به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، رئیس سازمان دامپزشکی کشور اعلام کرد که منشأ 60 درصد از بیماری‌های عفونی در انسان‌ها، حیوانات اهلی و وحشی هستند.
دکتر علیرضا رفیع پور در همایش ملی روز جهانی هاری، ضمن اشاره به رشد سریع جمعیت و مشکلات ناشی از آن، اظهار داشت که محدودیت منابع پایه، نابودی ذخایر ژنتیکی، گسترش شهرنشینی، تغییر کاربری زمین، ضایعات بالای محصولات کشاورزی و امراض دامی، همگی تامین غذای کافی و امنیت غذایی را برای کشورهای در حال توسعه دشوار کرده‌اند. این مسائل نگرانی‌های عمده‌ای را ایجاد کرده است که نیازمند توجه و برنامه‌ریزی دقیق هستند.
وی افزود که بر اساس آخرین یافته‌های علمی، 75 درصد از بیماری‌های نوپدید و 80 درصد از عوامل بیماری‌زایی که قابلیت استفاده در بیوتروریسم را دارند، در حیوانات یافت می‌شوند. همچنین، بر اساس تخمین‌ها، بیش از 20 درصد از تولیدات حیوانی در جهان به دلیل بیماری‌ها کاهش می‌یابد. این آمار نشان‌دهنده این است که بیماری‌های حیوانی نه تنها به انسان قابل انتقال هستند، بلکه به دلیل کاهش تولیدات و نقایص ناشی از آن، مشکلات بهداشت عمومی و امنیت غذایی را نیز به همراه دارند. این موضوع اهمیت پیشگیری و کنترل بیماری‌های دامی را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
همچنین، رئیس گروه مطالعات اپیدمیولوژیک بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور در یادداشتی به مناسبت روز جهانی هاری و برگزاری همایشی با حضور مسئولان ملی و بین‌المللی در انستیتو پاستور ایران، این روز را فرصتی برای یادآوری اهمیت یکی از کشنده‌ترین بیماری‌های مشترک بین انسان و حیوان و تأکید بر نقش کلیدی دامپزشکی در کنترل و پیشگیری از آن دانست. این یادداشت بر اهمیت آگاهی‌رسانی و تلاش برای کنترل این بیماری خطرناک تأکید دارد.
دکتر محمدرضا شعله‌پاش با بیان اینکه هاری یک بیماری ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که پس از بروز علائم، تقریباً صددرصد کشنده است، افزود: با وجود این خطر، بیماری هاری کاملاً قابل پیشگیری است. واکسیناسیون حیوانات خانگی و سگ‌های ولگرد، مراقبت‌های بهداشتی پس از گزیدگی حیوانات و آموزش عمومی از جمله اقداماتی هستند که می‌توانند از مرگ‌های ناشی از هاری جلوگیری کنند. وی تأکید کرد که هر ساله هزاران نفر در جهان قربانی این بیماری می‌شوند، اما تجربه کشورهایی که موفق به حذف هاری شده‌اند نشان می‌دهد که دستیابی به جامعه‌ای بدون هاری امکان‌پذیر است. این امر نیازمند تلاش و همکاری همگانی است.
وی یادآور شد که سازمان جهانی بهداشت (WHO) با همکاری سازمان جهانی بهداشت حیوانات (WOAH) و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) شعار روز جهانی هاری در سال ۲۰۲۵ را «Act Now: You, Me, Community» یا «وقتشه! تو، من، همه‌ی ما» اعلام کرده است. این فراخوان جهانی از مردم، جوامع محلی و نهادها می‌خواهد که برای جلوگیری از انتقال ویروس هاری، اقدام فوری و مشترک انجام دهند. به گفته سازمان جهانی بهداشت، هیچ سازمانی به تنهایی نمی‌تواند هاری را ریشه‌کن کند و اقدام فوری همه افراد، جوامع محلی و سازمان‌ها ضروری است. این تأکید بر اهمیت همکاری و تعامل بین‌المللی در راستای مبارزه با این بیماری است.
رئیس گروه مطالعات اپیدمیولوژیک بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور افزود که اتحاد جهانی کنترل هاری (GARC) نیز در بیانیه خود تأکید کرده است: “هر واکسنی که به یک سگ تزریق می‌شود، به معنای نجات جان یک انسان در آینده است. واکسیناسیون گسترده سگ‌ها همچنان مؤثرترین ابزار برای پیشگیری از هاری انسانی است.” این بیانیه بر اهمیت واکسیناسیون به عنوان یک راهکار مؤثر و حیاتی در پیشگیری از هاری تأکید دارد.
دکتر محمدرضا شعله‌پاش گفت: علاوه بر این، اتحادها و نهادهای تخصصی مانند Global Alliance for Rabies Control (GARC / Rabies Alliance) راهنماها و کیت‌هایی برای برگزاری روز جهانی هاری منتشر کرده‌اند تا سازمان‌ها و جوامع بدانند چگونه برنامه‌های محلی خود را طراحی و اجرا کنند و فعالیت‌هایشان را با تلاش جهانی هماهنگ سازند. این امر به منظور تسهیل در اجرای برنامه‌های پیشگیری و کنترل هاری در سطح محلی و بین‌المللی صورت می‌گیرد.
وی افزود: دامپزشکی در این مسیر خط مقدم مبارزه با هاری در حیوانات است. واکسیناسیون سگ‌ها و گربه‌ها، همکاری در مدیریت جمعیت سگ‌های ولگرد، پایش اپیدمیولوژیک بیماری و تعامل نزدیک با وزارت بهداشت برای ارجاع سریع موارد حیوان‌گزیدگی از جمله وظایف کلیدی سازمان دامپزشکی کشور به شمار می‌رود. بدون کنترل بیماری در حیوانات، امکان ریشه‌کنی هاری در انسان وجود ندارد. در همین راستا، سازمان دامپزشکی با اجرای برنامه‌های واکسیناسیون گسترده و تقویت همکاری‌های بین‌بخشی، نقش مهمی در تحقق هدف جهانی «صفر مرگ انسانی از هاری تا سال ۲۰۳۰» ایفا می‌کند. این اقدامات نشان‌دهنده تعهد و تلاش سازمان دامپزشکی در راستای کنترل و پیشگیری از هاری است.
رئیس گروه مطالعات اپیدمیولوژیک بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی کشور گفت: ایران نیز در قالب برنامه‌های مشترک با سازمان‌های بین‌المللی از جمله WHO، WOAH و FAO، دستاوردهای ارزشمندی در زمینه مبارزه با هاری داشته است. برگزاری همایش روز جهانی هاری در انستیتو پاستور، علاوه بر مرور اقدامات و تجربیات، بستری برای بررسی چالش‌ها و تبادل نظر درباره راهبردهای آینده فراهم می‌آورد. این همکاری‌های بین‌المللی و تبادل تجربیات به بهبود برنامه‌های کنترل هاری کمک می‌کند.
دکتر شعله‌پاش افزود: روز جهانی هاری یادآور آن است که پیشگیری از هاری نه‌تنها یک مسئولیت سازمانی، بلکه مسئولیتی اجتماعی است. تحقق جامعه‌ای بدون هاری تنها یک شعار جهانی نیست؛ برای ایران می‌تواند به معنای صرفه‌جویی سالانه میلیون‌ها یورو در هزینه‌های درمان، کاهش بار مالی بر نظام سلامت و همچنین ارتقای جایگاه کشور در برنامه‌های مشترک سلامت جهانی باشد. دستیابی به این هدف نیازمند مشارکت همگانی است؛ از شهروندانی که حیوانات خانگی خود را واکسینه می‌کنند تا رسانه‌هایی که آگاهی عمومی را گسترش می‌دهند و نهادهایی که در خط مقدم سلامت انسان و حیوان همکاری می‌کنند. این تأکید بر اهمیت مشارکت تمامی اقشار جامعه در راستای تحقق اهداف بهداشتی و پیشگیری از بیماری‌ها است.
منبع : خبرگزاری صدا و سیما
