به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از popsci، در دهه ۱۹۲۰ میلادی، محصولات حاوی رادیوم مانند کرم‌ها، پمادها، لوازم آرایشی و حتی تزریقات، توسط شرکت‌های معتبر و فروشندگان سودجو به عنوان محرکی برای جوانی و نیروی زندگی عرضه می‌شد. این محصولات با استقبال گسترده پزشکان و مصرف‌کنندگان آمریکایی روبرو شدند.
یکی از این محصولات جادویی، «رادیتور» نام داشت که وعده درمان همه بیماری‌ها از چین و چروک پوست تا سرطان خون را می‌داد. فردی به نام ویلیام بیلی ادعا می‌کرد که با استفاده از رادیتور قادر به درمان هر نوع بیماری است. او در یک بروشور تبلیغاتی در سال ۱۹۲۹، این محصول را این‌گونه توصیف کرد: «یک بطری کوچک از آبی بی‌رنگ و بی‌مزه که بزرگ‌ترین نیروی درمانی شناخته‌شده برای بشر است.»
درمان جادویی ۱۵۰ بیماری
طبق ادعای بیلی، نوشیدن چند جرعه از رادیتور در روز برای درمان مشکلاتی مانند آکنه، کم‌خونی، رماتیسم، اعتیاد به الکل و آسم کافی بود. بین سال‌های ۱۹۲۴ تا ۱۹۳۰، فهرست بیماری‌هایی که گفته می‌شد رادیتور آن‌ها را درمان می‌کند به بیش از ۱۵۰ مورد افزایش یافت. این فهرست شامل بیماری‌های کشنده‌ای مانند بیماری‌های قلبی و سرطان خون و همچنین مشکلاتی مانند ناتوانی جنسی، نفخ و چین و چروک بود.
ماده اصلی رادیتور در واقع ایزوتوپ‌های بسیار رادیواکتیو رادیوم بود که بیلی آن را «آفتاب درونی» می‌نامید. امروز، چنین تصوری غیرمنطقی به نظر می‌رسد و از «دکتر بیلی» که تحصیلات دانشگاهی خود را رها کرده بود، به عنوان یک کلاهبردار یاد می‌شود. اما او تنها کسی نبود که از تب رادیوم در آمریکا سود می‌برد. ماریا رنتتزی، مورخ علم و فناوری، توضیح می‌دهد که صنعت رادیوم، خود این ماده را به یک جریان اصلی تبدیل کرده بود و علم و تجارت به شکلی جدانشدنی در هم آمیخته بودند.
رادیتور؛ از درمان تا کشندگی بالا
رادیتوری که بیلی برای درمان بیماری‌ها استفاده می‌کرد، در حقیقت سمی قوی بود. بطری‌های خالی این محصول، هفتاد سال بعد همچنان خطرناک و رادیواکتیو تشخیص داده شدند. مشهورترین قربانی این داروی مرگبار، اِبِن بایرز، یک تاجر ثروتمند اهل پیتسبورگ بود. در سال ۱۹۲۷، پس از شکستگی دست، پزشکش مصرف رادیتور را به او توصیه کرد. بایرز طی پنج سال، بیش از ۸۰ لیتر از این مایع حاوی ایزوتوپ‌های رادیوم ۲۲۶ و ۲۲۸ را نوشید و در سال ۱۹۳۲ بر اثر مسمومیت شدید رادیواکتیو جان باخت. رادیتور حتی استخوان‌های بدن او را از بین برده بود.
داستان هولناک بایرز به تیتر رسانه‌ها تبدیل شد و کمیسیون تجارت فدرال سرانجام تبلیغ و فروش رادیتور را ممنوع کرد. با این حال، این محصول تنها یکی از صدها «درمان رادیومی» آن دوره بود. بایرز قربانی تلاقی دانش علمی ابتدایی و بازاری شد که تبلیغاتش از تحقیقات علمی پیشی گرفته بود. روی هر بطری رادیتور با افتخار عبارت «آب رادیواکتیو تأییدشده» نوشته شده بود.
رادیوم در سال ۱۸۹۸ توسط ماری و پیر کوری کشف شد. در سال ۱۹۱۴، شرکت «استاندارد کمیکال» انجمن پزشکی آمریکا را متقاعد کرد تا اولین درمان با آب رادیواکتیو را تأیید کند. در آن دوران، فناوری اشعه ایکس نیز که به پرتوهای رادیواکتیو وابسته بود، به یک روش درمانی استاندارد و حتی ابزاری برای اندازه‌گیری کفش تبدیل شده بود.
سرنوشت سازنده رادیتور
برآوردها نشان می‌دهد که ویلیام بیلی حدود ۴۰۰ هزار بطری رادیتور را به قیمت یک دلار فروخت که درآمد او ارزشی معادل ۸ میلیون دلار امروز دارد. اما این ثروت هزینه سنگینی برای او داشت و بیلی در سال ۱۹۴۹ بر اثر سرطان مثانه درگذشت. در سال ۱۹۷۰، هنگامی که جسد او برای آزمایش از قبر خارج شد، مشخص شد که مرگش احتمالاً نتیجه همان معجونی بوده که به مردم می‌فروخت.
در نهایت، رادیتور تنها شیفتگی آمریکا به رادیوم را درمان کرد. داستان غم‌انگیز اِبِن بایرز و رنج «دختران رادیوم» (بیش از ۱۰۰ زن که هنگام رنگ‌آمیزی عقربه‌های ساعت با رادیوم مسموم شدند)، افکار عمومی را نسبت به خطرات این عنصر آگاه ساخت و در پایان دهه ۱۹۳۰، قوانین سختگیرانه‌تری برای استفاده از آن وضع شد.
با مشخص شدن اینکه رادیوم جوانی را بازنمی‌گرداند یا معجزه‌های وعده‌داده‌شده را محقق نمی‌کند، تقاضای تجاری برای آن به شدت کاهش یافت. با این حال، تحقیقات علمی ادامه یافت و سرانجام پس از ۹۰ سال آزمایش، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در سال ۲۰۱۳ استفاده از رادیوم را برای درمان برخی انواع سرطان تأیید کرد؛ امری که دانشمندان در اوج تب رادیوم آن را غیرممکن می‌دانستند.
منبع: popsci
