🔻 شهادت مظلومانه محیط‌بان «هدایت‌الله هاشمی» زخم کهنه‌ای را تازه کرد؛ زخمی که سال‌هاست با کمبود محیط‌بان، نبود تجهیزات مناسب، و بی‌توجهی به حفاظت از طبیعت، عمق می‌گیرد.
آنقدر بگوییم محیط‌بان کم داریم تا بشنوند
🌳 تنهایی در دل طبیعت، پایان تلخ یک حماسه
هدایت‌الله هاشمی، محیط‌بانی شجاع و شناخته‌شده، بارها تنهایی در مقابل متخلفان ایستاد. همان تصویری که سال‌ها پیش از مقابله او با شکارچی مسلح در ذهن‌ها ماند، گواه جسارت و ایمان او به راهش بود.
اما این‌بار، آن چهره آرام در لحظه شهادت، نشان داد که شجاعت هم بدون پشتیبانی کافی، نمی‌تواند همیشه کارساز باشد. اگر تجهیزات بهتر، نیروی انسانی کافی و حمایت قانونی جدی‌تری همراهش بود، شاید امروز زنده می‌ماند.
🛑 زنگ خطر جدی برای حفاظت از طبیعت
فقط ۴۰ روز از شهادت یاسر مصدق نگذشته بود، هنوز نگرانی‌های نارگل از خاطر نرفته بود که این فاجعه جدید رخ داد. جامعه محیط‌زیست دیگر توان تحمل داغ‌های پیاپی را ندارد.
📉 چرا هنوز کمبود محیط‌بان داریم؟
سؤال ساده است و جواب‌ها روشن. سال‌هاست از کمبود محیط‌بان، نبود تجهیزات مدرن حفاظتی و ضعف قوانین بازدارنده سخن می‌گوییم، اما اقدام عملی جدی انجام نمی‌شود.
| عامل | توضیح |
|---|---|
| کمبود نیرو | ایران به ازای هر ۱۰ هزار هکتار، تنها یک محیط‌بان دارد، در حالی که استاندارد جهانی ۶ تا ۸ نفر است. |
| تجهیزات فرسوده | بسیاری از مناطق حتی به دوربین، بی‌سیم یا خودروی مناسب دسترسی ندارند. |
| ضعف قانونی | شکارچیان مسلح با جرایم اندک آزاد می‌شوند، در حالی که تهدیدی جدی برای جان محیط‌بانان هستند. |
🔁 چرا راهکارها اجرایی نمی‌شوند؟
ما می‌دانیم باید چه کنیم:
-
تعداد محیط‌بانان را افزایش دهیم
-
تجهیزات را به‌روز کنیم
-
قوانین حمایتی را تقویت کنیم
-
مشارکت مردم را واقعی کنیم
-
منافع حفاظت را با منافع مردم محلی همسو کنیم
اما چرا هنوز گام‌های عملی برداشته نشده است؟
دلایل متعدد دارد:
-
ترس از انتقادهای غیرکارشناسی
-
عافیت‌طلبی در مدیریت
-
نبود اولویت در تصمیم‌گیری کلان
-
نگاه فانتزی برخی مدیران و رسانه‌ها به حفاظت
-
فقر فرهنگی و اقتصادی در مناطق حفاظت‌شده
💡 راه نجات، روشن و مشخص است
جهان سال‌هاست از حفاظت مسلحانه عبور کرده و به سوی بهره‌برداری پایدار و مشارکت واقعی مردم رفته است. امروز، دیگر حفاظت دولتی صرف، پاسخگوی چالش‌های جدید نیست. باید به سمت مشارکت مردمی، سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، و حضور شرکت‌های دانش‌بنیان رفت.
🔊 باید صدای محیط‌بانان شنیده شود
ما باید آنقدر بگوییم «محیط‌بان کم داریم» تا بالاخره بشنوند.
آنقدر تکرار کنیم که دیگر کسی نتواند آن را نادیده بگیرد.
باید از حرف به عمل برسیم. اگر قرار است جایی برای حیات‌وحش باقی بماند، باید امروز برای حفاظت از آن هزینه کنیم.
🤝 مشارکت واقعی مردم؛ تنها راه پایداری
مردم باید در حفاظت از منابع طبیعی شریک واقعی باشند، نه فقط در زمان بحران‌ها. این مشارکت باید شامل:
-
تصمیم‌گیری
-
برنامه‌ریزی
-
اجرا
-
نظارت
-
منافع مشترک
باشد، نه فقط «دعوت به کمک» در زمان آتش‌سوزی یا بحران.
