به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از خبرآنلاین، نرخ تورم سالانه برای کالاها و خدمات مصرفی خانوارها در تیرماه سال ۱۴۰۴، در بخش سبزیجات و حبوبات به بالاترین حد خود یعنی ۶۶ درصد رسید. این در حالی است که حبوبات دیگر مشمول ارز ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومانی نیستند، اما واردات روغن پالم همچنان از این مزیت برخوردار است. کارشناسان اقتصادی هشدار می‌دهند که ادامه این وضعیت ممکن است باعث افزایش بیشتر فشار تورمی بر خانوارها در ماه‌های آتی شود.
بر اساس گزارش رسمی منتشر شده توسط مرکز آمار ایران، نرخ تورم سالانه مربوط به کالاها و خدمات مصرفی خانوارها تا تیرماه ۱۴۰۴ نشان می‌دهد که گروه سبزیجات و حبوبات با ثبت نرخ تورم ۶۶ درصدی، بیشترین افزایش قیمت را در طول یک سال گذشته تجربه کرده‌اند.
همچنین، جدیدترین آمار ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران حاکی از آن است که در مردادماه نیز این گروه کالایی با تورم ماهانه ۸.۷ درصد، پس از میوه و خشکبار، در رتبه دوم بیشترین تورم ماهانه قرار گرفته است. این آمارها نشان می‌دهد که یکی از اصلی‌ترین مواد غذایی در سبد مصرفی خانوارهای ایرانی، که پس از گوشت قرمز و مرغ، نقش مهمی در تامین پروتئین مورد نیاز بدن دارد، با افزایش قیمت بی‌سابقه‌ای مواجه شده است.
افزایش فشار تورمی بر این گروه کالایی، در واقع سفره اقشار کم‌درآمد را هدف قرار داده و جایگزین اصلی پروتئین ارزان برای خانوارهای فقیر و متوسط را از دسترس خارج کرده است.
حسین صمصامی، نماینده تهران و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، چندی پیش با انتقاد از شرایط موجود اظهار داشت: لازم است موضوع معیشت مردم به طور جدی و مستمر مورد بررسی و پیگیری قرار گیرد. از ابتدای سال جاری تاکنون، قیمت برخی از کالاهای اساسی مانند قند، شکر و حبوبات تقریباً بیش از ۵۰ درصد افزایش یافته است.
این افزایش قیمت‌ها بدون شک تأثیرات دومینویی بر سایر اقلام نیز خواهد داشت و باید مشخص شود که چرا چنین اتفاقی رخ داده است. وی در ادامه افزود: دولت در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳ با استناد به بند «الف» تبصره ۱۴ قانون بودجه سال ۱۴۰۳، مصوبه‌ای را صادر کرد که بر اساس آن، برخی از کالاهای اساسی از جمله شکر، کره، حبوبات، چای، کاغذ و لاستیک از شمول ارز ۲۸,۵۰۰ تومانی خارج شدند. مقایسه این مصوبه با تصمیم مشابه دولت در تاریخ ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که دامنه حذف ارز ترجیحی از کالاهای اساسی به طور قابل توجهی گسترش یافته است.
به این ترتیب، کالاهایی که نقش مهمی در سبد غذایی خانوار دارند، دیگر مشمول ارز ترجیحی نمی‌شوند و با نرخ ارز مبادله‌ای تامین خواهند شد؛ این اقدام به طور مستقیم باعث افزایش قیمت آنها در بازار داخلی شده است.
اسحاق بندانی، رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران، با تأکید بر لزوم بازنگری جدی در اولویت‌بندی دولت در تخصیص ارز، توضیح داد: سالانه ۵۰۰ میلیون یورو ارز برای واردات روغن پالم اختصاص داده می‌شود که بیش از ۸۵ درصد آن در صنایع شیرینی و شکلات مصرف می‌شود.
این واردات با نرخ مرجع ۲۸,۵۰۰ تومانی انجام می‌شود، در حالی که روغن پالم نه تنها یک کالای اساسی نیست، بلکه مصرف مداوم آن، بر اساس گزارش‌های رسمی وزارت بهداشت و سازمان جهانی بهداشت، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی و چاقی را افزایش می‌دهد.
وی افزود: دولت با تخصیص ارز ارزان به واردات روغنی که تهدید مستقیم برای سلامت جامعه است، عملاً هزینه‌های اجتماعی و درمانی آینده را بر دوش نظام سلامت و کل جامعه می‌گذارد. از سوی دیگر، حبوبات به عنوان اصلی‌ترین منبع پروتئین ارزان برای دهک‌های ضعیف جامعه، تنها به ۳۰۰ میلیون یورو ارز نیاز دارد، اما این کالاها از شمول ارز ترجیحی خارج شده‌اند و با نرخ ارز مبادله‌ای تامین می‌شوند.
بندانی نتیجه چنین تصمیمی را افزایش فشار معیشتی مستقیم بر اقشار آسیب‌پذیر دانست و گفت: اقشاری که برای تامین پروتئین مورد نیاز خود ناچارند به عدس، نخود و لوبیا روی بیاورند، امروزه با قیمت‌هایی مواجه هستند که عملاً کمرشکن است. این تصمیم در شرایطی اتخاذ شده است که بر اساس آمار رسمی، تورم مواد غذایی در سال گذشته از مرز ۶۰ درصد فراتر رفته است و ادامه این روند می‌تواند به یک تهدید جدی در زمینه امنیت غذایی و اجتماعی تبدیل شود.
وی اضافه کرد: در ۵ ماهه نخست سال ۱۴۰۴، ۱۳۳ میلیون یورو ارز ترجیحی برای واردات روغن پالم تامین شده است، در حالی که تنها ۵۶ میلیون یورو برای واردات حبوبات با نرخ ارز مبادله‌ای تامین شده است.
رئیس کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی ایران در بخش دیگری از سخنان خود، وضعیت تأمین نهاده‌های کشاورزی را بحرانی توصیف کرد و گفت: نیاز شش‌ماهه کشور به سموم و آفت‌کش‌ها حدود ۳۰ هزار تن برآورد شده است، اما تاکنون تنها ۵ هزار تن وارد شده است. این آمار نشان می‌دهد که کشاورزی ایران در برابر خشکسالی و هجوم آفات آسیب‌پذیر است. این وضعیت، تهدیدی جدی برای تولید داخلی و امنیت غذایی کشور در آینده محسوب می‌شود.
بررسی آمار رسمی و اظهارات کارشناسان نشان می‌دهد که سیاست ارزی دولت در قبال کالاهای اساسی با تناقض آشکاری روبرو است: از یک سو، ارز ارزان به واردات روغن پالم که مصرف آن برای سلامت جامعه مضر است، اختصاص می‌یابد، و از سوی دیگر، حبوبات که اصلی‌ترین منبع پروتئین برای دهک‌های ضعیف جامعه محسوب می‌شوند، از شمول این ارز خارج شده و با نرخ ارز مبادله‌ای تامین می‌شوند. نتیجه این سیاست، افزایش تورم اقلام ضروری، فشار مضاعف بر معیشت اقشار کم‌درآمد و تشدید تهدیدهای امنیت غذایی کشور خواهد بود.
منبع : خبرآنلاین
