به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از همشهری آنلاین، قانون «ساماندهی پرنده‌های هدایت‌پذیر از دور (پهپاد) غیرنظامی» از سوی مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، جهت اجرا به قوه قضائیه و وزارتخانه‌های کشور، اطلاعات، دفاع، راه، صمت و دادگستری ابلاغ شد. این قانون که شامل ۲۲ ماده و ۱۷ تبصره است، در تاریخ ششم مهرماه ۱۴۰۴ در مجلس شورای اسلامی تصویب و در نهم مهرماه همان سال به تأیید شورای نگهبان رسیده بود.
متن کامل این قانون به شرح زیر است:
ماده ۱: تعاریف
در این قانون، اصطلاحات کلیدی به این صورت تعریف شده‌اند:
پهپاد غیرنظامی: هر پرنده بدون سرنشین با کاربرد غیرنظامی که از دور یا به‌صورت خودکار هدایت می‌شود. مصادیق آن بر اساس قابلیت پایش، رهگیری و مهار فنی، توسط کارگروه مشخصی تعیین می‌گردد.
سازمان: سازمان هواپیمایی کشوری.
مالک: شخص حقیقی یا حقوقی که سند رسمی مالکیت پهپاد به نام او صادر شده است.
بهره‌بردار: اشخاص حقیقی یا حقوقی دارای مجوز از سازمان برای استفاده از پهپاد و ارائه خدمات پروازی.
عملیات پروازی: تمام اقدامات قبل، حین و بعد از پرواز، شامل برنامه‌ریزی، اخذ مجوز و اجرای پرواز.
بهره‌برداری: هر نوع استفاده مجاز از پهپادهای غیرنظامی مطابق این قانون.
کاربر: فرد دارای گواهینامه معتبر که هدایت پهپاد را بر عهده دارد.
کارگروه: کارگروه مشخص‌شده در تبصره ماده ۳ این قانون.
ماده ۲: پهپادهای امنیتی و نظامی
نحوه تأمین، نظارت و بهره‌برداری از پهپادهای مورد استفاده وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه و فرماندهی انتظامی، طبق دستورالعملی خواهد بود که توسط ستاد کل نیروهای مسلح و با همکاری این نهادها تهیه و به تصویب شورای عالی امنیت ملی می‌رسد.
ماده ۳: نظارت و هماهنگی
شورای امنیت کشور مسئولیت سیاست‌گذاری اجرایی، هماهنگی و نظارت بر اجرای این قانون را از طریق یک کارگروه ویژه بر عهده دارد. این کارگروه به ریاست دبیر شورای امنیت کشور و با عضویت نمایندگان ستاد کل نیروهای مسلح، وزارتخانه‌های مختلف، معاونت علمی ریاست‌جمهوری و نهادهای امنیتی و نظامی تشکیل می‌شود.
ماده ۴: ساخت، تولید و صدور مجوز
وزارت صمت مجوز ساخت و تولید پهپادهای غیرنظامی را پس از استعلام عدم سوءپیشینه کیفری و تأییدیه امنیتی از وزارت اطلاعات و سازمان اطلاعات سپاه و همچنین تأیید ملاحظات دفاعی از وزارت دفاع صادر می‌کند. صدور پروانه فعالیت برای آموزش، تعمیرات، بهره‌برداری و گواهینامه کاربران نیز با طی مراحل مشابه بر عهده سازمان هواپیمایی کشوری است. ساخت و تولید پهپاد بدون مجوز جرم محسوب شده و مجازات حبس و جزای نقدی درجه سه را در پی خواهد داشت.
ماده ۵: واردات
واردات پهپاد غیرنظامی و قطعات آن ممنوع است، مگر در مواردی که مشابه داخلی نداشته باشد یا تولید داخل کافی نباشد. در این موارد نیز واردات نیازمند استعلام‌های امنیتی و قضایی و تأیید وزارت دفاع و صمت است. متخلفان علاوه بر مصادره کالا، به مجازات درجه سه یا چهار محکوم می‌شوند.
ماده ۶: سند مالکیت
سند رسمی مالکیت پهپادهای غیرنظامی توسط فرماندهی انتظامی صادر می‌شود. این سند شامل شماره شناسایی یکتا، مشخصات فنی و هویتی مالک است.
ماده ۷: تغییر در مشخصات پهپاد
هرگونه تغییر در مشخصات فنی یا نصب تجهیزات جانبی روی پهپاد، تنها با کسب اجازه از فرماندهی انتظامی و درج در سند جدید امکان‌پذیر است.
ماده ۸: شرایط بهره‌برداری و پرواز
بهره‌برداری از پهپادهای غیرنظامی تنها برای افراد دارای مجوز، با پهپاد دارای سند رسمی و توسط کاربر دارای گواهینامه معتبر مجاز است. همچنین ثبت اطلاعات طرح پروازی در سامانه مربوطه الزامی است. عملیات پروازی در استان‌های تهران و البرز با مجوز قرارگاه ثارالله انجام می‌شود.
ماده ۹: پهپادهای تفریحی و ورزشی
وزارت ورزش و جوانان موظف است با تأیید سازمان هواپیمایی کشوری، مناطق مناسب برای بهره‌برداری از پهپادهای تفریحی-ورزشی را تعیین کند.
ماده ۱۰: سامانه‌های رهگیری و مهار
ستاد کل نیروهای مسلح مکلف است ظرف سه ماه، سامانه‌های رهگیری، مهار و دریافت داده از پهپادهای غیرنظامی را طراحی و تولید کند.
ماده ۱۱: داده‌برداری
انجام عملیات داده‌برداری مانند نقشه‌برداری در مناطق مرزی و سایر مناطق حساس، تنها با مجوز امنیتی سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح امکان‌پذیر است.
ماده ۱۲: معاملات غیرقانونی
هرگونه معامله، حمل یا نگهداری پهپاد غیرنظامی بدون سند رسمی مالکیت ممنوع است و متخلف به حبس و جزای نقدی درجه پنج محکوم می‌شود. دارندگان پهپادهای فاقد سند، سه ماه فرصت دارند تا برای دریافت سند اقدام کنند.
ماده ۱۳: پرواز بدون مجوز
پرواز پهپادهای غیرنظامی بدون مجوزهای لازم جرم است و برای بار اول موجب مصادره پهپاد و در صورت تکرار، حبس و جزای نقدی درجه پنج را در پی دارد.
ماده ۱۴: استفاده در جرائم امنیتی
اگر از پهپاد برای ارتکاب جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی کشور استفاده شود، مرتکب به حداکثر مجازات آن جرم محکوم خواهد شد.
ماده ۱۵: پرواز بر فراز اماکن ممنوعه
پرواز غیرمجاز پهپاد بر فراز حریم‌های نظامی، انتظامی و امنیتی ممنوع است و مجازات حبس درجه چهار را به دنبال دارد. نیروهای مسلح مجاز به توقیف پهپاد و تحویل متخلف به مراجع قضایی هستند.
ماده ۱۶: وظایف ضابطان دادگستری
ضابطان دادگستری موظفند در صورت مشاهده پرواز غیرمجاز، پهپاد و گواهینامه کاربر را توقیف کرده و پرونده را برای طی مراحل قانونی به مراجع ذی‌صلاح تحویل دهند.
ماده ۱۷: گزارش مفقودی یا سرقت
مالک یا کاربر پهپاد مکلف است در صورت مفقودی، سرقت یا انهدام آن، مراتب را ظرف ۲۴ ساعت به مراجع انتظامی گزارش دهد. عدم گزارش، موجب توقیف سند و مجازات درجه هفت یا هشت می‌شود.
ماده ۱۸: مسئولیت جبران خسارت
مالک، بهره‌بردار یا کاربر، مسئول جبران هرگونه خسارت مادی و معنوی ناشی از پهپاد به افراد و اموال عمومی و خصوصی است.
ماده ۱۹: بیمه مسئولیت مدنی
تمام مالکان یا کاربران پهپاد موظفند قبل از پرواز، قرارداد بیمه مسئولیت مدنی برای جبران خسارت به اشخاص ثالث تنظیم کنند.
ماده ۲۰: بیمه کارکنان دولتی
دستگاه‌های اجرایی و نیروهای مسلح باید کارکنان خود را در حین اجرای این قانون، تحت پوشش بیمه مسئولیت مدنی قرار دهند.
ماده ۲۱: ممنوعیت برای اتباع خارجی
هرگونه واردات، صادرات، تولید، حمل، نگهداری یا معامله پهپاد غیرنظامی توسط اتباع خارجی ممنوع است و مجازات حبس درجه چهار را در پی دارد.
ماده ۲۲: آیین‌نامه اجرایی
آیین‌نامه اجرایی این قانون ظرف سه ماه توسط وزارت دفاع و با همکاری سایر وزارتخانه‌ها تهیه و پس از تأیید ستاد کل نیروهای مسلح، به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.
منبع: همشهری آنلاین
