به گزارش اخبار جهان به نقل از مهر، پروژه خط ریلی شیراز – بندرعباس، یکی از طرح‌های مهم زیرساختی جنوب کشور، علیرغم تصویب در دولت دهم و آغاز عملیات اجرایی در تیرماه ۱۳۹۰، همچنان در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد. این پروژه که با هدف ایجاد اتصال ریلی بین مرکز استان فارس و بندر استراتژیک بندرعباس کلنگ‌زنی شد، با وعده تکمیل در مدت ۳۶ ماه، با مشکلات جدی مالی، حقوقی و اجرایی روبرو شده و به صورت کامل متوقف شده است.
مسائل مالی و کمبود سرمایه‌گذار از اصلی‌ترین چالش‌های پیش روی این پروژه بوده‌اند. قرارداد اولیه با سرمایه‌گذاران خصوصی منعقد شد، اما ناکامی در تحقق تعهدات قانونی و مالی، منجر به توقف کامل عملیات اجرایی گردید. این امر نشان‌دهنده ضعف در برنامه‌ریزی و نظارت بر پروژه‌های مشارکتی در کشور است. عدم شفافیت در قراردادها و مکانیزم‌های تضمین سرمایه‌گذاری، به وخامت اوضاع دامن زده است. این عدم موفقیت، زنگ خطری برای پروژه‌های مشابه در آینده به حساب می‌آید و نیازمند بازنگری جدی در چارچوب‌های قانونی و اجرایی سرمایه‌گذاری خصوصی در حوزه زیرساخت‌ها است.
در حال حاضر، به گفته اخبار جهان، این پروژه در اولویت‌های اصلی دولت قرار ندارد و هیچ برنامه عملیاتی مشخصی برای سرمایه‌گذاری مستقیم دولتی در نظر گرفته نشده است. علاوه بر این، مشکلات قانونی و پیگیری‌های قضایی مرتبط با شرکت پیمانکار، مانع از هرگونه پیشرفت در این زمینه شده است. این مساله نشان از وجود مشکلات پیچیده حقوقی و اداری دارد که لایه‌بندی قوانین و بوروکراسی اداری را نشان می‌دهد. این پیچیدگی‌ها، حل و فصل این مساله را به تاخیر انداخته و پیامدهای اقتصادی قابل توجهی برای استان فارس و بندرعباس در پی دارد.
جعفر قادری، نماینده مردم شیراز و زرقان در مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با مهر به این موضوع اشاره کرده و اظهار داشت که پروژه خط ریلی شیراز – بندرعباس، علیرغم تعریف در بودجه، بدون سرمایه‌گذار و شریک اجرایی، امکان آغاز عملیات اجرایی نخواهد داشت. وی اولویت فعلی را تکمیل خط ریلی شیراز – بوشهر و سپس شیراز – گل‌گهر عنوان کرده است. این اظهارات نشان از تغییر اولویت‌ها و کم‌اهمیت شدن پروژه شیراز – بندرعباس در برنامه‌های دولت دارد. تمرکز بر پروژه‌های دیگر، نشان دهنده یک استراتژی جدید در برنامه‌ریزی‌های عمرانی است که نیازمند ارزیابی و بررسی عمیق‌تر است.
اهمیت استراتژیک بندرعباس به عنوان یکی از بنادر کلیدی کشور، و نقش اتصال ریلی شیراز به این بندر در ترانزیت کالا و رونق اقتصادی، غیرقابل انکار است. با این حال، اولویت‌بندی دولت، تکمیل خطوط ریلی شیراز – بوشهر و شیراز – گل‌گهر را در اولویت قرار داده است. این اولویت‌بندی سوالاتی را درباره معیارهای انتخاب پروژه‌ها و نحوه تخصیص بودجه مطرح می‌کند. شفافیت در این فرآیندها و توجیه منطقی برای این تصمیمات، برای اعتماد عمومی ضروری است.
آقای قادری همچنین به اهمیت پروژه شیراز – گل‌گهر به عنوان بخشی از خط ریلی شرق به غرب کشور و نقش آن در ایجاد زمینه برای اجرای خط ریلی شیراز – اهواز اشاره کرده‌اند. این نشان می‌دهد که برنامه‌ریزی‌های توسعه زیرساخت‌های ریلی در کشور، در یک چارچوب بزرگتر و فراتر از پروژه‌های مجزا در حال انجام است. اتصال شیراز به کریدور شرقی – غربی کشور، می‌تواند تحول بزرگی در حمل و نقل و اقتصاد منطقه ایجاد کند. با این حال، تاخیر در اجرای پروژه شیراز – بندرعباس، این چشم‌انداز را با چالش جدی مواجه می‌کند.
در مجموع، پروژه خط ریلی شیراز – بندرعباس، به عنوان نمادی از چالش‌های پیش روی پروژه‌های زیرساختی در ایران، نشان از نیاز به اصلاحات اساسی در سیستم برنامه‌ریزی، تامین مالی و اجرای پروژه‌های عمرانی دارد. شفافیت، حسابرسی دقیق و نظارت قوی، برای جلوگیری از تکرار چنین مشکلاتی در آینده، امری ضروری است. تاثیر این تاخیر بر اقتصاد منطقه، و ضرورت اتخاذ تدابیر لازم برای احیای این پروژه، موضوعی است که باید به طور جدی مورد توجه قرار گیرد. این پروژه، فراتر از یک پروژه ریلی، نمایانگر ضعف های سیستمیک در مدیریت پروژه های بزرگ ملی است که پیامدهای اقتصادی و اجتماعی گسترده ای به همراه خواهد داشت.
منبع: مهر
