به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، سید عباس عراقچی، معاون سیاسی سابق وزارت امور خارجه ایران، برای دومین بار در عرض دو روز، با رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نیویورک دیدار کرد. این دیدار که در حاشیه هفتاد و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل متحد صورت گرفت، نشان از تلاش‌های دیپلماتیک فشرده برای مدیریت تنش‌ها در پرونده هسته‌ای ایران دارد. عراقچی که در رأس هیأتی از نمایندگان ایران در این اجلاس حضور دارد، در این ملاقات با گروسی، بر ادامه گفتگوها و جلوگیری از تشدید تنش‌ها در خصوص برنامه هسته‌ای ایران تأکید کرد.
این دومین دیدار بین دو مقام ارشد در کمتر از 48 ساعت است و حاکی از اهمیت و حساسیت موضوعات مطرح شده در مذاکرات است. گزارش‌های اولیه نشان می‌دهد که مباحث پیرامون چگونگی ادامه همکاری و تعامل ایران با آژانس، در راستای شفاف‌سازی مسائل فنی و حل و فصل نگرانی‌های باقی‌مانده، در مرکز این گفتگوها قرار داشته است. هرچند جزئیات این مذاکرات به طور رسمی منتشر نشده است، اما می‌توان حدس زد که توافقات و یا عدم توافقات احتمالی در مورد بازرسی‌ها، دسترسی به اطلاعات و تفسیر گزارش‌های آژانس، موضوعات اصلی این مذاکرات بوده باشند.
زمینه تاریخی این مذاکرات به سال‌های گذشته و برجام برمی‌گردد. برنامه هسته‌ای ایران از سال‌ها پیش، به موضوعی اصلی در روابط بین‌الملل و تنش‌های بین ایران و غرب تبدیل شده است. در سال 2015، توافق جامع اقدام مشترک (برجام) میان ایران و گروه 5+1 به امضا رسید که محدودیت‌هایی را برای برنامه هسته‌ای ایران در نظر گرفت در ازای لغو تحریم‌های بین‌المللی. اما خروج ایالات متحده از برجام در سال 2018، منجر به تشدید مجدد تنش‌ها و اعمال مجدد تحریم‌ها علیه ایران شد. از آن زمان، تلاش‌های دیپلماتیک متعددی برای احیای برجام یا یافتن راه‌حل‌های جایگزین انجام شده است، اما تاکنون به نتیجه قطعی نرسیده‌اند.
دیدار عراقچی و گروسی در این شرایط حساس، می‌تواند نشانه‌ای از تلاش برای یافتن راهکارهای دیپلماتیک و پیشگیری از هرگونه درگیری نظامی یا اقدامی تلافی جویانه باشد. اهمیت این دیدار، نه فقط به دلیل سطح مقامات حاضر در آن، بلکه به دلیل تاثیر آن بر روند همکاری‌های ایران با آژانس و آینده برنامه هسته‌ای ایران است. در صورت موفقیت این مذاکرات در کاهش تنش‌ها و شفاف‌سازی موضوعات مرتبط با برنامه هسته‌ای، این می‌تواند به ثبات بیشتر در منطقه و کاهش ریسک‌های بین‌المللی کمک کند. برعکس، عدم توافق یا ناامیدی از نتیجه مذاکرات، ممکن است به تشدید تنش‌ها و بروز چالش‌های جدید بین‌المللی منجر شود.
این دیدار در حالی صورت می‌گیرد که در ماه‌های اخیر، گزارش‌های متناقضی در مورد سطح همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شده است. برخی گزارش‌ها از همکاری‌های نسبی ایران با آژانس خبر می‌دهند، در حالی که برخی دیگر از موانع و عدم دسترسی کافی آژانس به اطلاعات مورد نیاز خود سخن می‌گویند. این عدم شفافیت اطلاعات، می‌تواند یکی از دلایل اصلی تشدید تنش‌ها در این زمینه باشد. اخبار جهان به طور مرتب گزارش‌هایی را از آژانس و مقامات دولتی دریافت و منتشر می‌کند، اما هنوز ارزیابی دقیقی از میزان پیشرفت این مذاکرات در دست نیست.
پیش‌بینی پیامدهای این دیدار در کوتاه‌مدت و بلندمدت، کاری دشوار است. با این حال، می‌توان گفت که این دیدار می‌تواند یک نقطه عطف در روابط ایران و آژانس باشد. در صورت توافق بر سر یک راهکار عملی، ممکن است تنش‌ها کاهش یابد و فضای مناسب‌تری برای دیپلماسی و مذاکرات آینده فراهم شود. اما در صورت عدم توافق، احتمال افزایش تنش‌ها و بروز مشکلات جدید در روابط ایران و جامعه بین‌المللی وجود دارد. واکنش کشورهای مختلف به نتیجه این مذاکرات، بسیار مهم و حائز اهمیت خواهد بود.
در نهایت، دیدار عراقچی و گروسی در نیویورک، از اهمیت ژئوپلیتیکی بالایی برخوردار است و پیامدهای آن بر ثبات منطقه و روابط بین‌المللی تأثیرگذار خواهد بود. اخبار جهان در آینده به طور مرتبط به رصد این مسأله خواهد پرداخت و گزارش‌های مفصل‌تری در این باره ارائه خواهد داد.
منبع: خبرگزاری مهر
