به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، پروژه های کشاورزی جمهوری خلق چین در راستای «استراتژی بین‌المللی شدن»، به سرمایه‌گذاری مشترک و ادغام با شرکت‌های بین‌المللی تشویق می‌شوند. دولت چین با تسهیل مشارکت شرکت‌ها، به ویژه شرکت‌های دولتی، در پروژه‌های خارجی، این روند را تسریع کرده است.
حسین شیرزاد، تحلیلگر حوزه توسعه کشاورزی، در یادداشتی اختصاصی برای خبرگزاری مهر، ادغام و تملک را به عنوان یک عامل کلیدی در ایجاد ارزش در اقتصاد کشاورزی چین و ابزاری استراتژیک در سطح حاکمیت شرکتی برای توسعه کسب و کارها معرفی کرد. این رویکرد، نقطه عطفی در فعالیت‌های سرمایه‌گذاری خارجی کشاورزی چین محسوب می‌شود.
شرکت‌های دولتی چینی با استفاده از توان مالی خود، اقدام به خرید شرکت‌های اروپایی و آمریکایی کرده‌اند. انقلاب دیجیتالی و بیوتکنولوژی نیز این ادغام و تملک‌ها را تسهیل کرده است. دور اول سرمایه‌گذاری‌های چین در دو دهه گذشته، عمدتاً بر تولید غلات برای بازار داخلی متمرکز بود، این تمرکز به دلیل نگرانی‌ها از افزایش قیمت‌های جهانی غلات در سالهای ۲۰۰۷-۲۰۰۸ شکل گرفت. با توجه به اهمیت سویا به عنوان مهم‌ترین غله وارداتی چین، بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاری‌ها به سوی تولید سویا در آمریکای جنوبی سوق داده شد. اما در حال حاضر، استراتژی‌های سرمایه‌گذاری خارجی چین از خرید زمین به سمت ادغام و خرید زنجیره‌ای شرکت‌ها تغییر کرده است. شرکت‌های چینی اکنون به دنبال خرید دارایی‌های مرتبط با زنجیره تامین، مانند انبارها، کارخانه‌های فرآوری، امکانات بندری و مشارکت در تجارت محصولات تولیدی هستند تا نفوذ خود را بر قیمت‌ها، به ویژه در حوزه بذور و نهاده‌ها، افزایش دهند.
وزارت کشاورزی و امور روستایی چین معتقد است که عقب‌ماندگی در فناوری‌های پرورش بذر و تجاری‌سازی، حلقه ضعیفی در توانایی این کشور برای متعادل کردن عرضه و تقاضای غلات و تامین امنیت غذایی است. دولت چین قصد دارد از طریق تحقیق و توسعه، اکتساب و احتمالاً دستیابی به مالکیت معنوی، شرکت‌های چینی را در زمینه پرورش بیولوژیکی، ویرایش ژن و زیست‌شناسی مصنوعی تقویت کند تا بتواند بذرهای مورد نیاز کشاورزی خود را تولید کند. در حال حاضر، بذرهای داخلی ۹۵ درصد از کل بذرهای کاشته شده در کشور را تشکیل می‌دهند و دولت مصمم به حفظ این میزان است.
دولت چین با تعیین اهداف و محرک‌های صنعتی و تخصیص بودجه دولتی به سمت خودکفایی، به طور مستمر بر این روند نظارت می‌کند. مقامات چینی که امنیت غذایی را در اولویت قرار داده‌اند، بذرها را «نیمه هادی‌های جدید» می‌نامند.
سرمایه‌گذاری چین در بخش کشاورزی در دو دهه اخیر به سرعت رشد کرده و از مخارج عمومی ایالات متحده پیشی گرفته است. موسسات عمومی و دانشگاهی این کشور به طور فزاینده‌ای در حال ثبت اختراعات کشاورزی و حقوق مالکیت جدید برای گونه‌های گیاهی هستند. با این حال، بخش خصوصی چین نقش کمتری در تجاری‌سازی نوآوری‌های بذر ایفا می‌کند. در حالی که شرکت‌های خصوصی در ایالات متحده سه چهارم تحقیقات منجر به کاربردهای تجاری در کشاورزی را انجام می‌دهند، این رقم در چین تنها ۱۰ تا ۲۰ درصد است. این مسئله تا حدی به دلیل عدم وجود ارتباط منسجم بین اجزای مختلف این صنعت است. صنعت بذر چین شامل حدود ۶۴۰۰ شرکت ثبت شده است که عمدتاً کوچک‌مقیاس هستند. با درک این ضعف، وزارت کشاورزی و امور روستایی چین ماموریت یافته است تا با هدایت حمایت‌های دولتی به سمت شرکت‌های پیشرو، ادغام با بخش خصوصی را تسریع بخشد. به عبارت دیگر، از سال ۲۰۲۳، موفق‌ترین شرکت‌های بذر باید در میان بزرگترین شرکت‌های بذر چین که در فرآیند «اکتساب و ادغام» وارد شده‌اند، انتخاب شوند. رویکرد «خرید، ادغام و تملیک» در سالهای اخیر به عنوان سریع‌ترین راه برای دسترسی چین به فناوری‌های بذری که در کشورهای دیگر کشف شده‌اند، دنبال شده است، اگرچه برخی از این معاملات بزرگ آن طور که انتظار می‌رفت به نتیجه نرسیده‌اند.
بزرگترین و پرمخاطب‌ترین خرید در ۱۰ سال اخیر، خرید شرکت کشاورزی سوئیسی (Syngenta) توسط شرکت (ChemChina) بود. تصاحب یکی از ۴ شرکتی که بر بازار جهانی دانه‌ها و مواد شیمیایی گیاهی تسلط دارد، یک پیروزی بزرگ برای کشاورزی چین محسوب می‌شود. با این حال، مانند بسیاری از شرکت‌های دولتی چین، هولدینگ‌های معتبر نیز با زیان مواجه هستند. یک شرکت فعال در حوزه تحقیقات، به دلیل موانع نظارتی چین در فروش دانه‌های اصلاح شده ژنتیکی در بازار چین، نتوانست رشد کند.
یکی از قراردادهای بحث‌برانگیز چینی‌ها، خرید شرکت معتبر تجارت بذر ذرت داو کمیکال در برزیل به مبلغ ۱.۱ میلیارد دلار بود که با شرکت بذر Yuan Longping High-Tech Co Ltd مرتبط است. بر اساس اطلاعات درز شده از مفاد قرارداد عمومی شرکت در آن زمان، این قرارداد شامل مجموعه‌ای غیرمتمرکز از مراکز تحقیقات بذر و دسترسی به بانک ژرم پلاسم ذرت برزیلی بود.
سیاست دولت چین بر این اساس استوار است که شرکت‌های بذر دولتی نیز به خرید دارایی‌ها و برندهای معتبر فناوری‌های روز کشاورزی از طریق ادغام بین‌المللی ادامه دهند، همانطور که تصاحب مونسانتو توسط بایر و ادغام Dow DuPont در راستای پیگیری این سیاست‌ها بوده است.
شرکت‌های چینی به‌منظور به‌دست آوردن مهارت‌ها و فناوری‌های شرکت هدف، دست به تملک آن یا ادغام با آن می‌زنند. برخی از شرکت‌ها، فناوری‌های اختصاصی را تحت کنترل دارند که به‌دست آوردن این فناوری از ابتدا برای شرکت‌های دیگر بسیار زمان‌بر و پرهزینه است. بنابراین، روش ساده‌تر برای دسترسی به این فناوری‌ها این است که شرکت موردنظر را تحت اختیار بگیرند.
ادغام یا تملک، برای هر دو شرکت فرصتی را فراهم می‌کند که پیشرفت فناوری خود را با هم ادغام کنند و با اشتراک‌گذاری دانش و امکانات خود به ارزش بیشتری دست پیدا کنند. این نوع از ادغام‌ها معمولاً به نوآوری و تولید محصولات و خدمات جدید منجر می‌شود و برای کل صنعت کشاورزی سودمند است. علاوه بر فناوری و امکانات، این مورد را می‌توان به مهارت‌ها نیز تعمیم داد. البته با توجه به اهمیت صنعت بذر برای امنیت ملی چین، این ادغام‌ها و تملک‌ها به شدت توسط تنظیم‌کننده‌های دولتی در کشورهای میزبان مورد بررسی قرار می‌گیرند.
ایالات متحده و دولت‌های اروپایی به طور فزاینده‌ای از طریق بررسی‌های سرمایه‌گذاری خارجی چین به طور خاص برای جلوگیری از انتقال فناوری‌های کلیدی و IP این شرکت‌ها را تحت نظر قرار داده‌اند. در این رابطه، چندین پیگرد قانونی در ایالات متحده در مورد سرقت یا «جاسوسی اقتصادی» توسط اتباع چینی در زمینه فناوری بذر، آگاهی‌ها را در این موارد افزایش داده است و نشان داده که جمع‌آوری اطلاعات در صنعت کشاورزی در مقیاسی بسیار بزرگتر از آنچه قبلاً تصور می‌شد با موفقیت توسط چینی‌ها انجام می‌شود.
به گفته مدیر وقت اف بی آی، حزب کمونیست چین تحقیق در مورد همه چیز، از تجهیزات نظامی تا توربین‌های بادی و حتی دانه‌های برنج و ذرت را هدف قرار داده است. او هشدار داد که کشاورزی آمریکا، چه از طریق دسترسی به تحقیقات شرکت‌های ممتاز، انتقال اطلاعات به خارج از دانشگاه‌ها یا مراکز تحقیقاتی دولتی، یا از طریق کندن بذر در یک مزرعه، یکی از «نرم‌ترین اهداف» برای سرقت IP است و دولت چین می‌تواند از طریق ارسال‌های قانونی توسط شرکت‌های خارجی به داده‌های اختصاصی دسترسی داشته باشد. به هر حال، رویکرد سیاست اصلی در استراتژی جدید امنیت غذایی ملی چین، تسریع پروژه‌های نوآوری بذر و اجرای حقوق داخلی قوی‌تر IP برای «کاربرد صنعتی پرورش بیولوژیکی» است. محققان در سازمان‌های دولتی و خصوصی چین تشویق خواهند شد تا با استفاده از پیشرفته‌ترین ابزارهای ویرایش ژن، توسعه انواع غلات و دانه‌های هیبریدی را تسریع بخشند.
حتی گمانه‌زنی‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه پکن در حال آماده شدن برای تصویب مجوزهای بیشتر بذرهای اصلاح شده ژنتیکی (تراریخته) است که بسیاری از کشاورزان چینی در حال حاضر برای خرید آن از بازار سیاه تلاش می‌کنند.
چین اجازه واردات حدود ۵۰ نوع محصول تراریخته از جمله سویا را می‌دهد. با این حال، کاشت تجاری محصولات تراریخته در کشور به جز برخی از گونه‌های پنبه، پاپایا، گوجه‌فرنگی و تنباکو تقریباً غیرقانونی است. در سالهای ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱، وزارت کشاورزی ۵ گواهی ایمنی زیستی برای محصولات GMO توسعه‌یافته داخلی صادر کرد اما هنوز مجوزی برای کاشت دریافت نکرده‌اند. دولت چین باید تصمیم بگیرد که آیا اجازه فروش داخلی انواع بیشتری از دانه‌های تراریخته، به ویژه برای غلات را می‌دهد یا خیر. بدون توانایی فروش دانه‌های تراریخته، شرکت‌های کشور انگیزه کمی برای توسعه آنها دارند و اگر بذرهای تراریخته داخلی را تایید کند، دلیل آن برای عدم تایید بذرهای تراریخته خارجی برای استفاده کشاورزان چینی چیست؟
بنا به گزارش‌ها، بخش حفاظت از محصولات شرکت BASF راه حل های نوآورانه ای را در زمینه حفاظت از محصولات، چمن و گیاهان زینتی، کنترل آفات و بهداشت عمومی ارائه می دهد. مجموعه آن همچنین شامل فن آوری هایی برای تصفیه بذر و کنترل بیولوژیکی و همچنین راه حل هایی برای مدیریت آب، مواد مغذی و تنش گیاه است. BASF AgCelence اولین محصول ثبت شده در چین تحت رده بهداشت گیاهی است. طبق نتایج آزمایشات وزارت کشاورزی چین، AgCelence عملکرد ذرت را حدود ۱۰ درصد افزایش و در نتیجه درآمد کشاورزان را افزایش داده است.
در همین حال، محصولات حفاظت از محصولات نیز استفاده از عوامل شیمیایی بسیار آلاینده و باقیمانده را کاهش دادند که منجر به غذاهای ایمن تر و حمایت از توسعه پایدار کشاورزی می شود. از سال ۲۰۱۲، BASF، Becker Underwood، شرکت پیشرو در بیولوژیکی بذر در جهان را به مبلغ ۱.۰۲ میلیارد دلار خریداری کرد و با چین همکاری های بالایی برقرار کرد. امروزه (BASF ) به شدت با شرایط محلی چین سازگار شده است و در عین حال سرمایه گذاری های خود را در نوآوری کشاورزی تقویت می کند.
شرکت BASF در حال ایجاد مزارع Agro-solution در این منطقه برای توسعه فرمولاسیون حفاظت از محصول، متناسب با شرایط آب و هوایی محلی و تاسیس یک کارخانه فرمولاسیون و بسته بندی جدید در استان جیانگ سو است. برای ترویج توسعه پایدار کشاورزی چین شرکت ملی غلات، روغن و مواد غذایی چین یکی از بزرگترین تولیدکنندگان و پردازشگرهای گوجه فرنگی در جهان، تحقیقات پایداری را آغاز کردند. هدف این مشارکت «جوینت ونچر» مشخص کردن استراتژی‌های بهبود بالقوه بر اساس مطالعه عملکرد پایداری در یک مزرعه گوجه‌فرنگی با تمرکز بر استفاده از مواد مغذی و محصولات محافظت از گیاه بود. مقیاس سرمایه‌گذاری‌های کشاورزی خارجی چین با تغییر به سمت «ادغام و تملک» به سرعت در حال رشد است.
گزارش ها روند جدیدی را در سرمایه‌گذاری‌های کشاورزی خارجی چین شناسایی می‌کند و نشان می دهد که چین با دور شدن از خرید زمین به سمت ادغام و تملک شرکت‌های معتبر کشاورزی در مقیاس جهانی به پیش می رود. برای مثال، شرکت ملی غلات، روغن و مواد غذایی چین که متعلق به دولت است، کنترل بیشتری بر تجارت، پردازش و تدارکات کالا در زنجیره ارزش جهانی به دست آورده و یک نهاد دولتی دیگر، Bright Foods در حال کار برای جمع آوری انواع شرکت ها و برندها در ذیل حاکمیت شرکتی خود است، در این میان گروه خصوصی New Hope یک شرکت خوراک دام، سرمایه گذاری های مشترکی را با استرالیا و نیوزیلند ایجاد کرده است تا تقاضا برای محصولات پروتئین حیوانی در چین را برآورده کند.
در سال ۱۹۹۵ لستر براون درکتاب «چه کسی چین را تغذیه خواهد کرد؟ فراخوان بیداری برای یک سیاره کوچک»، به این نتیجه رسید که چین باید از بازارهای بین المللی استفاده کند تا به خواسته های جمعیت ثروتمندتر پاسخ دهد. از آن زمان، نه تنها کشاورزی چین تقاضای ملی را برآورده کرده است، بلکه به عنوان صادرکننده غلات و فناوری های کشاورزی تکتازی می‌کند.
نسبت خودکفایی چین می تواند به کمک فراگرد ادغام و تملک شرکت‌های بزرگ و چند ملیتی، کشاورزی چین را در سال ۲۰۳۰ به خودکفایی ۹۵ درصدی برساند و چین به سادگی بین ۳۰ تا ۳۵ میلیون تن غلات و حدود ۹ میلیون تن انواع نهاده مرغوب، سموم، بذور و اسپرم را وارد کند.
منبع : خبرگزاری مهر
