به گزارش اخبار جهان به نقل از گروه رسانه‌ای شرق، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی در خاطرات روز سی‌ام شهریور ۱۳۸۱ خود، به وقایع مهمی در عرصه سیاست جهانی اشاره کرده است. این یادداشت، تصویری از فضای پرتنش بین‌المللی را در آستانه جنگ احتمالی عراق، نشان می‌دهد. در آن زمان، آمریکا فشارهای شدیدی را بر آلمان وارد کرده بود و وزیر دادگستری آلمان مجبور به تکذیب اظهارات منتسب به خود در مورد تشبیه رئیس‌جمهور آمریکا به هیتلر شده بود. این رویداد نشان از عمق تنش‌ها و حساسیت‌های موجود در روابط بین‌الملل داشت.
عراق نیز به طور صریح اعلام کرده بود که هرگونه قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل فراتر از قطعنامه‌های قبلی را نخواهد پذیرفت. این موضع‌گیری، تنش‌ها را افزایش داده و نشان از عدم تمایل عراق به همکاری با جامعه بین‌المللی در آن مقطع داشت. در این میان، ایالات متحده برای جلب حمایت از قطعنامه جدید خود علیه عراق، تلاش گسترده‌ای را آغاز کرده بود. بوش، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، با وزرای امور خارجه و دفاع روسیه ملاقات کرده و از آنها خواسته بود تا در تصویب قطعنامه جدید همکاری کنند. علاوه بر این، تماس‌های تلفنی با مقامات چین و فرانسه نیز برقرار شده بود. انگلیس نیز به عنوان متحد کلیدی آمریکا، در تلاش برای جلب حمایت سایر اعضای شورای امنیت بود، اما مخالفت‌های داخلی در خود انگلیس، به ویژه در حزب کارگر، در حال افزایش بود. این شکاف داخلی در انگلیس نشان از مخالفت عمومی فزاینده با مداخله نظامی در عراق داشت.
همزمان، در فلسطین، اسرائیل فشارها بر مردم و یاسر عرفات، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین را تشدید کرده بود. تخریب پل هوایی متصل کننده مقر عرفات به ساختمان دیگر، نشان از شدت اقدامات اسرائیل علیه رهبری فلسطین داشت. در این شرایط، عرفات مجدداً از نیروهای فلسطینی خواسته بود از حمله به غیرنظامیان اسرائیلی خودداری کنند. این فراخوان نشان از تلاش عرفات برای کنترل اوضاع و جلوگیری از تشدید خشونت‌ها داشت.
در افغانستان، اوضاع امنیتی همچنان پرتنش بود و حمله‌ای به اردوگاه آمریکایی در شرق کشور انجام شده بود. انتشار پول جدید افغانستان، به دلیل سقوط شدید ارزش پول قدیمی، نیز به چشم می‌خورد. انتشار افغانی جدید با ارزش هزار برابر افغانی قبلی، نشان از شدت بحران اقتصادی در کشور داشت. همچنین، به اشتباه عبارت «امارت اسلامی افغانستان» که نمادی از دوران حکومت طالبان بود، روی اسکناس‌های جدید چاپ شده بود. مسئولان، این اشتباه را به سفارش چاپ اسکناس در دوران طالبان و غفلت در اصلاح آن نسبت دادند.
در کشمیر نیز، درگیری‌ها بین مجاهدان و نیروهای هندی تشدید شده بود و مرز هند و پاکستان شاهد افزایش تنش‌ها بود. این افزایش تنش‌ها، علاوه بر بحران عراق و افغانستان، بر فضای سیاسی بین‌المللی سایه انداخته بود.
در آلمان، انتخابات تحت تأثیر مسائل عراق و افغانستان قرار گرفته بود. نامزدها به جای ارائه برنامه‌های اجرایی روشن، به شعارهای تکراری مانند رفع مشکل بیکاری (با نرخ ۱۴ درصد) متوسل شده بودند. این امر نشان از عدم تمرکز بر مسائل داخلی در مناظرات انتخاباتی و غلبه فضای تنش‌های بین‌المللی بر سیاست داخلی آلمان داشت. این وقایع به طور کلی نشان دهنده‌ی فضایی پرتنش و بحرانی در سطح بین المللی بود که در آن، جنگ قریب الوقوع در عراق، روابط آمریکا با متحدان خود، وضعیت وخیم در فلسطین و افغانستان و حتی انتخابات آلمان را تحت تأثیر خود قرار داده بود. پیامدهای این تحولات برای روابط بین الملل و ساختار قدرت جهانی، بسیار چشمگیر و سرنوشت ساز بود. واکنش های متعدد از سوی کشورهای مختلف نشان از اهمیت و پیچیدگی اوضاع در آن برهه از زمان داشت. این وقایع نشان می‌دهند که چگونه رویدادهای مختلف و در ظاهر مجزا، به هم پیوسته هستند و در ایجاد بحران‌های جهانی نقش دارند. اخبار جهان در آن زمان به طور مداوم تحولات این بحران‌ها را دنبال و به خوانندگان خود پوشش می‌داد.
منبع: گروه رسانه‌ای شرق
