به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، در تاریخ ۲ مهر ۱۴۰۴ (۲۴ سپتامبر ۲۰۲۳)، یادداشت تفاهمی بین ایران و روسیه برای همکاری در ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای کوچک در ایران امضا شد. این توافق در جریان دیداری میان الکسی لیخاچف، مدیر کل شرکت دولتی روس‌آتم، و محمد اسلامی، معاون رئیس جمهور ایران و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در مسکو به امضا رسید. دو طرف ضمن بررسی پیشرفت پروژه‌های هسته‌ای مشترک، بر تعمیق همکاری در زمینه‌های استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای تأکید کردند. این دیدار در حاشیه مجمع هفته جهانی اتمی صورت گرفت که هیئتی از ایران در آن شرکت داشت.
امضای این یادداشت تفاهم، گامی مهم در توسعه همکاری‌های هسته‌ای دو کشور محسوب می‌شود و نشان از عزم راسخ ایران و روسیه برای پیشبرد برنامه‌های انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز دارد. انتخاب نیروگاه‌های هسته‌ای کوچک (Small Modular Reactors یا SMRها) نشان از رویکرد جدیدی در زمینه تأمین انرژی دارد. SMRها، نسبت به نیروگاه‌های هسته‌ای بزرگ، مزایای قابل توجهی از جمله هزینه ساخت کمتر، انعطاف‌پذیری بیشتر در محل نصب و کاهش ریسک‌های مرتبط با پروژه‌های بزرگ‌تر را دارند. این امر می‌تواند به ایران در متنوع‌سازی منابع انرژی و کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی کمک کند. ضمن اینکه روسیه به‌عنوان یکی از پیشگامان در زمینه توسعه و ساخت SMRها، می‌تواند تجربیات ارزشمند خود را در اختیار ایران قرار دهد.
با این حال، این توافق ملاحظات ژئوپلیتیکی قابل‌توجهی را نیز به همراه دارد. همکاری‌های رو به رشد ایران و روسیه در زمینه‌های مختلف، از جمله انرژی هسته‌ای، در فضای بین‌المللی با حساسیت ویژه‌ای روبرو است. برخی از کشورها نگران هستند که این همکاری‌ها بتواند به توسعه برنامه‌های هسته‌ای نظامی ایران بیانجامد، موضوعی که ایران بارها آن را تکذیب کرده است. علاوه بر این، این توافق در شرایطی صورت می‌گیرد که روسیه درگیر جنگ اوکراین است و تحت تحریم‌های بین‌المللی قرار دارد. این امر ممکن است بر روند اجرای پروژه و تأمین قطعات و تجهیزات مورد نیاز تأثیرگذار باشد.
از سوی دیگر، این توافق می‌تواند پیامدهای اقتصادی و سیاسی قابل‌توجهی برای ایران داشته باشد. ایران می‌تواند از طریق دسترسی به فناوری‌های هسته‌ای روسیه، به توسعه زیرساخت‌های انرژی خود و بهبود تأمین برق کمک کند. این امر می‌تواند نقش ایران را در منطقه و همچنین در بازار جهانی انرژی افزایش دهد. اما در عین حال، افزایش وابستگی ایران به روسیه در حوزه انرژی، ملاحظات امنیتی و سیاسی جدیدی را به همراه دارد. این وابستگی می‌تواند ایران را در معرض فشارهای سیاسی و اقتصادی روسیه قرار دهد و مانع از تنوع‌بخشی به روابط بین‌المللی ایران شود.
واکنش‌های بین‌المللی به این توافق تاکنون محدود بوده است، اما به نظر می‌رسد که این موضوع در آینده نزدیک مورد توجه و بررسی بیشتر قرار گیرد. سازمان‌های بین‌المللی مرتبط با انرژی هسته‌ای، مانند آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA)، مطمئناً این توافق را با دقت زیر نظر خواهند گرفت و بر رعایت مقررات بین‌المللی در این زمینه نظارت خواهند کرد. همچنین انتظار می‌رود که کشورهای غربی، به‌خصوص ایالات متحده آمریکا، واکنش‌های خود را به این همکاری اعلام کنند. این توافق می‌تواند بر روابط بین ایران و قدرت‌های جهانی نیز تأثیر بگذارد.
در نهایت، امضای این یادداشت تفاهم فصل جدیدی در همکاری‌های هسته‌ای ایران و روسیه را آغاز می‌کند. این توافق می‌تواند فرصت‌های اقتصادی و فنی قابل توجهی را برای ایران ایجاد کند، اما در عین حال چالش‌ها و ملاحظات ژئوپلیتیکی و امنیتی زیادی را نیز به همراه دارد. پیامدهای بلندمدت این توافق بستگی زیادی به عوامل مختلفی دارد، از جمله موفقیت در اجرای پروژه، واکنش‌های بین‌المللی، و تحولات سیاسی در منطقه. تحلیلگران و کارشناسان بین‌المللی به دقت روند اجرا و پیامدهای این توافق را رصد خواهند کرد. این یک موضوع حائز اهمیت است که تأثیر آن بر معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی به تدریج روشن‌تر خواهد شد. اخبار جهان پیگیر جزئیات بیشتر و توسعه این موضوع خواهد بود.
منبع: خبرآنلاین
