به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از مهر، مراسم بزرگداشت سیدحسن نصرالله و رونمایی از کتاب «تکوین حزب‌الله» نوشته «محمد تُرمس»، با حضور شخصیت‌های برجسته در سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد. در این جلسه آیت‌الله کعبی عضو مجلس خبرگان، حجت‌الاسلام محمد قمی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، سردار علی شمشیری جانشین مشاور فرمانده کل قوا، و آقای موسوی رئیس پژوهشکده باقرالعلوم به همراه جمعی از مسئولان حضور داشتند.
تأسیس کارگروه «مقاومت» برای تبیین اندیشه مقاومت
در ابتدای این نشست، حجت‌الاسلام حیدری‌پور، قائم‌مقام پژوهشکده باقرالعلوم، اظهار داشت که مقاومت مفهومی پیچیده است و برخلاف تصور عمومی، تنها به معنای جنگ نیست. وی مقاومت را یک مواجهه چندوجهی دانست که از اجتهاد امام خمینی (ره) و رهبر انقلاب نشأت گرفته است. به گفته او، کاری که ارتش‌های رسمی عربی مانند ارتش جمال عبدالناصر نتوانستند برای آزادی فلسطین انجام دهند، امروز توسط حماس و حزب‌الله لبنان به سرانجام رسیده و موجب خیزش دوباره شده است.
حیدری‌پور افزود: «برای تبیین این اندیشه، کارگروه مقاومت را در پژوهشکده باقرالعلوم ایجاد کردیم.» او توضیح داد که کتاب «تکوین حزب‌الله» از جمله آثار مهم مورد توجه این کارگروه است، زیرا به چگونگی شکل‌گیری پدیده حزب‌الله و ریشه‌های اجتماعی و سیاسی آن پیش از تأسیس رسمی می‌پردازد. به گفته وی، این کتاب می‌تواند راه جدیدی برای شناخت جبهه مقاومت باز کند.
اهمیت کتاب «تکوین حزب‌الله» برای علوم اجتماعی
سجاد صفار هرندی، مدیر پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی، این کتاب را اثری ارزشمند توصیف کرد که تلاش دارد شکل‌گیری مقاومت اسلامی لبنان را با مفاهیم علوم اجتماعی بررسی کند. او گفت: «این نگاه می‌تواند بینش‌های مغتنمی برای فهم این واقعیت بزرگ فراهم آورد.»
صفار هرندی تأکید کرد که این کتاب برای جامعه علمی و اهالی علوم اجتماعی اهمیت ویژه‌ای دارد، به‌ویژه در شرایط کنونی که اهمیت منطقه و همسایگان برای ایران بیش از پیش مشخص شده است. وی افزود، نقطه قوت کتاب، روایت شکل‌گیری حزب‌الله در بستر تاریخ بلندمدت لبنان و توجه به نقش انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) در این فرآیند است.
خطرپذیری و کسب تکلیف؛ از ویژگی‌های سیدحسن نصرالله
در ادامه، سردار علی شمشیری، از فرماندهان اسبق سپاه در لبنان، به خاطرات خود از سال‌های ابتدایی دبیرکلی سیدحسن نصرالله اشاره کرد. او گفت: «سیدحسن در جوانی این مسئولیت سنگین را بر عهده گرفت، اما ظرفیت بالا، مطالعات گسترده و ارتباط عمیق او با شخصیت‌های انقلاب اسلامی از جمله امام خمینی (ره)، باعث شد دلبستگی همه‌جانبه‌ای به انقلاب پیدا کند.»
سردار شمشیری خاطره‌ای از سیدحسن نصرالله نقل کرد که در آستانه پیروزی انقلاب، به دلیل فشار رژیم بعث عراق بر نزدیکان امام، در نجف دچار سرگردانی شده بودند. نصرالله گفته بود: «پس از استخاره آیت‌الله کشمیری، به ما گفته شد سریعاً به لبنان برگردیم اما در مسیر با سه مشکل مواجه خواهیم شد. ما هم راهی شدیم و در طول مسیر با تصادف، شناسایی توسط یک بعثی در فرودگاه بغداد، و باز نشدن چرخ‌های هواپیما در آسمان بیروت مواجه شدیم که هر سه مشکل در نهایت رفع شد.»
وی خطرپذیری و کسب تکلیف را از ویژگی‌های بارز سیدحسن نصرالله دانست و به ارتباط او با علمای ایران، به‌ویژه آیت‌الله بهاءالدینی و آیت‌الله کشمیری، اشاره کرد. شمشیری افزود: «سیدحسن شخصیتی وزین و دقیق بود و به مسائل ایران تسلط داشت. رهبری او در لبنان تنها به شیعیان محدود نمی‌شد و تمام جامعه لبنان از محبت او بهره‌مند بودند و عزت خود را مدیون رهبری او می‌دانستند.» او درباره کتاب نیز گفت این اثر لایه آشکار حزب‌الله را نشان می‌دهد، اما لایه‌های پنهانی نیز وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخته شود، مانند پیروزی در جنگ ۳۳ روزه که هنوز به‌درستی تحلیل نشده است.
روایت آیت‌الله کعبی از تأسیس حزب‌الله لبنان
آیت‌الله کعبی، عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری، سیدحسن نصرالله را «عبد صالح خدا، ولی خدا و عارف بالله» توصیف کرد و گفت حزب‌الله لبنان یک گنج تمام‌نشدنی است. او تأکید کرد: «حزب‌الله ثمره زنده انقلاب اسلامی و بازوی جهاد تمدنی امت اسلامی است و معرفی آن به جامعه ایران، نوعی بازگویی هویت تمدنی انقلاب محسوب می‌شود.»
به گفته آیت‌الله کعبی، تکوین حزب‌الله از چهار عنصر الهام گرفته است. اولین عنصر، الهام از انقلاب اسلامی و امام خمینی (ره) بود. پیش از انقلاب، شیعیان لبنان عمدتاً عضو جنبش امل یا حزب‌الدعوه بودند. با پیروزی انقلاب، شهید سید عباس موسوی پیشنهاد داد که اصل ولایت فقیه به اساسنامه امل اضافه شود که این پیشنهاد با مخالفت روبرو شد و به جدایی گروهی از اعضا و تشکیل «امل اسلامی» منجر شد. سیدحسن نصرالله که در ابتدا متأثر از امام موسی صدر بود، در نهایت در شخصیت امام خمینی (ره) ذوب شد.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری افزود: دومین عنصر الهام‌بخش، اشغال لبنان توسط رژیم صهیونیستی بود. پس از اشغال، امام خمینی (ره) به نیروهای لبنانی دستور دادند به کشورشان بازگردند و بجنگند. در پی این فرمان، سپاه پاسداران نیروهای کیفی را برای آموزش‌های عقیدتی، سیاسی و نظامی به لبنان اعزام کرد. اولین گروه آموزشی شامل پنج نفر از کادر اصلی حزب‌الله از جمله شهید سید عباس موسوی بود.
آیت‌الله کعبی درباره نام‌گذاری حزب‌الله گفت: «در آن زمان در ایران شعار «حزب فقط حزب‌الله، رهبر فقط روح‌الله» فراگیر بود و ما نیز در لبنان اعلام کردیم هرکس حاضر به جنگ با اسرائیل است، او را سازماندهی می‌کنیم. نام حزب‌الله این‌گونه متولد شد.» وی افزود در بیانیه تأسیس حزب‌الله در سال ۱۹۸۵، اهدافی چون خروج اشغالگران و وفاداری به ولایت فقیه ذکر شد. پس از مرحله تکوین، حزب‌الله وارد مرحله نهادسازی و مشارکت سیاسی شد و در انتخابات ۱۹۹۲ با شعار «ما وعده سازندگی نمی‌دهیم، ولی وعده می‌دهیم که خونمان را برای لبنان می‌دهیم» پیروز شد و فراکسیون مقاومت را در پارلمان تشکیل داد.
جلوه‌گر شدن قدرت نرم جمهوری اسلامی در حزب‌الله
حجت‌الاسلام محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، با طرح این پرسش که چرا پرداختن به حزب‌الله اهمیت دارد، گفت: «حزب‌الله وجهه بارز قدرت نرم انقلاب اسلامی است.» او توضیح داد که این قدرت نرم، مبتنی بر حمایت از مستضعفان و اسلام سیاسی و انقلابی امام خمینی (ره) است که به یک گفتمان زنده تبدیل شد.
قمی افزود: «کمک نظامی جمهوری اسلامی به حزب‌الله قابل انکار نیست، اما حقیقت این است که خود حزب‌الله به محور مقاومت تبدیل شده و یک حرکت نیابتی در کار نیست.» او تأکید کرد که این جنبش با بومی‌سازی نهادهایی مانند جهاد سازندگی، به یک الگوی کامل اجتماعی، فرهنگی و انقلابی تبدیل شده است.
بازگشت اندیشه شیعی به لبنان
رئیس سازمان تبلیغات اسلامی به ریشه‌های تاریخی ارتباط شیعیان لبنان با ایران اشاره کرد و گفت: «بذری که علمایی چون محقق کرکی و شیخ بهایی ۵۰۰ سال پیش با مهاجرت به ایران کاشتند، امروز با نظریه ولایت فقیه امام خمینی (ره) به اوج رسید و این اندیشه فرآوری‌شده در قالب مقاومت به لبنان بازگشته است.» وی حزب‌الله را دروازه صدور انقلاب در جهان اسلام دانست و افزود که حال و هوای معنوی جوانان حزب‌الله، یادآور سال‌های اول انقلاب است.
رونمایی از کتاب «تکوین حزب‌الله»
در پایان این مراسم، کتاب «تکوین حزب‌الله» با حضور آیت‌الله کعبی، حجت‌الاسلام محمد قمی، سردار علی شمشیری و رئیس پژوهشکده باقرالعلوم رونمایی شد.
منبع: مهر
