به گزارش اخبار جهان به نقل از گجت نیوز، نگهداری و به‌ویژه سوخت‌گیری زیردریایی‌های هسته‌ای نیروی دریایی ایالات متحده، فرایندی پیچیده، زمان‌بر و پرهزینه است که مدت زمان آن می‌تواند بسیاری را شگفت‌زده کند. این عملیات، با هدف افزایش طول عمر عملیاتی و ارتقای قابلیت‌های این غول‌های زیرآبی، سال‌ها به طول می‌انجامد و هزینه‌های هنگفتی را به دوش مالیات‌دهندگان آمریکایی می‌گذارد. در حالی که این زیردریایی‌ها می‌توانند دهه‌ها بدون نیاز به سوخت‌گیری مجدد به گشت‌زنی در اعماق اقیانوس‌ها بپردازند، رسیدن به نقطه میانی عمر عملیاتی آن‌ها، آغاز مرحله‌ای حیاتی به نام بازسازی و سوخت‌گیری (Refueling and Overhaul – ROH) را رقم می‌زند.
این فرآیند بسیار فراتر از یک سوخت‌گیری ساده است. ROH شامل تعویض سوخت راکتور هسته‌ای، ارتقاء سیستم‌های الکترونیکی و تسلیحاتی، تعمیر و نگهداری گسترده و به‌روزرسانی اجزای مختلف زیردریایی می‌شود. این عملیات، با توجه به پیچیدگی فنی و سطح بالای ایمنی مورد نیاز، مدت زمان قابل‌توجهی را دربر می‌گیرد. به عنوان نمونه، زیردریایی کلاس اوهایو USS Louisiana (SSBN-743) برای گذراندن عملیات بازسازی و سوخت‌گیری مهندسی‌شده میان‌عمر خود (ERO) به مدت 40 ماه یعنی معادل 870,000 روز کاری نیاز داشت.
اما دقیقا فرآیند سوخت‌گیری راکتورهای هسته‌ای این زیردریایی‌ها چگونه انجام می‌شود؟ ابتدا زیردریایی به یک حوض خشک در یک کارخانه کشتی‌سازی منتقل می‌شود و آب حوض تخلیه می‌شود. سپس راکتور هسته‌ای برای خنک شدن و توقف کامل فعالیت آماده می‌شود. هسته راکتور که توده‌ای جامد و در زمان سوخت‌گیری شدیدا رادیواکتیو است، به دقت از زیردریایی خارج می‌شود. این مرحله، به دلیل شدت رادیواکتیویته‌ی هسته، نیازمند رعایت شدیدترین پروتکل‌های ایمنی است. تمام سطوح در تماس با هسته، از جمله آب خنک‌کننده، آلوده و رادیواکتیو می‌شوند و عملیات پاکسازی و دفع زباله‌های هسته‌ای بخش مهمی از فرآیند را تشکیل می‌دهد.
تعویض هسته راکتور یک عملیات فوق‌العاده کند و روشمند است و به سادگی قابل انجام نیست. متخصصان با تجهیزات پیشرفته و با رعایت دقیق‌ترین مراحل ایمنی، این فرآیند را انجام می‌دهند. ناظران دائماً برای تشخیص هرگونه تشعشع غیرعادی و واکنش سریع در صورت بروز هرگونه وضعیت خطرناک حضور دارند. این عملیات پرهزینه است و طبق گزارش‌های اخبار جهان، می‌تواند تا 800 میلیون دلار برای هر زیردریایی هزینه در پی داشته باشد. اما در مقایسه، ساخت یک زیردریایی جدید به‌طور قابل‌توجهی گران‌تر تمام می‌شود.
این فرایند طولانی و پرهزینه، برنامه‌ریزی نیروی دریایی آمریکا برای حفظ قدرت دریایی‌اش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. زمان طولانی تعمیرات، به معنای خارج شدن این زیردریایی‌های استراتژیک از چرخه عملیاتی به مدت قابل‌توجهی است. این موضوع می‌تواند بر آمادگی رزمی و توانایی‌های بازدارندگی ایالات متحده تاثیرگذار باشد. ضمن اینکه کاهش تعداد زیردریایی‌های فعال در طول این دوره تعمیرات، می‌تواند موازنه‌ی قدرت در عرصه بین‌المللی را به طور موقت دستخوش تغییر کند.
همچنین، هزینه‌های هنگفت این عملیات، بحث‌های متعددی را در مورد بهینه‌سازی فرآیند سوخت‌گیری و نیز بررسی روش‌های جایگزین برای افزایش طول عمر زیردریایی‌ها و کاهش هزینه‌ها به راه انداخته است. برخی از کارشناسان راهکارهایی مثل طراحی راکتورهای جدید با عمر طولانی‌تر یا توسعه تکنولوژی‌های نوین برای کاهش زمان و هزینه‌های تعمیرات را پیشنهاد می‌دهند.
در نهایت، عملیات سوخت‌گیری و بازسازی زیردریایی‌های هسته‌ای نیروی دریایی ایالات متحده، نمونه‌ای از پیچیدگی و هزینه‌های بالای حفظ یک نیروی دریایی پیشرفته و مدرن است. این فرایند نه تنها به دلیل ماهیت پیچیده و حساس بلکه به علت تاثیرگذاری آن بر آمادگی رزمی و موازنه‌ی قدرت جهانی، موضوعی مهم و قابل توجه است که نیازمند توجه و بررسی دقیق از سوی محافل سیاسی، نظامی و علمی است.
منبع: گجت نیوز
