به گزارش اخبار جهان به نقل از عصر ایران، روانشناسی زرد، پدیده‌ای رو به رشد در دنیای امروز است که با وعده‌های سریع و جذابیت‌های سطحی، مخاطبان وسیعی را به خود جذب کرده است. این نوع از روانشناسی، که غالباً در شبکه‌های اجتماعی، تبلیغات و کتاب‌های پرفروش دیده می‌شود، نسخه‌ای ساده و عامیانه از علم روانشناسی است که با کمترین توجه به دقت علمی، به ارائه راهکارهای فوری و اغلب نادرست می‌پردازد. ریشه این پدیده را می‌توان در تمایل انسان به یافتن پاسخ‌های سریع و آسان برای مسائل پیچیده ذهنی جستجو کرد؛ تمایلی که در دنیای پرشتاب کنونی، بیش از پیش خود را نشان می‌دهد. مردم به دنبال راهکارهای فوری برای بهبود روابط، موفقیت شخصی و ارتقای کیفیت زندگی هستند و روانشناسی زرد با ارائه دستورالعمل‌های کوتاه، جمله‌های انگیزشی و داستان‌های جذاب، به این نیاز پاسخ می‌دهد.
یکی از بارزترین ویژگی‌های روانشناسی زرد، ساده‌سازی بیش از حد مفاهیم علمی پیچیده است. نظریه‌هایی که سال‌ها توسط متخصصان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند، در این سبک به چند جمله کوتاه و اغواگر تقلیل می‌یابند. برای مثال، نظریه‌های پیچیده در مورد انگیزه، اضطراب یا شخصیت، در قالب «ده قانون برای موفقیت فوری» یا «رازهای خوشبختی» ارائه می‌شوند. این ساده‌سازی، اگرچه موجب جذابیت و سهولت درک مطالب می‌شود، اما بسیاری از جزئیات مهم و محدودیت‌های مفهومی را نادیده می‌گیرد.
از جمله ویژگی‌های شاخص روانشناسی زرد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: جمله‌های انگیزشی و کلیشه‌ای مانند «اگر مثبت فکر کنی، همه چیز ممکن است»، تیپ‌شناسی‌های شخصیتی ساده و غیرعلمی، ویدئوهای کوتاه در شبکه‌های اجتماعی با وعده‌های فوری موفقیت، کتاب‌های پرفروش با ادعای تغییر سریع شخصیت و روابط، و تست‌های آنلاین شخصیت با اعتبار علمی پایین. زبان این نوع روانشناسی نیز اغلب هیجانی و جذاب است و هدف اصلی آن جلب توجه مخاطب و ایجاد انگیزه فوری است، نه ارائه تحلیل علمی دقیق.
با وجود جذابیت و محبوبیت انکارناپذیر روانشناسی زرد، این پدیده با نقدهای جدی از سوی متخصصان مواجه است. نقد اصلی، فقدان پشتوانه علمی و اعتبار پژوهشی آن است. بسیاری از توصیه‌های ارائه‌شده، نه تنها با پژوهش‌های معتبر همخوانی ندارند، بلکه گاه می‌توانند مضر باشند و منجر به تصمیم‌گیری‌های اشتباه در زندگی افراد شوند. علاوه بر این، روانشناسی زرد می‌تواند تصویر نادرستی از روانشناسی ارائه دهد و حس «توهم دانایی» را در افراد ایجاد کند؛ توهمی که می‌تواند مانع از جستجوی راهکارهای اصولی و علمی شود.
با این حال، اخبار جهان معتقد است که نمی‌توان نقش بالقوه روانشناسی زرد را در ایجاد علاقه اولیه به روانشناسی و افزایش آگاهی عمومی در مورد ذهن و رفتار انسان، به‌طور کامل انکار کرد. چالش اصلی، در تشخیص تفاوت بین اطلاعات علمی معتبر و نسخه‌های سطحی و بازاری آن نهفته است. آگاهی مخاطب و توانایی تفکر انتقادی، کلید مواجهه هوشمندانه با این پدیده است. در نهایت، روانشناسی زرد، بازتابی از تلاش انسان برای یافتن پاسخ‌های ساده و سریع به پرسش‌های پیچیده است؛ تلاشی که اگرچه جذاب و تأثیرگذار است، اما بدون پشتوانه علمی، پایدار و ماندگار نخواهد بود.
منبع: عصر ایران
