به گزارش وبسایت اخبار جهان به نقل از همشهری آنلاین، مدیرکل فرآورده‌های غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو با اشاره به افزایش مصرف کافئین در بین دانش‌آموزان، نسبت به اثرات منفی مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا، قهوه، نوشابه‌های گازدار و شکلات‌های صنعتی بر سلامت جسمی و روانی نوجوانان هشدار داد.
دکتر عبدالعظیم بهفر در تشریح این موضوع اظهار داشت: مطالعات علمی گویای این مطلب هستند که مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند منجر به اختلال در خواب، افزایش میزان اضطراب و بی‌قراری، بالا رفتن فشار خون و ضربان قلب، کاهش جذب کلسیم و حتی ایجاد وابستگی در افراد شود. این موارد می‌توانند به طور مستقیم بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان و سلامت عمومی آن‌ها تاثیرگذار باشند. سوالی که مطرح می‌شود این است که مصرف کافئین چگونه بر ذهن و بدن دانش‌آموزان و نوجوانان اثر می‌گذارد و آیا این موضوع نگران‌کننده است؟
**کاهش ساعات خواب نوجوانان و دانش‌آموزان با مصرف کافئین**
جما کریب، روانشناس بالینی، در این زمینه توضیح می‌دهد: کافئین به عنوان یک محرک قوی برای سیستم عصبی مرکزی عمل می‌کند و با افزایش هوشیاری، احساس خستگی را در افراد کاهش می‌دهد. این ماده با جلوگیری از یک فرآیند شیمیایی خاص در مغز که باعث ایجاد حس خواب‌آلودگی می‌شود، به بیدار ماندن افراد کمک می‌کند.
نوجوانان به طور متوسط به ۸ تا ۱۰ ساعت خواب شبانه نیاز دارند، اما متاسفانه به دلیل استفاده بیش از حد از دستگاه‌های دیجیتال مانند گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ و تبلت، اغلب آن‌ها تنها ۶.۵ تا ۷.۵ ساعت یا حتی کمتر می‌خوابند. این کمبود خواب می‌تواند تاثیرات منفی بر تمرکز، خلق و خو و عملکرد تحصیلی آن‌ها داشته باشد. به علاوه، مصرف کافئین می‌تواند این وضعیت را تشدید کند. یافته‌های تحقیقات نشان می‌دهد جوانانی که حداقل یک بار در هفته نوشیدنی‌های انرژی‌زا مصرف می‌کنند، دو برابر بیشتر از سایرین در شب‌های مدرسه با کمبود خواب مواجه می‌شوند.
در حالی که کاهش احساس خستگی ممکن است برای بزرگسالان پرکار یک مزیت به نظر برسد، اثرات مصرف کافئین در نوجوانان می‌تواند بسیار گسترده‌تر باشد. با توجه به اینکه وزن بدن نوجوانان معمولاً کمتر از بزرگسالان است، کافئین می‌تواند تاثیر قوی‌تری بر آن‌ها داشته باشد. این بدان معناست که کودکان و نوجوانان ممکن است بیشتر در معرض علائم مرتبط با مصرف کافئین مانند اضطراب، بی‌خوابی و عصبی بودن قرار بگیرند.
**چه میزان کافئین برای نوجوانان زیاد است؟**
بر اساس گزارش سازمان‌های غذایی استرالیا و نیوزیلند، مصرف حدود ۳ میلی‌گرم کافئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در روز می‌تواند سطح اضطراب را در کودکان افزایش دهد. حداکثر میزان توصیه‌شده مصرف کافئین برای کودکان ۹ تا ۱۲ ساله، ۱۲۰ میلی‌گرم در روز (معادل حدود دو قوطی کولا) و برای بزرگسالان حدود ۲۴۰ میلی‌گرم در روز (معادل حدود سه فنجان قهوه فوری) است.
جما کریب در ادامه می‌گوید: در دوران نوجوانی، مغز بیشترین میزان اتصالات عصبی را در طول زندگی خود ایجاد می‌کند و کافئین با تاثیراتی که بر خواب دارد، می‌تواند توانایی مغز را در ایجاد این اتصالات مختل کند. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف کافئین می‌تواند بر تمرکز و توانایی خواب نوجوانان تاثیر منفی بگذارد و در نتیجه، سرعت بلوغ مغز آن‌ها را کاهش دهد.
کمبود خواب همچنین می‌تواند مشکلات مربوط به سلامت روان را در بین جوانان تشدید کند. ارتباط نزدیکی بین خواب و سلامت روان وجود دارد، به طوری که خواب نامناسب می‌تواند در شروع و بدتر شدن مشکلات سلامت روان نقش داشته باشد. از سوی دیگر، داشتن خواب کافی می‌تواند تاثیر محافظتی بر سلامت روان داشته باشد.
در درازمدت، عادت به نوشیدن بیش از حد قهوه می‌تواند برای سلامت قلب مضر باشد. مطالعه‌ای که توسط دانشگاه استرالیای جنوبی انجام شده است، نشان می‌دهد که نوشیدن شش فنجان یا بیشتر قهوه در روز، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا ۲۲ درصد افزایش می‌دهد.
**مصرف کافئین یا قهوه در چه سنی برای نوجوانان بی‌خطر است؟**
سوزی بورل، متخصص تغذیه، توصیه می‌کند که کودکان زیر ۱۴ سال باید در صورت امکان از مصرف کافئین خودداری کنند و نوجوانان بین ۱۴ تا ۱۷ سال نیز باید میزان مصرف خود را به ۱۰۰ میلی‌گرم یا کمتر در روز محدود کنند.
وی می‌گوید: این میزان معادل یک قهوه شیری کوچک (۶۰ میلی‌گرم)، چند فنجان چای (هر کدام ۳۰ میلی‌گرم) یا مقداری شکلات [تلخ] (۴۰ گرمی) در روز است. بهتر است در دوران نوجوانی از مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا خودداری شود. سوزی بورل تاکید می‌کند: متاسفانه برخی از نوجوانان در طول روز چهار فنجان قهوه بزرگ، یک نوشیدنی انرژی‌زا و یک نوشیدنی کولا مصرف می‌کنند که این میزان می‌تواند معادل ۵۰۰ تا ۶۰۰ میلی‌گرم کافئین باشد. به همین دلیل است که نوشیدنی‌های انرژی‌زا، به دلیل داشتن قند و محرک زیاد، باید به طور کلی از رژیم غذایی حذف شوند.
منبع : همشهری آنلاین
