به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرنگار مهر، آمارهای جدید نشان می‌دهد با وجود تردد بیش از ۲۲ میلیون دستگاه خودروی فرسوده در کشور، مصرف بنزین در تابستان امسال از ۱۲.۵ میلیارد لیتر فراتر رفته است. این ناوگان قدیمی عامل اصلی افزایش چندبرابری مصرف سوخت، آلودگی هوا و تحمیل هزینه‌های سنگین اقتصادی به کشور است.
بر اساس اعلام وزارت نفت، این میزان مصرف معادل ۱۵۶ میلیارد کیلومتر پیمایش با خودرویی است که در هر ۱۰۰ کیلومتر ۸ لیتر بنزین می‌سوزاند. این مسافت برابر با ۳.۹ میلیون بار دور زدن کره زمین است. برای درک حجم ۱۲.۵ میلیارد لیتری بنزین، می‌توان آن را معادل بیش از ۸ میلیارد و ۳۰۰ میلیون بطری ۱.۵ لیتری آب در نظر گرفت؛ حجمی که برای توزیع تقریبی یک بطری بنزین به هر فرد روی کره زمین کافی است.
وزن این مقدار بنزین مصرفی با چگالی تقریبی ۷۵۰ گرم در لیتر، به بیش از ۹ میلیون تُن می‌رسد که با وزن ۹ هزار برج ایفل یا بیش از ۳۰ میلیون خودروی سواری برابری می‌کند. این مصرف بالا، نشان‌دهنده نقش کلیدی ناوگان فرسوده در افزایش تقاضای سوخت است. خودروهای قدیمی به‌طور میانگین دو تا سه برابر بیشتر از خودروهای جدید بنزین مصرف می‌کنند و آلایندگی بیشتری نیز تولید می‌کنند.
نیمی از وسایل نقلیه کشور فرسوده‌اند
طبق آمار رسمی، از مجموع ۴۱ میلیون و ۲۰۶ هزار وسیله نقلیه فعال در ایران، ۲۲ میلیون و ۱۰۲ هزار دستگاه آن فرسوده هستند. این آمار نشان می‌دهد که بیش از ۵۳ درصد از کل ناوگان حمل‌ونقل کشور عمر مفید خود را سپری کرده است. این ناوگان فرسوده شامل ۷.۵ میلیون خودروی سواری، ۱۱.۳ میلیون موتورسیکلت، بیش از ۲ میلیون وانت و ۳۸۵ هزار تاکسی است. علاوه بر این، بیش از ۵۹ هزار اتوبوس، ۹۷ هزار مینی‌بوس و ۲۱۴ هزار کامیون نیز در وضعیت فرسودگی قرار دارند.
وزارت بهداشت و دانشگاه‌های علوم پزشکی اعلام کرده‌اند که آلودگی هوا و انتشار ذرات معلق، سالانه جان بیش از ۴۰ هزار نفر را در کشور می‌گیرد. تردد خودروهای فرسوده و مصرف بالای سوخت‌های فسیلی، از دلایل اصلی این آلودگی به شمار می‌رود. علاوه بر پیامدهای زیست‌محیطی و بهداشتی، این خودروها باعث هدررفت منابع ارزی، افزایش هزینه‌های سوخت، فشار بر یارانه‌ها و کاهش سطح ایمنی در جاده‌ها نیز می‌شوند.
برنامه‌های دولت برای نوسازی ناوگان
فرشاد مقیمی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، در گفتگو با اخبار جهان از تداوم برنامه‌های اسقاط و نوسازی ناوگان خبر داد. وی اعلام کرد که در سال ۱۴۰۴ بیش از ۱۱۶ هزار دستگاه خودرو اسقاط شده و این برنامه برای کاهش مصرف سوخت و آلودگی با جدیت دنبال می‌شود. او افزود که طرح اسقاط به خودرو محدود نبوده و شناورها را نیز در بر می‌گیرد که آیین‌نامه اجرایی آن به زودی در دولت تصویب خواهد شد.
معاون وزیر صمت به نوسازی ناوگان موتورسیکلت نیز اشاره کرد و گفت: «تاکنون ۱۳ هزار مالک موتورسیکلت فرسوده برای جایگزینی وسیله نقلیه خود ثبت‌نام کرده‌اند.» او همچنین از معرفی ۸۳۲ راننده تاکسی به بانک‌ها برای دریافت تاکسی برقی خبر داد. مقیمی در ادامه اظهار داشت که با همکاری وزارت راه و صندوق نوآوری و شکوفایی، بیش از ۱,۲۲۴ دستگاه اتوبوس بین‌شهری نوسازی شده است و پیش‌بینی می‌شود این تعداد با مشارکت شرکت‌های جدید به ۱,۵۷۰ دستگاه برسد.
به گزارش اخبار جهان، کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامه روند فعلی مصرف سوخت و فرسودگی ناوگان، کشور را در آینده با بحران انرژی، آلودگی هوا و ایمنی حمل‌ونقل مواجه خواهد کرد. وزارت نفت نیز تأکید کرده است که در صورت تداوم این روند، تا سال ۱۴۰۷ مصرف روزانه بنزین به ۱۷۰ میلیون لیتر خواهد رسید و کمبود آن سالانه بیش از ۱۶ میلیارد دلار هزینه ارزی به کشور تحمیل می‌کند.
در چنین شرایطی، سرعت بخشیدن به اجرای طرح‌های اسقاط، نوسازی ناوگان و حمایت از تولید خودروهای کم‌مصرف و برقی یک ضرورت فوری محسوب می‌شود. اجرای دقیق این برنامه‌ها با هماهنگی دستگاه‌های مسئول می‌تواند به جایگزینی ناوگان فرسوده با وسایل نقلیه جدید، ایمن و پاک منجر شود و در نهایت مصرف سوخت را به سطح پایداری برساند.
منبع: خبرنگار مهر
