به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری مهر، علی خضریان، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در یادداشتی با عنوان «آیا شروط قانون در توافق قاهره رعایت شده است؟» به بررسی توافق اخیر ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پرداخته و ابهامات و نگرانی‌های جدی را مطرح کرده است. خضریان، به عنوان طراح اصلی قانون الزام دولت به تعلیق همکاری با آژانس (مصوب سال ۱۳۹۸ با ۲۲۱ رأی موافق)، تأکید می‌کند که رفع این تعلیق مشروط به احراز شروطی است که تشخیص آن بر عهده شورای عالی امنیت ملی گذاشته شده است. این شروط، شامل حصول اطمینان از رعایت کامل حاکمیت ملی و تمامیت ارضی ایران، تأمین امنیت مراکز و دانشمندان هسته‌ای و همچنین تضمین حقوق ذاتی جمهوری اسلامی ایران در بهره‌مندی از کلیه حقوق مصرح در ماده ۴ معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (به ویژه غنی‌سازی اورانیوم) می‌شود.
خضریان در یادداشت خود، ضمن اشاره به تصویب متن توافق قاهره توسط کمیته هسته‌ای شورای عالی امنیت ملی، به نکته کلیدی و نگران‌کننده‌ای اشاره می‌کند: “وقتی دشمن مجدداً از مسیر آژانس اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت کرد، دیگر چه تضمینی بر عدم اجرای مکانیسم ماشه وجود دارد؟” وی همچنین به فقدان سازوکاری در متن توافق برای توقف اجرای ترتیبات در صورت هرگونه اقدام خصمانه علیه ایران اشاره می‌کند و این خلأ را نقطه ضعفی اساسی می‌داند. این نگرانی‌ها به ویژه با توجه به سابقه اعمال فشارهای بین‌المللی و استفاده ابزاری از سازوکارهای نظارتی علیه ایران، از اهمیت بالایی برخوردار است.
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس همچنین به تلاش جریان‌های نفوذی برای بهره‌برداری از اختلاف نظرها پیرامون توافق قاهره اشاره می‌کند و از تبدیل طرح دیدگاه‌های مختلف به دعواهای سیاسی ابراز نگرانی می‌کند. وی ضمن تأکید بر لزوم بررسی کارشناسی دقیق مفاد توافق، از این دیدگاهها به عنوان ابراز دلسوزی برای رفع نقاط ضعف احتمالی یاد می‌کند و خاطرنشان می‌سازد که عدم توجه به این نکات در زمان مذاکرات برجام، به وضعیت فعلی و وجود مکانیسم ماشه انجامیده است. این اشاره به برجام، زمینه تاریخی این بحث را روشن‌تر می‌کند و نشان می‌دهد که تجربه گذشته تا چه حد در شکل‌گیری نگرانی‌های کنونی موثر بوده است.
با توجه به اهمیت موضوع و حساسیت‌های موجود در روابط ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، انتظار می‌رود که شورای عالی امنیت ملی با دقت و وسواس بیشتری به بررسی مفاد توافق قاهره بپردازد و ضمن پاسخ به نگرانی‌های مطرح‌شده، مکانیسم‌های شفاف و ضمانت اجرایی برای پیشگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی در نظر بگیرد. پیامدهای احتمالی این توافق، از جمله چگونگی تأثیر آن بر برنامه هسته‌ای ایران و روابط بین‌المللی، نیازمند بررسی دقیق‌تر و تحلیل‌های کارشناسانه بیشتری است. واکنش‌ها و نظرات کارشناسان و فعالان سیاسی به این توافق و یادداشت منتشرشده از سوی آقای خضریان، می‌تواند به شفاف‌تر شدن ابعاد مختلف آن کمک کند. اهمیت این موضوع نه فقط در سطح داخلی ایران، بلکه در سطح بین‌المللی و به ویژه در روابط ایران با قدرت‌های جهانی و آژانس نیز قابل توجه است.
منبع: خبرگزاری مهر
