به گزارش اخبار جهان به نقل از ایسنا، روز برنامه‌نویس، سیزدهم سپتامبر (۲۵۶امین روز سال، یا ۱۰۰ در مبنای شانزده)، فرصتی است برای تجلیل از پیشرفت‌های شگرف در دنیای برنامه‌نویسی و تأثیر آن بر زندگی بشر. این روز، یادآور سفری طولانی و پیچیده است که از اولین الگوریتم آیدا لاولیس در ۱۸۴۳ آغاز شده و به “ماشین‌های متفکر” امروزی ختم می‌شود؛ ماشین‌هایی که نه تنها کد می‌نویسند، بلکه توانایی تفکر و حل مسایل پیچیده را دارند.
تاریخ برنامه‌نویسی، در واقع، تاریخچه‌ی تلاش انسان برای خودکارسازی و کنترل کارهای تکراری و پیچیده است. از کارت‌های سوراخ‌دار ژاکارد در ۱۸۰۱، که اولین شکل برنامه‌ریزی را ارائه می‌دادند و به ماشین‌ها دستورالعمل‌های ساده‌ای را برای تولید الگوهای خاص می‌دادند، تا رایانه‌های اولیه‌ی جنگ جهانی دوم که نیاز به محاسبات دقیق برای پیشبرد عملیات نظامی داشتند، پیشرفت‌ها پیوسته بودند. در ابتدا، هرگونه تغییر در برنامه نیاز به اصلاحات فیزیکی در سیم‌کشی کامپیوترها داشت، فرآیندی زمان‌بر و پیچیده. انقلاب واقعی با ایده‌ی جان فون نویمان در ۱۹۴۵ رخ داد؛ ذخیره‌سازی برنامه در همان حافظه‌ای که داده‌ها ذخیره می‌شدند. این نوآوری، انقلابی در سرعت و سهولت برنامه‌نویسی ایجاد کرد.
ظهور زبان‌های برنامه‌نویسی در دهه‌ی ۱۹۵۰، این انقلاب را بیشتر تسریع بخشید. زبان‌هایی مانند FORTRAN، با جایگزینی کد دودویی پیچیده با عبارات ریاضی ساده، نوشتن برنامه‌ها را بسیار آسان‌تر کردند. بعدها، زبان‌هایی مانند C (۱۹۷۲) که توسط دنیس ریچی ابداع شد، قدرت زبان ماشین را با سادگی و کارایی زبان‌های سطح بالا ترکیب کردند. پیشرفت‌ها به همین ترتیب ادامه یافتند و زبان‌های جدیدی مانند پایتون، به عنوان ابزاری قدرتمند برای توسعه‌ی فناوری‌های انقلابی مانند هوش مصنوعی، ظهور کردند.
اما پیش از تمام این پیشرفت‌ها، آیدا لاولیس، ریاضی‌دان و نویسنده‌ی انگلیسی، نقش اساسی ایفا کرد. همکاری وی با چارلز ببیج در توسعه‌ی “موتور تحلیلی”، او را به اولین برنامه‌نویس تاریخ تبدیل کرد. آیدا لاولیس نه تنها توانست الگوریتمی برای محاسبه‌ی اعداد برنولی ارائه دهد، بلکه پتانسیل ماشین‌های محاسباتی فراتر از محاسبات ساده‌ی ریاضی را درک کرد. همچنین، اولین فرآیند دیباگ در تاریخ، با شناسایی و توضیح ایرادات در ماشین تحلیلی ببیج، توسط او انجام شد. هرچند برخی از مورخان نقش او را به عنوان اولین برنامه‌نویس زیر سوال می‌برند، اما هیچ‌کس نمی‌تواند درک پیشگامانه‌ی او از پتانسیل کامپیوترها را انکار کند. وی در واقع بذر آینده‌ای را کاشت که امروزه با ظهور ماشین‌های متفکر به بار نشسته است.
امروز، ۱۸۲ سال پس از نوشتن اولین الگوریتم توسط لاولیس، پیش‌بینی‌های او درباره توانایی کامپیوترها در خلق موسیقی و آثار علمی پیچیده، نه تنها محقق شده، بلکه فراتر رفته است. مدل‌های هوش مصنوعی امروزی، نه تنها موسیقی خلق می‌کنند، بلکه کد می‌نویسند، مسائل پیچیده ریاضی را حل می‌کنند و برای ساعات طولانی بدون نیاز به دخالت انسان کار می‌کنند. آنچه این ماشین‌های متفکر را متمایز می‌کند، فقط بهبود تدریجی نیست، بلکه تغییر بنیادی در نحوه‌ی پردازش اطلاعات است.
آینده‌ای که آیدا لاولیس تصورش را هم نمی‌کرد، امروز به حقیقت پیوسته است. ما در عصر ماشین‌هایی زندگی می‌کنیم که نه تنها محاسبه می‌کنند، بلکه می‌اندیشند. و در این انقلاب فکری، برنامه‌نویسان به عنوان رهبران این تحول تکنولوژیکی ایفای نقش می‌کنند. اخبار جهان به اهمیت این دستاوردها و نقش برنامه‌نویسان در شکل دادن به آینده‌ی تکنولوژی تاکید دارد.
منبع: ایسنا
