به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، سید عباس عراقچی، معاون سیاسی سابق وزارت امور خارجه ایران، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیتر سابق) به تشریح آخرین تحولات پیرامون مذاکرات هسته‌ای پرداخت و از ارائه طرحی جدید از سوی ایران به طرف‌های اروپایی خبر داد. عراقچی در پیام خود که پنجشنبه ۲۷ شهریور ۱۴۰۴ منتشر شد، با ابراز ناامیدی از واکنش طرف مقابل، اظهار داشت که جمهوری اسلامی ایران روز گذشته طرحی معقول و قابل اجرا برای پیشگیری از وقوع بحران احتمالی در روزهای آتی ارائه کرده است. با این حال، به جای توجه به محتویات این طرح، ایران با مجموعه‌ای از بهانه‌جویی‌ها و طفره روی‌های آشکار روبرو شده است؛ از جمله ادعایی که به گفته عراقچی، مضحکانه است مبنی بر اینکه وزارت امور خارجه نماینده تمام ساختار سیاسی کشور نیست.
این ادعا در حالی مطرح می‌شود که عراقچی به صراحت از حمایت کامل تمامی نهادهای تصمیم‌گیرنده جمهوری اسلامی ایران، از جمله شورای عالی امنیت ملی، از طرح ارائه شده خبر داد. وی با اشاره به تأیید “معقول بودن” طرح پیشنهادی از سوی رئیس جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، این پرسش را مطرح کرد که آیا در واقعیت، این دیپلماسی اروپایی است که از تعامل جدی و سازنده سرباز می‌زند. وی با بیان اینکه خطر در بالاترین حد خود قرار دارد، خواستار مداخله شورای امنیت سازمان ملل متحد و جایگزینی دیپلماسی به جای تقابل شد.
عراقچی در ادامه، به اقدامات انجام‌شده از سوی ایران برای کاهش تنش‌ها اشاره کرد و بر دو اقدام مهم تأکید نمود: اول، امضای توافق با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که به گفته وی، علی‌رغم بمباران غیرقانونی تأسیسات هسته‌ای تحت پادمان ایران، فصل جدیدی از همکاری را گشوده است. این توافق نشان‌دهنده تعهد ایران به تعهدات داخلی و بین‌المللی خود در زمینه نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای است. دوم، ارائه پیشنهادی خلاقانه، منصفانه و متوازن که به نگرانی‌های واقعی طرفین می‌پردازد و برای هر دو طرف سودمند است. این پیشنهاد، که قابلیت اجرای سریع را دارد، می‌تواند با حل خطوط اصلی اختلاف، از بروز بحران پیشگیری کند.
با توجه به اظهارات عراقچی، به نظر می‌رسد که ایران در تلاش است تا با ارائه طرحی جدید، از وقوع یک بحران جدی در روابط خود با قدرت‌های غربی جلوگیری کند. اما عدم پذیرش این طرح از سوی طرف‌های اروپایی نشان‌دهنده پیچیدگی مذاکرات هسته‌ای و وجود اختلافات اساسی بین طرفین است. بحران موجود در مذاکرات هسته‌ای ریشه در سال‌ها تنش و بی‌اعتمادی بین ایران و قدرت‌های جهانی دارد و تحریم‌های اعمال شده علیه ایران نیز به تشدید این بی‌اعتمادی دامن زده است. طرح ارائه شده از سوی ایران می‌تواند نشانگر تمایل تهران به دستیابی به توافقی باشد، اما واکنش منفی طرف‌های اروپایی نشان می‌دهد که راه رسیدن به توافقی قابل قبول برای همه طرفین، هنوز مسیر طولانی در پیش دارد.
پیامدهای احتمالی عدم موفقیت در این مذاکرات می‌تواند بسیار جدی باشد. افزایش تنش‌ها، احتمال وقوع درگیری نظامی و افزایش بی‌ثباتی در منطقه از جمله این پیامدهاست. بنابراین، نقش شورای امنیت سازمان ملل متحد در فراهم آوردن زمینه مذاکره و کاهش تنش‌ها بسیار حائز اهمیت است. واکنش جامعه جهانی به اظهارات عراقچی نشان خواهد داد که آیا دیپلماسی بر تقابل ارجحیت دارد یا خیر. در این میان، نقش قدرت‌های جهانی در ایجاد فضای مناسب برای مذاکرات صلح‌آمیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آنچه مسلم است، وضعیت کنونی به شدت شکننده است و هرگونه اشتباه محاسباتی می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد. همکاری و تعامل سازنده می‌تواند راه را برای حل و فصل مسالمت‌آمیز این موضوع هموار سازد.
منبع: خبرگزاری مهر
