به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری خبرآنلاین، مهدی فیروزان، در گفت‌وگویی پیرامون مستند «معمای امام موسی صدر» که اخیرا از شبکه بی‌بی‌سی پخش شد، به نقش کلیدی آیت‌الله خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی در پاکسازی وزارت خارجه و وزارت اطلاعات از نفوذ عوامل رژیم لیبی در اوایل انقلاب اسلامی اشاره کرد. فیروزان با تاکید بر اهمیت این اقدام، آن را «چیزی کمتر از یک معجزه» توصیف نموده است. این پاکسازی که در بحبوحه تحولات پیچیده پس از انقلاب و در سایه رقابت‌های سیاسی صورت پذیرفت، نشان‌دهنده تیزبینی و سرعت عمل رهبران وقت جمهوری اسلامی در مقابله با نفوذ خارجی بود.
اهمیت این رویداد تاریخی، در بستر تحولات سیاسی و امنیتی آن دوران قابل درک است. انقلاب ایران، که در سال 1357 به وقوع پیوست، علاوه بر تغییرات بنیادین در ساختار سیاسی، موجی از ناآرامی ها و رقابت های قدرت را در پی داشت. در این میان، نفوذ قدرت های خارجی، به ویژه رژیم لیبی تحت رهبری معمر قذافی، به عنوان یک چالش جدی برای ثبات و امنیت کشور مطرح بود. برخی منابع و تحلیل‌گران، از حمایت قذافی از گروه‌های مخالف حکومت جدید در ایران خبر می‌دهند، امری که خطر جدی برای ثبات سیاسی کشور محسوب می‌شد. بنابراین، اقدامات آیت‌الله خامنه‌ای و هاشمی رفسنجانی در شناسایی و حذف عوامل نفوذی رژیم لیبی، از اهمیت حیاتی در حفظ وحدت و امنیت ملی ایران برخوردار بود.
فیروزان بدون افشای نام افراد که برخی از آنها دیگر در قید حیات نیستند، به طیف وسیعی از اقدامات انجام شده اشاره می‌کند. وی از ترور برخی افراد، کنار گذاشته شدن ابوشریف از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کناره‌گیری جلال‌الدین فارسی از رقابت‌های ریاست جمهوری به عنوان نمونه‌هایی از این اقدامات نام برد. همچنین به برکناری شماری از مقامات در سطوح مختلف دیپلماتیک، از جمله سفیران و کارداران، اشاره نمود. این اقدامات نه تنها به خنثی سازی نفوذ خارجی کمک کرد، بلکه باعث ایجاد ثبات نسبی در ساختارهای قدرت در دوران انتقال به قدرت شد.
به گفته فیروزان، شناسایی و حذف این عوامل نیاز به هوشمندی، شجاعت و سرعت عمل بالایی داشته است. این اقدام با ملاحظات سیاسی و امنیتی پیچیده‌ای همراه بوده است، چرا که برخی از این افراد در مقامات کلیدی دولتی مشغول به فعالیت بودند. هر گونه اشتباه یا تاخیر در این عمل می‌توانست پیامدهای جبران‌ناپذیری برای کشور به دنبال داشته باشد. تصمیم‌گیری قاطع و سریع رهبران وقت جمهوری اسلامی در این باره نقش مهمی در خنثی سازی توطئه‌ها و برقراری ثبات سیاسی داشته است.
این رویداد اهمیت فراوانی در تاریخ سیاسی ایران دارد و تحلیل آن نیاز به بررسی عمیق زمینه‌های سیاسی، امنیتی و بین‌المللی دوران پس از انقلاب دارد. مستند “معمای امام موسی صدر” که به واسطه پخش آن از بی‌بی‌سی این گفتگو انجام شده، نیز به عنوان یک منبع مهم برای بررسی این دوران تاریخ ایران می‌تواند مورد مطالعه قرار گیرد. اخبار جهان تلاش خواهد کرد تا با بررسی ابعاد مختلف این رویداد و با استفاده از منابع مختلف، تصویر روشن‌تری از آن را ارائه دهد.
بررسی این رویداد در کنار موضوع مفقود شدن امام موسی صدر، از اهمیت ویژه ای برخوردار است، چرا که هر دو موضوع به نحوی با روابط پیچیده بین ایران و لیبی در دوران پس از انقلاب مرتبط هستند. تحلیل این رویدادها می‌تواند به درک بهتر از نقش ایران در صحنه سیاسی جهان و نیز ارتباط آن با سایر بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کند. تاثیرات این پاکسازی بر سیاست خارجی ایران و روابط آن با لیبی و دیگر کشورها نیز قابل بررسی و تحلیل است. پیامدهای این اقدام در شکل‌گیری سیاست‌های امنیتی و سیاست‌های خارجی ایران در سال‌های بعد نیز قابل تامل است.
منبع: خبرگزاری خبرآنلاین
