به گزارش اخبار جهان به نقل از خبرگزاری ای‌ان‌آی، ایالات متحده آمریکا در ۱۹ سپتامبر (۲۸ شهریور) معافیت تحریمی بندر چابهار ایران را لغو کرد. این معافیت که در سال ۲۰۱۸ برای هند صادر شده بود، از ۲۹ سپتامبر به طور رسمی ملغی و اجرایی شد. این اقدام که به عنوان ضربه دیگری به اقتصاد هند از سوی دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، توصیف شده است، پیامدهای گسترده‌ای برای روابط تجاری منطقه‌ای و پروژه‌های زیرساختی خواهد داشت.
طبق بیانیه‌ای از سوی وزارت امور خارجه آمریکا، اپراتورهای بندر چابهار از ۲۹ سپتامبر تحت تحریم‌های ایالات متحده قرار خواهند گرفت. توکاس پیگوت، معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، این اقدام را در راستای سیاست «فشار حداکثری» دولت پیشین آمریکا علیه ایران عنوان کرد. این سیاست که از سوی دونالد ترامپ اعمال می‌شد، هدفمندانه معافیت‌های تحریمی را که در سال ۲۰۱۸ تحت قانون آزادی ایران و مقابله با اشاعه تسلیحات کشتار جمعی برای کمک به بازسازی افغانستان و توسعه اقتصادی صادر شده بود، لغو کرد. با اجرایی شدن این لغو معافیت، هرگونه فعالیت در بندر چابهار، یا هر فعالیت دیگری که تحت این قانون تعریف شده، مشمول تحریم‌های ایالات متحده خواهد بود.
در بیانیه وزارت امور خارجه آمریکا، این اقدام با هدف هدف قرار دادن شبکه‌های مالی مرتبط با نیروهای مسلح ایران توجیه شده است. این بیانیه ادعایی مبنی بر مقابله با شبکه مالی غیرقانونی مرتبط با ایران در هنگ‌کنگ و امارات متحده عربی ارائه می‌دهد. به گفته اخبار جهان، این ادعاها با عنوان اینکه این شبکه‌ها فروش نفت ایران را تسهیل کرده و از درآمدهای حاصله برای حمایت از نیروهای نیابتی منطقه و توسعه تسلیحات استفاده می‌شود، مطرح گردیده‌اند. این بیانیه صریحاً ادعا می‌کند که این فعالیت‌ها خطری برای نیروهای آمریکایی و متحدانشان به وجود می‌آورند. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران بین المللی این ادعا را فاقد شفافیت و مستندات کافی می‌دانند.
لغو معافیت‌های تحریمی بندر چابهار تبعات جدی برای سرمایه‌گذاری‌های هند در این بندر استراتژیک خواهد داشت. هند در سال ۲۰۱۴ با امضای توافقی ۱۰ ساله با ایران، مدیریت پایانه شهید بهشتی بندر چابهار را برعهده گرفت. این بندر در جنوب شرق ایران و در نزدیکی بندر گوادر پاکستان واقع شده و به دلیل موقعیت جغرافیایی و دسترسی به کریدورهای تجاری، اهمیت استراتژیک بالایی دارد. بندر چابهار شامل دو پایانه شهید کلانتری و شهید بهشتی، هرکدام با پنج اسکله، ظرفیت بالایی برای حمل و نقل کالاهای تجاری دارد. لغو معافیت‌ها توسط آمریکا می‌تواند این سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هند را با چالش جدی مواجه کند و به احتمال زیاد، برنامه‌های توسعه‌ای این بندر را مختل خواهد نمود.
تحلیلگران سیاسی معتقدند، این اقدام آمریکا نه تنها برای فشار آوردن بر ایران بلکه برای ضربه زدن به روابط اقتصادی ایران و هند طراحی شده است. این اقدام در راستای سیاست‌های فشار حداکثری آمریکا در منطقه است که تأثیرات نامطلوبی بر ثبات اقتصادی و سیاسی منطقه خواهد گذاشت. این تحریم‌ها همچنین نشان‌دهنده ادامه تنش‌ها در روابط آمریکا و ایران است و احتمالاً منجر به تشدید تنش‌ها در منطقه خواهد شد. پیامدهای این اقدام می‌تواند از جمله کاهش تجارت بین ایران و هند، به خطر افتادن پروژه‌های توسعه‌ای در بندر چابهار، و افزایش وابستگی ایران به سایر شرکای تجاری باشد. واکنش‌های بین‌المللی به این اقدام از سوی کشورهای مختلف، بسته به منافع و روابط آن‌ها با ایران و آمریکا، متنوع خواهد بود. برخی کشورها ممکن است از این تصمیم حمایت کنند، در حالی که سایرین آن را محکوم خواهند کرد.
در مجموع، لغو معافیت تحریمی بندر چابهار توسط ایالات متحده، یک تحول مهم در روابط بین‌المللی و ژئوپلیتیک منطقه است که می‌تواند تبعات وسیعی برای ایران، هند و سایر بازیگران منطقه‌ای داشته باشد. این اقدام پیچیدگی‌های روابط بین ایران و ایالات متحده را بیش از پیش نمایان کرده و زمینه را برای تنش‌های بیشتر در منطقه خلیج فارس آماده می‌کند. اهمیت این بندر استراتژیک، به ویژه در رقابت‌های منطقه‌ای، این موضوع را به یکی از نقاط کانونی مهم در روابط بین‌المللی تبدیل کرده است.
منبع: خبرگزاری ای‌ان‌آی
