به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرگزاری صدا وسیمای مرکز مهاباد؛ یک استاد تمام دانشگاه ارومیه با تأکید بر قابلیت احیای دریاچه ارومیه، اعلام کرد که اجرای طرح احیای فازبندی‌شده می‌تواند بخش بزرگی از آن را ظرف سه سال زنده کند. به گفته او، این طرح همزمان باعث رونق دوباره آرتمیا، گردشگری و بهره‌برداری از املاح ارزشمند دریاچه خواهد شد.
پروفسور ناصر آق درباره عوامل خشک شدن دریاچه ارومیه توضیح داد که این تالاب به دلیل عمق کم و وسعت زیاد، به‌سرعت تحت تأثیر عوامل طبیعی و انسانی قرار می‌گیرد. او افزود با وجود اینکه تغییرات اقلیمی در منطقه یک واقعیت است، اما این عامل به‌تنهایی دلیل خشکی دریاچه نیست، زیرا حوضه آبریز آن همچنان بارش بیشتری نسبت به بسیاری از مناطق کشور دریافت می‌کند.
این استاد دانشگاه تصریح کرد که از سال ۱۳۷۵ به بعد، تعداد سدها و وسعت زمین‌های کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه به شکل بی‌رویه افزایش یافت. حجم مخازن سدها به بیش از دو میلیارد مترمکعب رسید و توسعه کشاورزی در دوران بحران، بخش عمده‌ای از آب‌های سطحی را به سوی مزارع منحرف کرد و فشار شدیدی بر منابع آب زیرزمینی وارد آورد.
وی بالا آمدن بستر دریاچه را یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده خشکی دانست و گفت: رسوب حدود هشت میلیارد تن نمک در کف دریاچه، سطح آن را بالا آورده و تبخیر را افزایش داده است. این موضوع باعث می‌شود آب ورودی در سطح وسیعی پخش شده و به‌سرعت تبخیر شود.
به گفته پروفسور آق، ستاد احیای دریاچه ارومیه در اهداف خود برای کاهش مصرف آب کشاورزی و برداشت از آب‌های زیرزمینی موفق نبوده و حتی وسعت اراضی کشاورزی نیز در این دوره افزایش یافته است. همچنین، طرح‌هایی مانند رهاسازی آب از سدها و انتقال آب از رودخانه زاب مطابق برنامه پیش نرفت و آب ورودی نتوانست نیاز دریاچه را تأمین کند.
او با اشاره به تجارب موفق جهانی مانند احیای فازبندی‌شده دریای آرال و مدیریت علمی دریاچه بزرگ نمک آمریکا، اظهار کرد: این نمونه‌ها نشان می‌دهد که با تقسیم دریاچه به بخش‌های کوچک‌تر و مدیریت تبخیر، می‌توان حیات اقتصادی و زیست‌محیطی را به آن بازگرداند.
آق تأکید کرد که با اجرای طرح احیای فازبندی‌شده، حتی با حجم آب ورودی فعلی نیز می‌توان بخش‌هایی از دریاچه را در کوتاه‌مدت احیا کرد. این اقدام علاوه بر بازگشت آرتمیا و توسعه گردشگری، امکان بهره‌برداری از نمک بستر را برای ایجاد عمق و پیشبرد فاز دوم احیا فراهم می‌کند.
وی در پایان هشدار داد که خشک شدن دریاچه‌های شور، سلامت مردم را تهدید کرده و باعث شور شدن زمین‌های کشاورزی می‌شود، اما با استفاده از دانش و تجربیات جهانی می‌توان این تهدیدها را به فرصت تبدیل کرد.
منبع: خبرگزاری صدا وسیمای مرکز مهاباد
