به گزارش اخبار جهان به نقل از عصر ایران، پس از ماه‌ها گمانه‌زنی و بحث و جدل فراوان، سرانجام فیلم «علت مرگ: نامعلوم» به کارگردانی علی زرنگار به عنوان نماینده سینمای ایران در رقابت‌های اسکار 2026 انتخاب شد. این انتخاب در حالی صورت گرفت که پیش‌بینی می‌شد رقابت میان دو فیلم «پیر پسر» به کارگردانی اکتای براهنی و «زن و بچه» به کارگردانی سعید روستایی بسیار نزدیک و نفس‌گیر باشد. انتخاب «علت مرگ: نامعلوم» یادآور انتخابی مشابه در سال 1398 است؛ زمانی که هیئت انتخاب، فیلم مستند «در جستجوی فریده» را به جای فیلم‌های پرمخاطب‌تر «قصر شیرین» و «متری شش و نیم»، برای رقابت در اسکار 2020 برگزید. نتیجه آن انتخاب، عدم راهیابی «در جستجوی فریده» حتی به فهرست ده فیلم نامزد اولیه بود.
اما رقابت در اسکار با جشنواره‌های معتبر جهانی مانند کن، ونیز و برلین تفاوت‌های اساسی دارد. اسکار یک مراسم اهدای جایزه است که در آن بیش از 10 هزار عضو آکادمی از سراسر جهان، رأی خود را به صورت یک‌جا به صندوق می‌اندازند. بنابراین، فاکتورهای مختلفی شانس موفقیت یک فیلم را تعیین می‌کنند. داشتن یک پخش‌کننده جهانی قوی، به ویژه یک کمپانی بزرگ آمریکایی، نقشی حیاتی در تبلیغات و معرفی فیلم در بازار رقابتی آمریکا دارد. تجربه گذشته، مانند عدم موفقیت احتمالی فیلم «فروشنده» اصغر فرهادی بدون حمایت قوی آمازون در آمریکای شمالی، این نکته را به خوبی نشان می‌دهد.
علاوه بر این، شناخته شدن فیلم یا فیلمساز در سطح جهانی، عاملی تعیین کننده است. حضور در جشنواره‌های معتبر و دریافت جوایز، به دیده شدن فیلم کمک شایانی می‌کند. فیلم «زن و بچه» با حضور در جشنواره کن، و «پیر پسر» با دریافت جایزه بزرگ جشنواره روتردام، در این زمینه از امتیاز بالاتری برخوردار بودند. در مقابل، حضور «علت مرگ: نامعلوم» در جشنواره شانگهای، به دلیل جایگاه کمتر این جشنواره در مقایسه با جشنواره‌های معتبر جهانی، تاثیر چندانی در افزایش شانس آن ندارد. سرانجام، کیفیت خود فیلم، از نظر محتوا و فرم، نقش بسزایی در موفقیت آن ایفا می‌کند. با توجه به این عوامل، بسیاری از منتقدین و کارشناسان، «پیر پسر» را گزینه مناسب‌تری برای نمایندگی سینمای ایران در اسکار می‌دانستند.
به عنوان مثال، فیلم «یک تصادف ساده» جعفر پناهی با کسب جایزه نخل طلای کن و بهره‌مندی از پخش‌کننده‌ای قدرتمند مانند نئون (پخش‌کننده فیلم‌های موفق «انگل» و «آنورا») در صورت معرفی توسط کشوری مانند فرانسه، شانس بالایی برای راهیابی به فهرست ده فیلم نامزد اولیه و حتی کسب جایزه اسکار خواهد داشت.
در خبری که چند روز پیش در اخبار جهان منتشر شد، به طور مفصل به این موضوع پرداخته شد. اما به نظر می‌رسد که “سیاسی‌کاری” بار دیگر بر تصمیم‌گیری‌ها سایه افکنده است. انتقاداتی از سوی چهره‌های سیاسی مانند حمید رسایی، حسین دهباشی و حتی فتح‌الله توسلی، نماینده مجلس (که «پیر پسر» را مسبب افزایش فساد و طلاق دانسته است) نشان از دخالت‌های سیاسی در انتخاب فیلم دارد. انتخاب «علت مرگ: نامعلوم» نشان می‌دهد که بدنه حاکمیتی سینما همچنان به محافظه‌کاری گرایش دارد و به جای توجه به معیارهای جهانی، بیشتر به نگرانی‌ها و فشارهای داخلی توجه می‌کند. جالب توجه است که در سال 1404، انتخاب فیلم «جدایی نادر از سیمین» توسط جواد شمقدری در زمان ریاست بر سازمان سینمایی، اقدامی شجاعانه محسوب می‌شد. اما امروزه، این شجاعت به نظر می‌رسد جای خود را به تردید و محافظه‌کاری داده است. اسکار، جایی برای ترسوها نیست و این انتخاب، نشان از ترس از جسارت و نوآوری در سینمای ایران دارد.
منبع: عصر ایران
