به گزارش اخبار جهان به نقل از روزیاتو، یک نظریه جدید و بحث‌برانگیز، منشأ حیات روی زمین را به موجودات فضایی نسبت می‌دهد؛ موجوداتی که میلیاردها سال پیش، زمین را برای میزبانی از حیات آماده‌سازی کرده‌اند. رابرت اندرس، دانشمند کالج سلطنتی لندن، این فرضیه را مطرح کرده و استدلال می‌کند که پیچیدگی اجزای سازنده حیات آن‌قدر بالاست که احتمال شکل‌گیری خودبه‌خودی آن‌ها به‌شدت کم است. بنابراین، به باور اندرس، عامل خارجی و احتمالا موجودی هوشمند، آغازگر این فرآیند شگفت‌آور بوده است. این نظریه که با نام «پانسپرمیای هدایت‌شده» شناخته می‌شود، پیشنهاد می‌کند موجودات فضایی، میکروب‌ها یا اشکال ابتدایی حیات را به زمین فرستاده‌اند تا روند تکامل آغاز شود.
اندرس، زمان احتمالی این رویداد را حدود 4.2 میلیارد سال پیش تخمین می‌زند؛ زمانی که زمین پس از خنک شدن اولیه، به آب دست یافته بود. او فرض می‌کند موجودات فرازمینی، با استفاده از فضاپیما یا کاوشگرها، «بسته‌های آغازین میکروبی» را به سیاره جوان ما منتقل کرده‌اند. احتمال شکل‌گیری حیات بدون هیچ کمک خارجی، به گفته اندرس، بسیار اندک است. میزان نظم شیمیایی لازم برای تشکیل نخستین سلول‌ها، آن‌قدر زیاد بوده که نمی‌توانسته در فاصله 500 میلیون سال پس از پیدایش زمین، به‌صورت خودبه‌خود فراهم شود. این دیدگاه، دانش کنونی ما درباره منشأ حیات را به چالش می‌کشد و نظریه سنتی پیدایش حیات از یک «سوپ شیمیایی» به‌صورت تصادفی را زیر سوال می‌برد. در عوض، این نظریه بر یک اقدام عمدی از سوی یک هوش ناشناخته تاکید دارد. اندرس به تلاش‌های انسان امروزی برای آماده‌سازی سیاراتی مانند مریخ و زهره برای سکونت اشاره می‌کند و استدلال می‌کند که اگر تمدن‌های پیشرفته دیگری در کیهان وجود داشته باشند، مداخله‌ای مشابه از سوی آن‌ها نیز چندان دور از انتظار نیست؛ مداخله‌ای که می‌تواند ریشه در کنجکاوی، ضرورت یا برنامه‌ریزی بلندمدت داشته باشد. البته، لازم به ذکر است که وزارت دفاع آمریکا در گزارشی در سال 2024 اعلام کرد که هیچ مدرکی مبنی بر وجود حیات فرازمینی به دست نیامده است.
ریشه‌های نظریه پانسپرمیای هدایت‌شده به دهه 1970 و به پیشنهاد فرانسیس کریک و لزلی اورگل بازمی‌گردد. آن‌ها نیز پیشنهاد داده بودند که یک تمدن پیشرفته بیگانه، آگاهانه حیات را به زمین منتقل کرده و شکل‌گیری آن را بر اساس اهداف خود هدایت کرده است. طبق این نظریه، میکروب‌ها بر روی زمین فرود می‌آیند، زنده می‌مانند و آغازگر چرخه حیات می‌شوند؛ چرخه‌ای که در نهایت به تکامل موجودات پیچیده‌تر می‌انجامد. اندرس معتقد است این ایده، توضیحی منطقی برای پیدایش سریع حیات روی زمین ارائه می‌دهد، هرچند اذعان دارد که اثبات این نظریه بدون شواهدی از وجود بیگانگان یا فناوری آن‌ها، بسیار دشوار است.
پژوهش اندرس که در سرور «آرکایو» منتشر شده است (اما هنوز داوری علمی نشده)، با استفاده از ریاضیات و مدل‌های رایانه‌ای، میزان اطلاعات لازم برای ساخت نخستین سلول‌ها را محاسبه می‌کند. او اطلاعات موجود در این اجزای شیمیایی را به «بیت‌های رایانه‌ای» تشبیه می‌کند و توضیح می‌دهد که برای کنار هم قرار گرفتن DNA و شکل‌گیری پروتئین‌ها در یک پروتوسل، دستورالعمل‌های دقیقی مورد نیاز بوده است. با طراحی یک فرمول ساده، اندرس توازن میان آشفتگی «سوپ شیمیایی» زمین اولیه و مقدار نظم مورد نیاز برای ایجاد یک پروتوسل را برآورد می‌کند. او سپس میزان اطلاعات زیستی مفید موجود در این ترکیبات را تخمین زده و بررسی می‌کند که مولکول‌های پیچیده چه مدتی پیش از فروپاشی می‌توانند دوام بیاورند. در نهایت، او محاسبه می‌کند که یک پروتوسل به چه میزان اطلاعات DNA و پروتئینی نیاز دارد و این اطلاعات باید با چه سرعتی انباشته شوند تا حیات پیچیده به وجود آید. نتیجه این شبیه‌سازی نشان داد که نرخ گردآوری اطلاعات مفید از سوپ شیمیایی حدود 100 بیت در ثانیه بوده است؛ در حالی‌که دانشمندان پیش‌تر تنها 2 بیت در سال را برای تشکیل سلول‌های ابتدایی کافی می‌دانستند.
اگرچه مدل اندرس نشان می‌دهد که حیات می‌توانسته به صورت طبیعی در میلیاردها سال پیش شکل بگیرد، این فرآیند همچنان به حدود 500 میلیون سال زمان نیاز داشته تا اجزای آلی کافی برای ساخت سلول‌های پیچیده فراهم شود. او در نهایت نتیجه می‌گیرد که احتمال وقوع چنین روندی به شکلی کاملاً تصادفی و با ثباتی مداوم بسیار ناچیز است و دخالت عاملی بیرونی محتمل‌تر به نظر می‌رسد. البته، نظریه‌های دیگری نیز درباره منشأ حیات وجود دارند، از جمله انتقال ترکیبات حیاتی از طریق برخورد شهاب‌سنگ‌ها یا فعال شدن آن‌ها توسط انرژی رعدوبرق‌ها. همچنین، برخی پژوهشگران دانشگاه استنفورد، نظریه‌ای را مطرح کرده‌اند که بر اساس آن، جرقه‌های بسیار ریز موسوم به «ریز-رعدوبرق» که از برخورد قطره‌های آب با سواحل ایجاد می‌شوند، توانسته‌اند انرژی الکتریکی لازم را برای ترکیب با ذرات آلی در جو اولیه فراهم کرده و بستر شکل‌گیری حیات را ایجاد کنند. اما نظریه پانسپرمیای هدایت‌شده، با ارائه یک رویکرد کاملا متفاوت، چالشی جدی برای درک ما از منشاء حیات بر روی زمین مطرح کرده است و این چالش، بی‌تردید منجر به بحث‌های علمی گسترده‌تری در آینده خواهد شد. اخبار جهان در پیگیری این موضوع و ارائه اطلاعات بیشتر به مخاطبان خود، تلاش خواهد کرد.
منبع: روزیاتو
