به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، سید مهدی شریفی، استاد دانشگاه تهران و دبیر ستاد فناوری‌های نرم و صنایع خلاق، در یک برنامه تلویزیونی به بررسی مفهوم صنایع خلاق پرداخت. او توضیح داد که برای درک این حوزه، باید به اندیشه‌های مکتب فرانکفورت در دهه‌های سی و چهل میلادی بازگشت که مفهوم «صنعت فرهنگ» را مطرح کردند. این اندیشمندان هشدار می‌دادند که نظام سرمایه‌داری می‌تواند فرهنگ را به ابزاری برای انحراف تبدیل کرده و به جای ترویج ارزش‌های انسانی، توده‌های مصرف‌کننده تولید کند.
شریفی ادامه داد که با گذشت زمان، دیدگاهها تغییر کرد و جهان به این نتیجه رسید که فرهنگ می‌تواند منبعی برای خلق ارزش افزوده و توسعه اقتصادی باشد. در نتیجه، اصطلاح «صنایع فرهنگی» برای حوزه‌هایی مانند کتاب، سینما و تئاتر که قابلیت درآمدزایی داشتند، رایج شد.
وی افزود که این مفهوم به تدریج به «صنایع خلاق» تغییر نام داد تا بار منفی گذشته را نداشته باشد و تنوع و نوآوری این حوزه را بهتر نشان دهد. این صنایع از دهه‌های پنجاه و شصت میلادی گسترش یافتند و امروزه به بخشی حیاتی از اقتصاد و فرهنگ جهانی تبدیل شده‌اند.
دبیر ستاد فناوری‌های نرم و صنایع خلاق با اشاره به وضعیت ایران گفت: «امیدواریم در ایران نیز این مسیر را با گام‌های استوار ادامه دهیم، هرچند راهی طولانی در پیش است.» او بر اهمیت «فناوری‌های نرم» که بر تغییر نگرش و رفتار انسان‌ها تمرکز دارند، در مقابل فناوری‌های سخت مانند ماشین‌آلات، تأکید کرد.
به گفته این استاد دانشگاه، تلاش‌های زیادی در محیط‌های دانشگاهی برای ارتقای جایگاه فناوری‌های نرم و صنایع خلاق انجام شده است. هدف این حوزه‌ها تنها تولید کالا نیست، بلکه تغییر ذهنیت‌ها و ایجاد ارزش‌های جدید است. معاونت علمی ریاست‌جمهوری نیز به‌طور ویژه از زیرشاخه‌هایی مانند بازی‌های دیجیتال، اسباب‌بازی، انیمیشن و نوشت‌افزار حمایت می‌کند.
وی یکی از اهداف اصلی را تبدیل فعالان صنایع خلاق به شرکت‌های دانش‌بنیان دانست تا بتوانند از حمایت‌های کامل برخوردار شوند و جایگاه خود را در اقتصاد نوین تثبیت کنند. این تلاش‌ها در کنار اصلاح آیین‌نامه‌ها و حمایت‌های مالی و معنوی، به فعالان این عرصه برای رقابت در سطح جهانی کمک می‌کند.
شریفی همچنین بر لزوم تغییر نگرش جامعه نسبت به فناوری‌های نرم تأکید کرد و گفت این فناوری‌ها ابزاری برای هویت‌سازی، گفتمان‌سازی و تغییرات اجتماعی هستند. او علوم شناختی را یک حوزه کلیدی برای درک سازوکارهای ذهنی انسان و تولید پیام‌های فرهنگی مؤثرتر معرفی کرد.
او افزود که در دانشگاه تهران و دیگر مراکز علمی، دروس و پژوهش‌های متعددی به فناوری‌های شناختی اختصاص یافته تا بنیان‌های نظری و عملی این حوزه تقویت شود. این علم به ما کمک می‌کند تا شیوه‌های تغییر نگرش و رفتار در سطح فرد و جامعه را بهتر بشناسیم.
وی در پایان تأکید کرد که آینده متعلق به کسانی است که بتوانند علم و فناوری نرم را با هنر، فرهنگ و خلاقیت پیوند دهند. او ابراز امیدواری کرد که ایران نه‌تنها در فناوری‌های سخت، بلکه در عرصه‌های نرم و خلاق نیز سرآمد جهان شود و از فرهنگ و هنر خود برای توسعه پایدار بهره‌برداری کند.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
