به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، حجتالاسلام نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، در نشست اخیر خود با عنوان «دوراهیهای حکمرانی»، سه دوراهی اساسی در مسیر حکمرانی را تشریح کرد. این تحلیل بر پایه حدیث شریف جنود عقل و جهل استوار است که به دو نیروی متضاد عقل و جهل اشاره دارد.
نخستین دوراهی، خیر و شر است؛ نمادی از کشمکش درونی انسان میان عقل و جهل. دوراهی دوم، ایمان و کفر است که تجلی عملی این جنگ درونی در عرصه دین و باورهاست. به گفته لکزایی، ایمان زیرساخت خیر و عقل، و کفر زیرساخت شر و جهل را تشکیل میدهد.
اما دوراهی سوم، که کمتر مورد توجه قرار گرفته، تصدیق و جهود است. تصدیق به معنای پذیرش و اعتقاد راسخ به حق، و جهود به معنای انکار و رد آن است. این دوراهی فراتر از ایمان و کفر است و به قبول یا انکار حق در سطح نظری و اعتقادی اشاره دارد. لکزایی با استناد به کتاب امام خمینی (ره) با عنوان شرح حدیث جنود عقل و جهل، تصدیق را قبول حق و اعتقاد راسخ به آن، و جهود را انکار حق و عدم خضوع در برابر آن دانسته است. وی تصدیق را از جنود عقل و فطرت مخموره و جهود را از جنود جهل و فطرت محجبه برشمرد.
این تحلیل با اشاره به آیات قرآن کریم، بهویژه آیات ۳۳ و ۳۴ سوره زمر که به صدق و صدقه اشاره دارند، تقویت میشود. لکزایی با استناد به این آیات و روایات مرتبط، معتقد است که پیامبر (ص) حامل صدق و دین راستین بوده و امیرالمؤمنین امام علی (ع) و حضرت خدیجه (س) از نخستین کسانی بودند که این صدق را تصدیق کردند.
رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، تصدیق حق و ایمان همراه با عمل صالح را پایه و اساس حکمرانی عادلانه و خردمندانه دانسته و جهود و انکار حق را مسیر جهل و دوری از فطرت سالم میداند. وی با اشاره به مفهوم «محسنین» در آیه ۳۴ سوره زمر، بر حسن فاعلی و فعلی تأکید میکند و معتقد است که تصدیق دین، منجر به تقوا میشود؛ تقوایی که حاصل ایمان همراه با عمل نیکوست. به باور لکزایی، دین با اصلاح اندیشهها، انگیزهها و ارزشها، نظام رفتاری جامعه را تغییر داده و زمینه را برای حکمرانی عادلانه فراهم میکند.
این اصلاحات از طریق باورها، انگیزهها و احکام رفتاری دین محقق میشود. لکزایی با اشاره به آیات ۵ تا ۱۰ سوره لیل، دو گروه را معرفی میکند؛ گروهی که اهل انفاق و تقوا هستند و حق را تصدیق میکنند و گروهی که بخل میورزند و حق را انکار میکنند. وی در ادامه مفهوم «صَدَّقَ بِالْحُسْنی» را تبیین میکند و آن را فراتر از تصدیق صرف میداند. به اعتقاد او، هر آنچه انسان را به سوی خداوند و هدایت الهی سوق میدهد، مصداق «صَدَّقَ بِالْحُسْنی» است. این مفهوم شامل زیباییها و نیکیهای خلقت بوده و باور به آنها و عمل به آنها، آرامش و آسانی مسیر زندگی را به دنبال دارد.
لکزایی با اشاره به خلقت انسان، به زیبایی آفرینش اشاره کرده و این را دلیلی بر تفکر درباره خالق میداند. او همچنین بر اهمیت انفاق و تقوا در کنار ایمان تأکید میکند و مسیر زندگی افراد با ایمان، انفاق و تقوا را با مسیر زندگی افرادی که بخل میورزند و حقایق الهی را انکار میکنند مقایسه میکند. در نهایت، او جوهر اصلی حکمرانی موفق و عدالتمحور را باور به حقایق الهی، انفاق و تقوا میداند. این ارزشها زمینه را برای اصلاح نظامهای اجتماعی و حکمرانی عادلانهای فراهم میسازند که سعادت فردی و جمعی را به دنبال دارد.
منبع: خبرگزاری مهر


























