تهوع صبحگاهی در بارداری: علل، پیشگیری و درمان

تهوع و استفراغ یکی از شایع‌ترین علائم بارداری، به ویژه در سه ماهه اول است که به آن “تهوع صبحگاهی” می‌گویند. هرچند نام آن صبحگاهی است، اما این مشکل می‌تواند در هر ساعتی از روز رخ دهد.

علل تهوع صبحگاهی

دلیل دقیق تهوع صبحگاهی به طور کامل مشخص نیست، اما برخی از عوامل احتمالی عبارتند از:

• تغییرات هورمونی: افزایش سطح هورمون حاملگی (hCG) می‌تواند باعث تهوع شود.
• حساسیت به بوها: بوی غذاهای خاص، عطرها یا حتی مواد شوینده می‌تواند باعث تحریک تهوع شود.
• تغییرات در سیستم گوارشی: تغییرات هورمونی می‌تواند بر هضم و حرکت غذا در دستگاه گوارش تأثیر بگذارد.
• افزایش جریان خون به لگن: افزایش جریان خون به لگن می‌تواند باعث فشار بر معده و روده شود.

راه‌های پیشگیری و درمان

اگرچه نمی‌توان از تهوع صبحگاهی به طور کامل جلوگیری کرد، اما برخی راهکارها می‌توانند به کاهش علائم کمک کنند:

• تغذیه مناسب:
  • غذاهای کوچک و مکرر: به جای سه وعده غذایی بزرگ، وعده‌های کوچک و مکرر مصرف کنید.
  • غذاهای کم چرب و ساده: از غذاهای چرب، تند و پر ادویه اجتناب کنید.
  • میوه‌ها و سبزیجات: میوه‌ها و سبزیجات تازه می‌توانند به کاهش تهوع کمک کنند.
  • زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضد تهوع است و می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.
  • ویتامین B6: برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مکمل ویتامین B6 می‌تواند به کاهش تهوع کمک کند.
• تغییرات سبک زندگی:
  • استراحت کافی: خواب کافی به کاهش خستگی و تهوع کمک می‌کند.
  • آرامش: تمرینات آرام‌سازی مانند مدیتیشن و یوگا می‌توانند مفید باشند.
  • هیدراتاسیون: آب بنوشید و از نوشیدنی‌های گازدار و کافئین‌دار اجتناب کنید.
  • اجتناب از بوهای آزاردهنده: از قرار گرفتن در معرض بوهای قوی خودداری کنید.
  • آروم بودن در رختخواب: قبل از بلند شدن از رختخواب، چند دقیقه‌ای در رختخواب بمانید و سپس آهسته بلند شوید.
• داروهای بدون نسخه:
  • آنتی‌اسیدها: این داروها می‌توانند به کاهش سوزش سر دل و تهوع کمک کنند.
  • ویتامین B6: برخی از زنان با مصرف مکمل ویتامین B6 بهبود می‌یابند.
• داروهای تجویزی:
  • در موارد شدید، پزشک ممکن است داروهای خاصی برای کاهش تهوع تجویز کند.

راهکارهای بیشتر برای مقابله با تهوع و استفراغ صبحگاهی:

تغذیه:

• غذای خشک: قبل از بلند شدن از رختخواب، چندین بیسکویت سبوس‌دار یا نان تست خشک بخورید.
• میوه‌های خشک: میوه‌های خشک مانند کشمش، انجیر و خرما می‌توانند به کاهش تهوع کمک کنند.
• آجیل و دانه‌ها: آجیل و دانه‌ها مانند بادام، گردو و تخمه آفتابگردان سرشار از پروتئین و چربی‌های سالم هستند که می‌توانند به کاهش تهوع کمک کنند.
• ماست: ماست حاوی پروبیوتیک است که به بهبود هضم کمک می‌کند.
• سوپ‌ها و آش‌ها: سوپ‌های سبک و آش‌های رقیق می‌توانند به هیدراته ماندن و کاهش تهوع کمک کنند.

تغییرات سبک زندگی:

• آرامش در رختخواب: چند دقیقه‌ای قبل از بلند شدن از رختخواب در رختخواب بمانید و اجازه دهید بدن شما به آرامی از خواب بیدار شود.
• جویدن آدامس: جویدن آدامس بدون قند می‌تواند به کاهش تولید اسید معده و کاهش تهوع کمک کند.
• طب فشاری: نقاط طب فشاری خاصی در مچ دست و گوش وجود دارد که می‌توانند به کاهش تهوع کمک کنند.
• حمام آب گرم: حمام آب گرم می‌تواند به آرامش عضلات و کاهش استرس کمک کند.
• یوگا و مدیتیشن: تمرینات یوگا و مدیتیشن می‌توانند به کاهش استرس و بهبود خلق و خو کمک کنند.

داروهای گیاهی:

• نعناع: چای نعناع می‌تواند به کاهش تهوع و بهبود هضم کمک کند.
• زنجبیل: زنجبیل به صورت تازه، خشک یا به شکل چای می‌تواند به کاهش تهوع کمک کند.
• بابونه: چای بابونه دارای خواص آرام‌بخش است و می‌تواند به کاهش استرس و بهبود خواب کمک کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

• اگر تهوع شما همراه با تب، درد شکم، خونریزی واژینال یا کاهش وزن شدید باشد.
• اگر به قدری استفراغ می‌کنید که نتوانید مایعات یا غذا را نگه دارید.
• اگر احساس می‌کنید که ضربان قلبتان نامنظم است.

توجه: همیشه قبل از مصرف هرگونه دارو، حتی داروهای گیاهی، با پزشک خود مشورت کنید.

نکات مهم:

• اگرچه تهوع صبحگاهی آزاردهنده است، اما معمولاً بی‌خطر است و با گذشت زمان برطرف می‌شود.
• حفظ یک رژیم غذایی سالم، استراحت کافی و مدیریت استرس می‌تواند به کاهش علائم کمک کند.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر تهوع شما شدید است و به فعالیت‌های روزمره شما اختلال وارد می‌کند، یا همراه با علائم دیگری مانند تب، درد شکم یا خونریزی واژینال است، باید به پزشک مراجعه کنید.

نتیجه‌گیری

تهوع صبحگاهی یک تجربه رایج در دوران بارداری است که با روش‌های مختلفی قابل مدیریت است. با رعایت یک رژیم غذایی سالم، تغییرات سبک زندگی و در صورت نیاز، استفاده از داروهای تجویز شده توسط پزشک، می‌توان این عارضه را کنترل کرد و از یک بارداری سالم و آرام لذت برد. هر زنی به طور متفاوتی به بارداری واکنش نشان می‌دهد. آنچه برای یک نفر مفید است ممکن است برای دیگری مفید نباشد. بنابراین، بهترین راه برای مدیریت تهوع صبحگاهی، مشورت با پزشک و یافتن روشی است که برای شما مناسب باشد.

منبع: اخبار جهان