به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، برقراری تعادل میان حقوق هسته‌ای ایران و الزامات بین‌المللی، به چالشی اساسی در امنیت منطقه غرب آسیا تبدیل شده است. این موضوع از مکانیسم ماشه تا سیاسی‌سازی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را در بر می‌گیرد. گفتگوی تهران تایمز با دکتر خالد حسین، دانشمند برجسته و استاد دانشگاه و عضو شورای ملی تحقیقات هسته‌ای لبنان، ابعاد مختلف این مسئله پیچیده را روشن می‌کند. دکتر حسین، فارغ‌التحصیل فیزیک هسته‌ای از دانشگاه کلود برنارد لیون، دیدگاه‌های خود را در مورد حقوق ایران تحت معاهده NPT، چالش‌های ناشی از تحریم‌ها و پیامدهای فشارهای آمریکا و اسرائیل بر ثبات منطقه ارائه داده است.
دکتر حسین در مصاحبه خود با اخبار جهان، ضمن تأکید بر حق ایران برای استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای، به پایبندی مستمر ایران به استانداردهای بین‌المللی عدم اشاعه سلاح‌های هسته‌ای اشاره می‌کند. وی با اشاره به نقض معاهدات بین‌المللی توسط برخی کشورها بدون پاسخگویی سازمان ملل، عدم رعایت حقوق ایران در عرصه بین‌المللی را محکوم می‌کند.
در مورد مکانیسم ماشه، دکتر حسین توضیح می‌دهد که این مکانیسم، که در دوره اوباما به آمریکا اجازه فعال‌سازی مجدد قطعنامه‌های شورای امنیت را بدون حق وتوی روسیه و چین می‌داد، در عمل غیرقابل اجراست و تنها یک‌بار به کار گرفته شده است. به عقیده وی، استفاده مجدد از این مکانیسم، به دلیل اختلافات میان آمریکا و اروپا و پیامدهای منفی آن برای امنیت منطقه مدیترانه، باید به تعویق افتاده و به جای آن، راه‌حل‌های مبتنی بر اجماع دنبال شود. این مسئله نه تنها بر اعتبار حقوق بین‌الملل اثر منفی می‌گذارد بلکه موجب تنش بیشتر در منطقه خواهد شد.
دکتر حسین همچنین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را علیرغم بی‌طرفی اعلامی رافائل گروسی، تحت تأثیر فشارهای سیاسی، به‌ویژه از سوی آمریکا، ارزیابی می‌کند. وی معتقد است که این فشارها و حمایت همه‌جانبه آمریکا از اسرائیل، ثبات منطقه را به خطر انداخته است.
از نظر دکتر حسین، ایران با وجود تحریم‌ها، از ظرفیت‌های بالایی در برنامه هسته‌ای خود برخوردار بوده و به شفافیت در فعالیت‌های خود پایبند است. برخلاف ایران، اسرائیل بدون رعایت معاهدات بین‌المللی، کاملاً به آمریکا وابسته است. غنی‌سازی اورانیوم، به عنوان گامی مهم در چرخه هسته‌ای برای تولید برق و درمان‌های پزشکی، نقش مهمی در استقلال انرژی ایران ایفا می‌کند.
دکتر حسین چالش‌های فنی ناشی از تحریم‌ها را نیز مورد بررسی قرار می‌دهد. وی با اشاره به بیش از چهار دهه محاصره، به جبران این محدودیت‌ها با استفاده از تخصص داخلی، افزایش تعداد سانتریفیوژها و ارتقای آن‌ها اشاره می‌کند. وی همچنین به وجود حدود نیم تُن اورانیوم غنی‌شده در اختیار ایران اشاره دارد.
در پایان، دکتر حسین، چارچوب نظارت بین‌المللی فعلی را ناکافی و تحت تأثیر دستورات واشنگتن ارزیابی می‌کند. وی با اشاره به نفوذ آمریکا و اسرائیل در سازمان‌های بین‌المللی، پیامدهای حمله نظامی به تأسیسات هسته‌ای ایران را تخریب ناقص و بازسازی سریع با تخصص داخلی می‌داند.
گروسی، رئیس آژانس، به عنوان دیپلماتی با تجربه، کوشش می‌کند تعادلی میان فشارهای غرب و حقوق ایران برقرار کند؛ اما نمی‌تواند مانع جانبداری برخی بازرسان در گزارش‌هایشان شود. این امر نشان دهنده چالش‌های جدی در حفظ اعتماد و تعادل در نظام نظارت بین‌المللی بر انرژی هسته‌ای است.
منبع: خبرگزاری مهر
