خبرگزاری اخبار جهان منتشر کرده است.
سکوی هوشمند یکپارچه مالی دولت یا FMIS به عنوان مغز دیجیتال اقتصاد اداری کشور معرفی می‌شود؛ پلتفرمی که با هدف شفاف‌سازی، نظارت دقیق و یکپارچه‌سازی عملیات مالی دولتی طراحی شده و قرار است در آینده‌ای نه چندان دور به طور گسترده راه‌اندازی شود. این سکوی هوشمند با تمرکز بر کاهش ناکارآمدی‌ها و افزایش کارایی، فرایند بودجه‌ریزی و اجرای بودجه را از تدوین تا تخصیص و پرداخت و نظارت بر اجرای آن در بستر واحدی ثبت، کنترل و پیگیری می‌کند تا از وابستگی به روش‌های دستی و موازی جلوگیری شود و امکان تحلیل دقیق تصمیم‌های مالی فراهم آید.
FMIS چه کاری انجام می‌دهد؟ هدف اصلی این سامانه مدیریت یکپارچه بودجه از آغاز تا پایان فرآیند آن است. به‌طور خلاصه، هر مرحله از بودجه‌ریزی، تخصیص و هزینه‌کرد از طریق این پلتفرم ثبت می‌شود و مدیران می‌توانند به صورت لحظه‌ای بر پرداخت‌ها و دریافت‌ها نظارت کنند. یکی از نکات کلیدی این سیستم، حساب واحد خزانه یا TSA است که با تمرکز منابع مالی دولت در یک حساب مرکزی، از پراکندگی حساب‌ها جلوگیری می‌کند و به شفافیت شرایط مالی دولت می‌افزاید. از دیگر کارکردهای FMIS می‌توان به گزارش‌دهی و تحلیل لحظه‌ای اشاره کرد که به تصمیم‌گیران اجازه می‌دهد داده‌های به‌روز را در اختیار داشته باشند و پاسخگویی را تقویت کنند. هدف نهایی از اجرای چنین سکویی، افزایش شفافیت مالی، تقویت پاسخگویی به ذی‌نفعان و مبارزه با فساد است و در کنار آن کارایی نظام بودجه‌ریزی و مدیریت منابع عمومی را بهبود می‌بخشد.
به زبان ساده، FMIS فرآیند بودجه‌ریزی را از پنجره واحدی به هم پیوسته می‌کند و از ورود به مسیرهای جداگانه و بی‌ثبات، که معمولاً موجب تاخیر و سوءبرداشت منابع می‌شود، جلوگیری می‌نماید. این سکو با اتصال دستگاه‌های اجرایی، خزانه‌داری و نهادهای نظارتی، جریان‌های مالی کشور را دیجیتال و قابل ردیابی می‌کند تا هر تراکنش به راحتی قابل حسابرسی باشد و تصمیم‌گیری‌ها بر پایه داده‌های دقیق انجام شود. افزون بر این، استفاده از فناوری‌هایی مانند هوش مصنوعی در فرایندهای تصمیم‌گیری، دسترسی یکپارچه از طریق پنجره واحد و رویکرد داده‌باز از دیگر ویژگی‌های مطرح FMIS است که به بهبود شفافیت و کارایی کمک می‌کند.
در قلمرو اهداف قانونی، براساس ماده ۱۳ قانون برنامه هفتم توسعه، سازمان مسئول موظف است با همکاری وزارت اقتصاد و دارایی و بانک مرکزی نسبت به ایجاد نظام یکپارچه و هوشمند مدیریت مالی دولت اقدام کند. این چارچوب به دنبال این است که تمامی اعتبارها به صورت الکترونیکی به دستگاه‌های اجرایی تخصیص یابد و تضمین نقدشوندگی اعتبار از سوی خزانه داری کل کشور انجام شود تا تمامی پرداخت‌ها به ذی‌نفع نهایی و از طریق حساب پشتیبان اعتباری انجام شود. همچنین، تمامی حساب‌های بانکی فرعی دستگاه‌ها به تعریف حساب اعتباری فرعی می‌رسند و پرداخت‌ها از محل حساب پشتیبان به ذی‌نفع نهایی انجام می‌شود تا شفافیت و نظارت‌پذیری افزایش یابد. باقیمانده موجودی حساب‌های اعتباری تملک دارایی سرمایه‌ای نیز به سال مالی بعد منتقل خواهد شد و پرداخت و مصرف آن توسط خزانه‌داری کل کشور و دستگاه‌های مربوطه حداکثر تا شش ماه بعد امکان‌پذیر می‌شود.
FMIS به عنوان ابزار همگانی برای مدیریت مالی دولت، نه تنها به بهبود شفافیت و کاهش فساد می‌اندیشد، بلکه رویکردی جامع بهبود کارایی بودجه‌ریزی و مدیریت منابع عمومی را نیز دنبال می‌کند. با اتکا به داده‌های یکپارچه، مدیران می‌توانند بر عملکرد دستگاه‌ها در هزینه‌کرد بودجه نظارت دقیق داشته باشند و از هرگونه تاخیر یا انحراف در تخصیص بودجه جلوگیری کنند. به زبان ساده‌تر، FMIS همه چیز را در یک کُنه دیجیتال نگهداری می‌کند تا فرایندهایی که پیش از این به دلیل کاغذبازی و فرایندهای دستی زمان‌بر بود، به صورت بدون کاغذ، بدون اتکا به عامل انسانی و با سرعت بیشتری انجام شود.
در نتیجه، اجرای کامل این سکوی هوشمند مالی دولت می‌تواند به تجربه‌ای ملموس از اصلاح ساختاری در بودجه و نظام مالی کشور بیانجامد؛ از شفافیت بالاتر در گردش بودجه گرفته تا امکان نظارت دقیق‌تر دستگاه‌ها بر هزینه‌ها و پرداخت‌هایشان به ذی‌نفعان نهایی. با ادامه مسیر آزمایشی و سپس راه‌اندازی گسترده FMIS، انتظار می‌رود که تخصیص درست بودجه، نظارت مؤثر بر هزینه‌ها و پرداخت به موقع به ذی‌نفعان نهایی در اولویت کارها قرار گیرد و گامی بلند در جهت کاهش کسری بودجه و ایجاد مسیرهای روشن‌تر برای مدیریت مالی دولت برداشته شود.
