به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از فرهیختگان، بر اساس معیار صداوسیما، اگر فردی تنها ۴۳ ثانیه به هر شبکه تلویزیونی نگاه کند، در آمار مخاطبان ۷۰ درصدی این رسانه قرار می‌گیرد. این زمان در صورت تماشای شبکه‌های استانی از طریق ماهواره به حدود ۱۷ ثانیه برای هر شبکه کاهش می‌یابد.
بر این اساس، حتی اگر تلویزیون در خانه‌ای فقط روشن باشد و برنامه‌ای به طور خاص دنبال نشود، آن خانواده جزو مخاطبان محسوب می‌شود. محسن شاکری‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات سازمان صداوسیما، اعلام کرده است که ۷۰ درصد مردم مخاطب تلویزیون هستند. او با استناد به معیار آفکام (نهاد تنظیم‌گر رسانه‌ای در انگلیس)، می‌گوید هر فردی که روزانه ۱۵ دقیقه تلویزیون تماشا کند، مخاطب به شمار می‌آید.
چه میزان از مخاطبان گردشگران ۱۵ دقیقه‌ای نیستند؟
با توجه به آمار اعلام‌شده، ۳۰ درصد از جمعیت کشور حتی ۱۵ دقیقه هم تلویزیون تماشا نمی‌کنند. با در نظر گرفتن جمعیت بیش از ۸۶ میلیون نفری ایران (آمار پایان سال ۱۴۰۳) و حذف گروه سنی صفر تا چهار سال، می‌توان گفت بیش از ۲۵ میلیون نفر مخاطب تلویزیون نیستند. اگر معیار سنی بالای ۱۲ سال در نظر گرفته شود، این عدد به بیش از ۲۰ میلیون نفر می‌رسد.
این در حالی است که آمار مخاطبان تلویزیون در فروردین‌ماه ۷۲.۲ درصد بود که در شش ماه گذشته حدود ۲.۲ درصد کاهش یافته است. صداوسیما برای همسویی با استانداردهای جهانی، علاوه بر معیار ۱۵ دقیقه‌ای، باید آمار مخاطبان برنامه‌ها و شبکه‌ها را با در نظر گرفتن عامل «تداوم» اعلام کند. اهمیت اصلی برای ارزیابی برنامه‌ها، تداوم بازدید است، نه توقف چندثانیه‌ای روی هر شبکه. برای شفاف‌سازی، مرکز تحقیقات سازمان می‌تواند اعلام کند چه تعداد از مخاطبان، بخشی مشخص از قسمت‌های یک برنامه را تماشا کرده‌اند. راهکار ساده‌تر، انتشار آمار «زمان تماشا» پس از پایان پخش هر برنامه است تا برآورد دقیق‌تری از تعداد مخاطبان به دست آید.
اعلام ۷۰ درصد موفقیت است؟
اعلام دوره‌ای آمار کلی بین ۶۵ تا ۷۵ درصد، دیدگاه روشنی به مدیران برای ارزیابی موفقیت برنامه‌ها نمی‌دهد. آمار «زمان تماشا» در پلتفرم تلوبیون نشان می‌دهد که بیش از ۹۰ درصد برنامه‌ها با کاهش مخاطب از قسمت‌های ابتدایی به پایانی مواجه هستند. علاوه بر این، داده‌های مراکز تحقیقاتی دیگر مانند «متا» حاکی از آن است که تعداد برنامه‌های دارای مخاطب پیگیر، بسیار اندک است. این موضوع نشان می‌دهد آمار ۷۰ درصدی با معیار ۱۵ دقیقه تماشا، تصویر دقیقی از وضعیت مخاطبان ارائه نمی‌کند.
صرفاً جهت توجه!
پرسش اصلی این است که انتشار چندباره آمار ۷۰ درصدی و تأکید بر آن چه دلیلی دارد؟ رئیس مرکز تحقیقات سازمان در مصاحبه اخیر خود تنها به رتبه‌بندی شبکه‌ها اشاره کرده و از درصد مخاطبان آن‌ها صحبتی نکرده است. بر اساس گفته‌های وی، شبکه‌های آی‌فیلم و سه سیما در رتبه‌های اول و دوم پرمخاطب‌ترین شبکه‌ها قرار دارند که دلیل اصلی آن، پخش مسابقات فوتبال و برنامه‌های آرشیوی است.
برای ارزیابی دقیق‌تر برنامه‌های تولیدی جدید، پیشنهاد می‌شود رتبه‌بندی شبکه‌ها بدون در نظر گرفتن مخاطبان فوتبال و شبکه آی‌فیلم اعلام شود تا مشخص گردد آمار ۷۰ درصدی به چه رقمی می‌رسد. اینکه چرا آمار «زمان تماشا» به یک موضوع محرمانه در تلویزیون و شبکه نمایش خانگی تبدیل شده، همچنان یک پرسش اساسی است.
حتی با پذیرش آمار ۷۰ درصدی، مشخص است که صداوسیما برنامه‌ای برای جذب ۳۰ درصد باقی‌مانده از مخاطبان ندارد. تکرار این آمار نشان می‌دهد تعداد افرادی که تنها شبکه‌ها را مرور کرده و تلویزیون را خاموش می‌کنند، در حال افزایش است؛ مخاطبانی که پیش از این جزو بینندگان رسانه ملی بودند و اکنون نیز در صورت تماشا، به سراغ برنامه‌های قدیمی شبکه آی‌فیلم می‌روند.
منبع: فرهیختگان
