به گزارش وبسایت اخبار جهان، داده‌های برفسنجی ماهواره‌ای در ۱۸ آبان ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که پوشش برف در ارتفاعات نسبت به سال گذشته ۹۸.۶ درصد و در مقایسه با میانگین ۲۰ سال گذشته ۹۹.۸ درصد کمتر شده است. این کاهش شدید پوشش برف به حدی است که کارشناسان آن را «افت بی‌سابقه» می‌دانند.
کاهش پوشش برف مستقیماً باعث افت آورد سد‌ها و رودخانه‌ها می‌شود و این موضوع می‌تواند تأمین آب شرب شهر‌های بزرگ را در تابستان با محدودیت، افت فشار و حتی قطعی دوره‌ای مواجه کند. بخش کشاورزی نیز از این وضعیت مصون نیست و کاهش آب سطحی احتمال کاهش سطح زیرکشت و افت تولید محصولات را افزایش می‌دهد.
هم‌زمان با افت منابع سطحی، برداشت از سفره‌های زیرزمینی شدت می‌گیرد. این موضوع خطر فرونشست زمین، کاهش دبی چاه‌ها و خشک شدن قنوات را افزایش می‌دهد. کارشناسان هشدار می‌دهند که کاهش پوشش برف همچنین موجب خشک‌تر شدن خاک، فرسایش بیشتر و شکل‌گیری کانون‌های جدید گردوغبار می‌شود و می‌تواند اکوسیستم‌های آبی و زیستگاه‌های حیات‌وحش را تحت‌تأثیر قرار دهد.
کاهش ذخایر برفی همچنین پایداری منابع آب را به‌شدت کاهش می‌دهد و در صورت تداوم، احتمال بروز تنش‌های آبی، محدودیت‌های توسعه و جابه‌جایی جمعیت در برخی مناطق کشور وجود خواهد داشت.
محمد جوان‌بخت، معاون وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، وضعیت سد‌های کشور را «نگران‌کننده» توصیف کرده و اعلام کرده که بسیاری از سد‌های اصلی تأمین‌کننده آب شرب در شهر‌هایی مانند تهران، بندرعباس، تبریز و اراک با افت کم‌سابقه مخازن روبه‌رو بوده‌اند.
جوان‌بخت همچنین از کاهش شدید آورد سد شهید کاظمی بوکان، منبع اصلی تأمین آب تبریز، خبر داد. سد کمال‌صالح عملاً خالی شده و چهار سد اصلی تهران نیز به شرایطی رسیده‌اند که مشابه آن در سابقه بهره‌برداری‌شان دیده نشده است.
طبق آخرین آمار، بخش قابل‌توجهی از سد‌های کشور هم‌اکنون تنها در حدی از حجم مخزن خود آب دارند که برای حفظ پایداری سازه‌ای لازم است؛ حجمی که نقشی در تأمین آب شرب، کشاورزی یا صنعت ایفا نمی‌کند.
در مجموع باید گفت که منابع آبی کشور با شرایطی روبه‌روست که تداوم آن می‌تواند پیامد‌های گسترده‌تری برای امنیت آبی ایران به‌همراه داشته باشد. کارشناسان تأکید می‌کنند که مدیریت این وضعیت نیازمند برنامه‌ریزی دقیق، تقویت زیرساخت‌ها و اجرای سیاست‌های سختگیرانه‌تر در مدیریت مصرف است.
منبع: ایسنا
