به گزارش اخبار جهان به نقل از زومیت، مقامات چینی در اقدامی بحث‌برانگیز، روشی جدید برای کنترل مصرف دستمال کاغذی در سرویس‌های بهداشتی عمومی به کار گرفته‌اند: اسکن کد QR و تماشای یک آگهی تبلیغاتی به عنوان پیش‌نیاز دریافت دستمال کاغذی رایگان. این طرح که با هدف “جلوگیری از اسراف” در منابع عمومی اجرا شده، واکنش‌های متفاوتی را در داخل و خارج از کشور برانگیخته است. برای دریافت دستمال‌های بیشتر، شهروندان باید مبلغ 0.5 یوان (حدود 7 سنت آمریکا) پرداخت کنند.
این اقدام دولت چین در راستای کمپین‌های گسترده‌تر برای صرفه جویی در مصرف منابع و کاهش آلودگی محیط زیست قرار می‌گیرد. در سال‌های اخیر، چین با چالش‌های جدی زیست محیطی روبرو بوده و تلاش‌های قابل توجهی برای مدیریت مصرف منابع و کاهش زباله انجام داده است. با این حال، روش جدید کنترل مصرف دستمال کاغذی، به دلیل ماهیت غیرمعمول و نحوه اجرای آن، مورد انتقاد شدید بسیاری قرار گرفته است.
مخالفان این طرح، الزام به تماشای تبلیغات برای دسترسی به یک کالای ضروری مانند دستمال کاغذی را اقدامی دست‌وپاگیر و نامناسب می‌دانند. آن‌ها معتقدند که این روش نه تنها احترام به حریم خصوصی شهروندان را نقض می‌کند، بلکه به نوعی، آزادی دسترسی به امکانات عمومی را نیز محدود می‌کند. بحث‌های گسترده‌ای در خصوص ماهیت تجاوزآمیز تبلیغات در این طرح و تبعات آن بر حریم خصوصی افراد مطرح شده است. برخی کارشناسان حقوقی، این طرح را نقض احتمالی قوانین مربوط به حریم خصوصی و آزادی اطلاعات می‌دانند.
در مقابل، از سوی دیگر، از طرفداران این طرح، این اقدام به عنوان یک راهکار هوشمندانه برای مدیریت منابع و جلوگیری از اسراف توصیف شده است. آن‌ها معتقدند که با این روش، می‌توان از مصرف بی‌رویه دستمال کاغذی و در نتیجه کاهش هزینه‌های مربوط به تامین و دفع زباله جلوگیری کرد. به گفته این گروه، طرح مذکور، به طور غیرمستقیم به فرهنگ‌سازی در راستای مصرف بهینه منابع کمک می‌کند. با این حال، حتی در میان حامیان این طرح نیز، روش اجرای آن مورد سوال قرار گرفته و پیشنهادهایی برای بهبود و اصلاح آن ارائه شده است.
اما این طرح، فراتر از بحث صرفه‌جویی در منابع، موضوعات مهم دیگری را نیز مطرح می‌کند. به عنوان مثال، استفاده از تبلیغات اجباری به عنوان ابزاری برای کنترل رفتار شهروندان، می‌تواند پیش‌زمینه‌ای برای اعمال سیاست‌های مشابه در سایر حوزه‌ها باشد. این نگرانی وجود دارد که این روش، به تدریج به روشی معمول برای اعمال کنترل‌های اجتماعی و محدود کردن آزادی‌های فردی تبدیل شود. از سوی دیگر، اثربخشی این روش در مقیاس بزرگ‌تر نیز قابل تردید است. آیا الزام به تماشای آگهی تبلیغاتی واقعا می‌تواند به طور موثری از اسراف جلوگیری کند یا صرفاً یک راهکار نمایشی و کم‌اثر است؟
این طرح همچنین نشان‌دهنده‌ی رویکردهای نوآورانه و گاه جنجالی دولت چین در به‌کارگیری فناوری برای حل مشکلات شهری است. در سال‌های اخیر، استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در چین به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. این طرح را می‌توان نمونه‌ای از تاثیر این رویکرد در عرصه مدیریت شهری دانست. با این حال، همانطور که بحث‌های پیرامون این طرح نشان می‌دهد، به‌کارگیری فناوری بدون در نظر گرفتن بعد انسانی و جنبه‌های اخلاقی آن، می‌تواند نتایج غیرمنتظره و منفی به دنبال داشته باشد.
نتیجه این اقدام، بی‌شک، تأثیرات عمیقی بر شهروندان و رویکردهای مدیریتی در کشور خواهد داشت. باید منتظر ماند و دید که آیا این طرح به هدف خود یعنی کاهش اسراف خواهد رسید یا با چالش‌های جدی روبرو خواهد شد. همچنین پیامدهای طولانی‌مدت اجرای این طرح بر فرهنگ مصرف و حریم خصوصی در چین نیاز به بررسی دقیق و کارشناسی دارد. بررسی‌ها و تحلیل‌های آتی می‌توانند ارائه دهنده درک بهتری از اثربخشی و تبعات این روش مدیریت منابع باشند.
منبع: زومیت
