به گزارش اخبار جهان به نقل از چند ثانیه، ادعای اروپایی‌ها مبنی بر حق قانونی خود برای اجرای مکانیسم ماشه در برجام، با چالش‌های حقوقی و سیاسی جدی مواجه است. این ادعا بر اساس تفسیر آنها از مفاد توافق هسته‌ای است، اما تحلیلگران حقوق بین‌الملل و کارشناسان سیاسی این دیدگاه را به چالش کشیده‌اند. مکانیزم حل اختلاف در برجام، به عنوان یک سازوکار پیچیده و چندلایه، نیازمند رعایت دقیق آئین‌نامه‌های توافق و همکاری همه طرف‌ها، از جمله ایران، روسیه و چین است. بدون توافق و همکاری این سه کشور، ادعای طرف اروپایی مبنی بر حق اجرای یک‌جانبه مکانیسم ماشه فاقد مشروعیت قانونی و سیاسی است.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که تنش‌ها میان ایران و قدرت‌های غربی بر سر برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی همچنان بالا است. در ماه‌های اخیر، گزارش‌های متعددی در مورد پیشرفت‌های ایران در غنی‌سازی اورانیوم منتشر شده که نگرانی‌های بین‌المللی را افزایش داده است. اروپا، به عنوان یکی از امضاکنندگان برجام، تلاش کرده است تا با اعمال فشار دیپلماتیک، ایران را به رعایت کامل تعهدات خود در توافق هسته‌ای ترغیب کند. با این حال، تهران بارها اعلام کرده که نقض برجام توسط آمریکا، موجب نقض تعهدات ایران شده است.
مکانیسم ماشه، به عنوان آخرین راه حل حل اختلاف در برجام، مورد اختلاف جدی بین طرفین است. این مکانیسم، که به ایالات متحده اجازه می‌دهد تا تحریم‌های پیش از برجام را علیه ایران بازگرداند، همواره مورد بحث و جدل‌های حقوقی فراوان بوده است. طرفداران آن بر این باورند که این مکانیسم، ابزاری ضروری برای جلوگیری از نقض تعهدات توسط ایران است. اما منتقدان، آن را ابزاری یک‌جانبه و غیرعادلانه می‌دانند که می‌تواند به تنش‌های بین‌المللی بیفزاید.
از دیدگاه حقوق بین‌الملل، اجرای مکانیسم ماشه بدون توافق همه طرف‌ها و رعایت آئین‌نامه‌های حل اختلاف برجام نقض اصول اساسی حقوق بین‌الملل به شمار می‌رود. این موضوع توسط متخصصین حقوقی بین‌الملل به شدت مورد بحث و بررسی قرار گرفته و اکثر نظرات کارشناسی بر عدم مشروعیت اجرای یک‌جانبه این مکانیسم تاکید دارند. مهمتر از آن، اجرای این مکانیسم پیامدهای ناخواسته‌ای در پی خواهد داشت که می‌تواند به بی‌ثباتی بیشتر در منطقه و فراتر از آن منجر شود.
از سوی دیگر، عدم همکاری روسیه و چین در اجرای آئین‌نامه‌های حل اختلاف برجام، یکی از موانع بزرگ در راه اجرای مکانیسم ماشه است. این دو کشور، به عنوان اعضای کمیسیون مشاوره برجام، نقش کلیدی در حل و فصل اختلافات دارند. بی‌اعتنایی آنها به رویه‌های حل و فصل اختلافات برجام می‌تواند باعث مخالفت با اجرای مکانیسم ماشه شود.
بنابراین، ادعای اروپایی‌ها درباره حق قانونی برای اجرای مکانیسم ماشه بدون توجه به ملاحظات حقوقی و سیاسی و همکاری سایر طرف‌ها، محکوم به شکست است. مذاکرات و گفتگوهای دیپلماتیک، راهکار مناسب‌تری برای حل و فصل اختلافات بر سر برجام است. تحمیل راهکارهای یک‌جانبه و فشار های دیپلماتیک می‌تواند بر منافع هیچ یک از طرف‌ها افزوده‌ای نداشته باشد و به تشدید تنش‌ها در منطقه منجر شود. هر گونه اقدام به اجرای مکانیسم ماشه بدون توافق طرفین می‌تواند پیامدهای منفی جبران‌ناپذیری به دنبال داشته باشد و به مخاطرات جدید و تشدید بحران‌ها بیانجامد. اخبار جهان تلاش کرده است دیدگاه‌های متفاوت را در این باره ارائه دهد، اما باید توجه داشت که نظر نهایی و قطعی درباره این موضوع در حیطه حقوق بین‌الملل است و نیازمند بررسی‌های عمیق‌تر کارشناسی است.
منبع: چند ثانیه
