به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری صدا و سیما مرکز چهارمحال و بختیاری، نرخ بالای خوددرمانی در شهرستان شهرکرد زنگ خطری جدی برای سلامت عمومی به صدا درآورده است. مطالعه‌ای علمی نشان می‌دهد که حدود ۵۳ درصد از جمعیت بالای ۱۸ سال این شهرستان، بدون تجویز پزشک و با بی‌توجهی به عواقب احتمالی، اقدام به مصرف خودسرانه دارو می‌کنند. این آمار هشداردهنده، پیامدهای جدی برای نظام سلامت و رفاه جامعه در پی خواهد داشت.
این تحقیق که توسط عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد انجام شده، تصویر نگران‌کننده‌ای از شیوه‌های نادرست مصرف دارو در این منطقه ارائه می‌دهد. دکتر سقایی، محقق این پژوهش، در مصاحبه با اخبار جهان اعلام کرد که آنتی‌بیوتیک‌ها، مسکن‌ها و داروهای کنترل علائم سرماخوردگی و عفونت‌های تنفسی، بیشترین اقلام مصرف‌شده به صورت خودسرانه را تشکیل می‌دهند. این الگوی مصرف نادرست، می‌تواند به مقاومت آنتی‌بیوتیکی، عوارض جانبی جدی و حتی مرگ و میر منجر شود. مقاومت آنتی‌بیوتیکی یکی از چالش‌های بزرگ سلامت جهانی است که درمان عفونت‌های باکتریایی را دشوارتر می‌کند و هزینه‌های درمانی را به طرز چشمگیری افزایش می‌دهد. مصرف خودسرانه مسکن‌ها نیز می‌تواند باعث آسیب به دستگاه گوارش، اختلالات کلیوی و کبدی و حتی بروز خونریزی داخلی شود. به طور کلی، خوددرمانی با ریسک‌های قابل توجهی برای سلامت همراه است.
دکتر سقایی به نقش اطلاعات نادرست و غیرعلمی منتشر شده در فضای مجازی در گسترش این پدیده اشاره کردند. دسترسی آسان به اطلاعات پزشکی غیردقیق و گمراه کننده در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌های اینترنتی، می‌تواند افراد را به سمت خوددرمانی سوق دهد. در شرایطی که مردم به دنبال راه حل‌های سریع و آسان برای مشکلات سلامتی خود هستند، اطلاعات نادرست می‌تواند به عنوان یک راهنمای کاذب عمل کند و منجر به عواقب نامطلوب شود.
این مشکل فقط به شهرکرد محدود نمی‌شود و در بسیاری از نقاط جهان، خوددرمانی به عنوان یک نگرانی جدی برای متخصصین بهداشت و درمان مطرح است. عوامل مختلفی در این پدیده دخیل هستند، از جمله دسترسی محدود به خدمات بهداشتی، هزینه بالای خدمات پزشکی، کمبود آگاهی عمومی در مورد عوارض جانبی داروها و فرهنگ خوددرمانی رایج در برخی جوامع.
اما پیامدهای این روند فراتر از سطح فردی است. گسترش خوددرمانی، فشار مضاعفی را بر سیستم مراقبت‌های بهداشتی وارد می‌کند. مراجعه دیرهنگام به پزشک، تشدید بیماری‌ها و نیاز به درمان‌های پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر، از جمله عواقب گسترش این پدیده است. افزایش هزینه‌های درمانی، کاهش بهره‌وری نیروی کار و افزایش بار بر روی سیستم بیمه‌های درمانی، از دیگر پیامدهای اجتماعی و اقتصادی خوددرمانی هستند.
به منظور مقابله با این مشکل، دکتر سقایی به مردم توصیه کرد که برای تشخیص بیماری و مصرف دارو، حتماً به مراکز خدمات جامع سلامت، پزشکان عمومی، متخصصین و کلینیک‌ها مراجعه کنند. آموزش عمومی در مورد خطرات خوددرمانی، ارتقای سواد سلامت و دسترسی آسان‌تر به خدمات بهداشتی با کیفیت، از اقدامات ضروری برای کاهش شیوع خوددرمانی است. علاوه بر این، نظارت بیشتر بر محتویات پزشکی منتشر شده در فضای مجازی و مقابله با انتشار اطلاعات نادرست، نقش مهمی در پیشگیری از این پدیده دارد. همکاری میان سازمان‌های بهداشتی، رسانه‌ها و متخصصین سلامت، می‌تواند در آگاه‌سازی عموم مردم و تغییر نگرش‌ها موثر باشد.
با توجه به آمار نگران کننده ارائه شده، مقامات بهداشتی شهرستان شهرکرد و وزارت بهداشت باید برنامه‌های آموزشی جامع و گسترده‌ای را برای آگاه‌سازی مردم در مورد خطرات خوددرمانی طراحی و اجرا کنند. حمایت مالی و معنوی از طرح‌های پیشگیرانه و افزایش دسترسی به خدمات مراقبت‌های بهداشتی، از ضروریات مقابله با این معضل سلامت عمومی است. در غیاب این اقدامات، وضعیت سلامت عمومی در شهرکرد و سایر نقاطی که با مشکل مشابه مواجه هستند، در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت.
منبع: خبرگزاری صدا و سیما مرکز چهارمحال و بختیاری
