در دنیای امروز، چالش‌های جهانی و منطقه‌ای نیازمند همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای به ویژه در زمینه‌های قضایی و حقوقی است. یکی از این همکاری‌های برجسته در سطح منطقه‌ای، تعامل میان ایران و تاجیکستان است که به‌ویژه با توجه به مشترکات فرهنگی و زبانی این دو کشور، می‌تواند به‌عنوان الگو و راهکاری مؤثر برای مقابله با چالش‌های موجود مطرح شود. در این راستا، دیدار اخیر حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، با عالی‌ترین مقام قضایی تاجیکستان در حاشیه بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، اهمیت ویژه‌ای دارد.
تعامل منطقه‌ای و همسایگی برای مقابله با چالش‌ها
ملاقات رؤسای دستگاه‌های قضایی ایران و تاجیکستان
اهمیت مشترکات فرهنگی و زبانی ایران و تاجیکستان
در این دیدار، حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای با اشاره به مشترکات فرهنگی و زبانی میان ایران و تاجیکستان، بر لزوم تقویت همکاری‌های منطقه‌ای تأکید کرد. وی بیان داشت که برای مقابله با چالش‌های جهانی و منطقه‌ای، به ویژه چالش‌هایی که در حوزه‌های حقوق بشری و قضایی مطرح است، همکاری میان کشورهای همسایه و به‌ویژه تاجیکستان، که دارای مشترکات فراوان فرهنگی و زبانی است، ضروری می‌باشد.
همکاری و توسعه روابط حقوقی و قضایی
محسنی‌اژه‌ای همچنین تأکید کرد که ایران و تاجیکستان از ظرفیت‌های فراوانی برای توسعه مناسبات حقوقی و قضایی برخوردارند. وی گفت: «ما باید از این ظرفیت‌ها برای نزدیک‌تر کردن نگاه‌ها و درک‌های خود نسبت به مسائل جهانی، به ویژه مقولاتی مانند حقوق بشر استفاده کنیم.» این تعامل می‌تواند به‌طور ویژه در مجامع بین‌المللی همچون سازمان همکاری شانگهای به تقویت حقوق بشر و مبارزه با نقض آن کمک کند.
رویکرد جمهوری اسلامی ایران در قبال جنایات رژیم صهیونیستی
اقدام مؤثر در مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی
رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران در این دیدار، با اشاره به جنایات رژیم صهیونیستی در غزه، بر مسئولیت کشورهای مسلمان منطقه در مقابله با این جنایات تأکید کرد. وی گفت: «جهان باید به‌ویژه کشورهای مسلمان از ظرفیت‌های مجامع منطقه‌ای و بین‌المللی نظیر سازمان شانگهای برای مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی بهره بگیرند.» این موضع‌گیری در راستای سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران در حمایت از حقوق فلسطینی‌ها و مقابله با جنایات رژیم صهیونیستی است.
آغاز فصل جدیدی از مناسبات میان ایران و تاجیکستان
توسعه ارتباطات با تاجیکستان
در این دیدار، عالی‌ترین مقام قضایی تاجیکستان نیز با ابراز خرسندی از دیدار با رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، بر اهمیت سفر رئیس‌جمهوری ایران به تاجیکستان و آغاز فصل جدیدی از مناسبات میان دو کشور تأکید کرد. وی اظهار داشت: «در تاجیکستان از بسط و توسعه ارتباطات با جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های مختلف، به ویژه در زمینه‌های حقوقی و قضایی، استقبال می‌کنیم.»
زبان مشترک؛ عاملی برای توسعه روابط
عالی‌ترین مقام قضایی تاجیکستان همچنین به اهمیت زبان فارسی به‌عنوان زبان مشترک میان دو کشور اشاره کرد و گفت: «ما مفتخریم که در اجلاسیه‌ها و مجامع جهانی به زبان فارسی صحبت می‌کنیم؛ همین زبان مشترک گویای غنای تمدنی و اشتراکات فرهنگی میان ایران و تاجیکستان است.» این نکته اهمیت زبان فارسی را به‌عنوان پلی برای تقویت همکاری‌های فرهنگی و حقوقی میان دو کشور به نمایش می‌گذارد.
سفر رئیس قوه قضائیه به چین و مشارکت در اجلاس سازمان شانگهای
بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی سازمان همکاری شانگهای
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی‌اژه‌ای روز دوشنبه، اول اردیبهشت، به همراه هیئت عالیرتبه قضایی به چین سفر کرد تا در بیستمین اجلاس رؤسای نظام‌های قضایی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای شرکت کند. این اجلاس که با حضور مقامات قضایی کشورهای مختلف برگزار شد، فرصت‌های بسیاری برای تبادل نظر و همکاری‌های حقوقی میان کشورهای عضو این سازمان فراهم ساخت.
راهکارهای جدید برای توسعه هماهنگی‌های حقوقی
در جریان این اجلاس، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران در سخنرانی‌های خود به راهکارهای راهبردی و عملیاتی برای توسعه هماهنگی‌های حقوقی و قضایی کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای پرداخت. این اقدامات می‌تواند به‌ویژه در راستای تقویت سیستم‌های قضایی و مبارزه با چالش‌های مشترک در حوزه‌های مختلف حقوقی مؤثر واقع شود.
نتیجه‌گیری
تعامل منطقه‌ای؛ کلید مقابله با چالش‌ها
در نهایت، می‌توان گفت که تعامل و همکاری‌های منطقه‌ای به‌ویژه میان کشورهای همسایه مانند ایران و تاجیکستان، یک اصل اساسی در مقابله با چالش‌های جهانی و منطقه‌ای است. با بهره‌گیری از ظرفیت‌های مشترک فرهنگی، زبانی و حقوقی، این دو کشور می‌توانند گام‌های مؤثری در راستای تقویت روابط دوجانبه و مشارکت در حل مسائل جهانی بردارند. به‌ویژه در زمینه‌های حقوق بشر و مبارزه با نقض آن، همکاری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای می‌تواند نقش مهمی در ایجاد صلح و عدالت جهانی ایفا کند.
