به گزارش اخبار جهان به نقل از همشهری آنلاین، قنات نبادان، یکی از گنجینه‌های تاریخی شهرستان ابرکوه در استان یزد، در معرض نابودی قرار گرفته است. این قنات کهن، با قدمتی طولانی و نقشی حیاتی در تاریخ و فرهنگ منطقه، اکنون به دلیل حفر چاه‌های غیرمجاز، با خطر خشکسالی کامل مواجه است. قنات نبادان که نام اصلی آن «نوآبان» و برگرفته از ماه آبان است، نه تنها آبشخور اصلی سرو تاریخی ابرکوه، با قدمتی حدود ۴۰۰۰ سال، به شمار می‌رود، بلکه از میان چهار آسیاب، یک سرداب، یک یخچال و باغات و منازل متعددی عبور می‌کند و نام خود را بر محله‌ای در شهر ابرکوه نهاده است.
محمد برشان، متخصص قنات، در بازدید خود در آبان ۱۴۰۳ از خشک شدن کامل قنات خبر می‌دهد. به گفته وی، حفر چاه‌های مجاور و انتقال آب به اراضی کشاورزی از طریق لوله کشی، عامل اصلی این بحران است. آقای برشان در مقایسه‌ای جالب، اهمیت قنات نبادان را حتی فراتر از قنات قصبه گناباد، که به عنوان قدیمی‌ترین قنات جهان شناخته می‌شود، می‌داند. او معتقد است، در حالی که قنات گناباد در مسیر تمدن بزرگ شرق قرار داشت، قنات نبادان در منطقه کویری حفر شده و نشان از تلاش و پشتکار شگفت انگیز گذشتگان برای استخراج آب در شرایط سخت اقلیمی دارد. این کار مهندسی بی‌نظیر، نمادی از دانش و مهارت فنی پیشینیان در زمینه مدیریت منابع آبی محسوب می‌شود.
خشک شدن قنات نبادان، عواقب بسیار جدی برای سرو ابرکوه، نمادی از تاریخ و فرهنگ ایران، و مزارع اطراف آن به همراه خواهد داشت. این سرو کهن، یکی از قدیمی‌ترین موجودات زنده جهان است و در طول تاریخ همواره الهام‌بخش شاعران و جهانگردان بوده است. برشان ضمن تاکید بر ضرورت یافتن راه‌های جایگزین برای آبیاری سرو ابرکوه، به خشک شدن مزارع وابسته به قنات نیز اشاره می‌کند و این امر را به عنوان تهدیدی جدی برای کشاورزی و اقتصاد منطقه تلقی می‌نماید.
قنات نبادان با طول بیش از ۱۱ کیلومتر و مادر چاهی به عمق حدود ۴۰ متر، علاوه بر اهمیت تاریخی و زیست محیطی خود، دارای جاذبه‌های گردشگری بسیاری از جمله بخش‌های تونلی شکل زیرزمینی است که به «شهر زیرزمینی» یا «شهر لی‌لی‌پوتی» مشهور شده‌اند. خشک شدن این میراث ارزشمند، نه تنها یک فاجعه زیست محیطی، بلکه لطمه‌ای جبران‌ناپذیر به میراث فرهنگی و گردشگری منطقه به شمار می رود. اخبار جهان پیگیری‌های بیشتری در این باره خواهد داشت. امید است با اقدامات فوری و موثر، از نابودی کامل این قنات تاریخی جلوگیری شود.
منبع: همشهری آنلاین
