خاک وطن با رایحه کربلا: بازگشت پرشور زائران از مرز مهران

وقتی خاک وطن با بوی کربلا آغشته می‌شود؛ بازگشت پرشور زائران از مرز مهران

مرز مهران در روزهای پایانی اربعین برای زائرانی که از عراق به سوی وطن بازمی‌گردند، صحنه‌ای از اشک و آرامش در کنار هم است. همان بندر عبوری که سال‌ها برای پیوستن عاشقان کربلا به نقطه‌های دیدار فراهم بود، این بار با حضور گروه‌های مردمی و موکب‌های خدمت‌رسان، به نمادی از همدلی تبدیل شده است. زائران که با قلبی مملو از عشق و با لباس‌های به جا مانده از سفر، به خاک وطن بازمی‌گردند، مرزی را می‌گذراند که به نظر می‌رسد آغاز یک سفر تازه نیست، بلکه ادامه‌ای از سفر معنوی است که از کربلا آغاز شده و حالا در منزلگاه ایران به اوج رسیده است.

در جاده‌های منتهی به مرز، پژواک شعارهای عاشورایی همچنان در هوا می‌پیچد. گروه‌های دانشجویی، هیئتی و خانوادگی با دستِ پر از خاطرات، با هم هم‌راه می‌شوند و گاه به‌گاه سرودی می‌خوانند. حضور پررنگ پرچم‌های سبز و سرخ که از بین‌الحرمین به دست‌ها رسیده‌اند، رنگ و بوی پیوستگیِ عاشقان به اهل بیت را در فضا می‌گستراند. در این لحظه به نظر می‌رسد که خاک کربلا در لباس‌ها و دل‌های زائران، تازه نشده، بلکه با هر گام به وطن راه می‌یابد و با هر نگاه به سرزمین مادری، دوباره از نو آغاز می‌شود.

خاطره‌سازی در لحظه‌های بازگشت به شدت ملموس است. بسیاری از زائران کفش‌هایشان را در مسیر کربلا از دست داده‌اند و اکنون با دمپایی یا به‌دیدارِ پای برهنه، به سوی وطن قدم می‌گذارند. برخی پرچم‌های یادگار از بین‌الحرمین را در دست دارند که در باد می‌لرزند و رنگ‌هایشان یادآور فضای مقدس حضرت سیدالشهداء است. خستگیِ راه در نگاه‌ها هنوز هست، اما آرامشی عمیق بر چهره‌ها می‌نشیند؛ مردی میان‌سال که به خانواده‌اش می‌گوید احساس می‌کند هنوز در کربلا است و تنها مرز تغییر کرده است. زنی جوان با نگاهِ پر از اشک، به همراه فرزند کوچکش در آغوش، سعی می‌کند کودک را آرام کند و از رود آرام دلتنگی برای کربلا می‌گوید.

در میان جمعیت، گروه‌های متنوعی از دانشجو و هیئت‌های مردمی دیده می‌شود که با هم دست می‌دند و دُرنکې می‌خوانند یا نوحه‌ای در فضا می‌خوانند. اینجا مرز مهران است، اما به نظر می‌رسد که صدای “لبیک یا حسین” همچنان در فضا حضور دارد و به همراه بازگشت، هم‌نوا با آرامشی معنوی در حال تکرار است. موکب‌ها همچنان فعالند؛ بخارِ آش در دیگ‌ها موج می‌زند، عطرِ چای تازه‌دم و خرمای محلی فضای میدان را می‌بُرد و خادمان با لبخند و احترام، زائران را در آغوش می‌گیرند و استقبال از بازگشت را عیدیِ این دیار می‌نامند. پیرمردی خدمتکار با چای در دست به یکی از زائران تعارف می‌کند و می‌گوید که شما برکات این دیار هستید؛ به وطن خوش آمدید.

جاده‌های ورودی به مرز همچنان پر از اتوبوس‌هایی است که منتظرند تا زائران را به شهرهایشان منتقل کنند. رانندگان با صبری مثال‌زدنی و ساعات فراوانی ایستاده‌اند تا هر زائر خسته‌ای را سوار کنند و مسیر را به خانه‌هایشان برسانند. یکی از رانندگان درباره این سفر می‌گوید که برایش عبادت است و افتخار می‌کند که زائران حسین(ع) را تا خانه‌هایشان همراهی می‌کند. در گوشه‌ای از میدان، جوانانی با پاهای تاول‌زده به زمین تکیه داده‌اند و با شوخی از مشکلات سفر می‌گویند و در عین حال با اشک از دلتنگی برای کربلا صحبت می‌کنند.

خانواده‌ها در لحظه بازگشت، با تماس با خانواده‌هایشان خبر از رسیدن می‌دهند. صدای کودک از پشت تلفن به گوش می‌رسد و پدری که چشمانش پر از اشک است، با لبخند و اشتیاق پاسخ می‌دهد که به زودی می‌آید و خانه پر از بوی کربلا خواهد شد. زیباییِ این بازگشت نه در عبور از یک مرز جغرافیایی، که در همراهیِ قلبیِ زائران با وطن بازمی‌گردد: هر کس با دست سینه را بر سینه می‌گذارَد، بعضی به خاک می‌بوسند و برخی بی‌صدا اشک می‌ریزند. جایی که بازگشت از دیار عشق، به خانه‌ای که برای ارمانِ فردا با وجودِ دلتنگی نگه داشته شده است، تبدیل می‌شود.

حیدر نعمتی، مسئول مرز مهران، در گفت‌وگو با خبرنگار از عبور بیش از سه میلیون و سیزدۀ هزار نفر از ابتدای محرم تا کنون خبر می‌دهد. به گفته او، تقریباً یک میلیون و پنج‌صد و شصت و پنج هزار نفر از این تعداد از مرز خارج شده‌اند و یک میلیون و چهارصد و پنجاه هزار نفر به داخل ایران بازگشته‌اند. همچنین از بامداد امروز تا ساعت هفت و سی دقیقه صبح، بیش از چهل و هشت هزار نفر از مرز وارد کشور شده‌اند و در این مدت سهصد نفر از کشور خارج شده‌اند. این آمار نشان می‌دهد که مرز مهران همچنان با تردد گسترده زائران در حال مدیریت و پاسخگویی به نیازهای آنان است.

سرپرست فرمانداری مهران هم تأکید می‌کند که ناوگان حمل‌ونقل برای بازگشت زائران به خوبی تأمین شده و عملیات جابه‌جایی در پایانه مسافربری شهید رئیسی (برکت) بدون هیچ مشکلی در جریان است. همچنین موکب‌ها در مرز مهران و پایانه برکت به صورت شبانه‌روزی به ارائه خدمات ادامه می‌دهند تا بازگشت زائران به خانه آرام و همراه با رضایت صورت پذیرد. به گفته آنها، روند انتقال زائران از مرز تا پایانه‌های مسافربری با هماهنگی کامل و بدون وقفه انجام می‌شود.

مرز مهران در پایان این اربعین، نه فقط گذرگاهی جغرافیایی که آئینه‌ای از یکی از بزرگ‌ترین همایش‌های عاشقانه جهان است. در این جا، تصویرِ خستگی و اشک با عمقی از ایمان و لبخندِ بازگشت به خانه گره می‌خورد. اینجا مهران است؛ جایی که بازگشت زائران همانقدر روایتِ عشق به حسین(ع) را می‌سازد که رفتنشان از این مرز. و تا اربعین بعدی، دل‌های عاشقان همچنان در دل‌ها می‌تپد و خاک وطن با بوی کربلا آغشته می‌ماند.