقت کرده است.
«موسی ابومرزوق»، از اعضای ارشد حماس، در گفتوگو با شبکه الجزیره گفت که در سطح ملی توافق شده اداره نوار غزه به هیئتی از افراد مستقل واگذار شود که مرجع آن، تشکیلات خودگردان فلسطین خواهد بود. وی افزود حماس با بندهای مرتبط با خود در طرح ترامپ برخورد مثبتی داشته و آماده مذاکره درباره همه مسائل است. ابومرزوق تأکید کرد که اجرای طرح نیازمند مذاکرات دقیق است و سلاح‌ها در آینده به دولت فلسطینی تحویل داده خواهد شد.
منبع: ایرنا
