به گزارش اخبار جهان به نقل از رویترز، الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس، اعلام کرد که این کشور در رزمایش مشترک پنج روزه با روسیه موسوم به “زاپاد”، که از ۱۲ سپتامبر آغاز و در تاریخ ۱۷ سپتامبر به پایان رسید، از موشک‌های هسته‌ای تاکتیکی و موشک‌های بالستیک میان‌برد اورشنیک استفاده خواهد کرد. این رزمایش، که به گفته تحلیلگران نظامی غربی هدف آن ایجاد هراس در اروپا است، به نمایش قدرت و آزمایش آمادگی رزمی دو کشور اختصاص یافته است. استفاده از موشک‌های اورشنیک، که برای اولین بار توسط روسیه در جنگ اوکراین در سال گذشته میلادی به کار گرفته شد، جنبه قابل توجهی از این رزمایش را تشکیل می‌دهد.
این مانور نظامی مشترک، چند روز پس از گزارش لهستان و ناتو مبنی بر سرنگونی پهپادهای روسی در حریم هوایی لهستان و در پی آن، بسته شدن موقت مرز لهستان با بلاروس، برگزار شده است. این حادثه تنش‌ها را در منطقه شرق اروپا به شدت افزایش داده و نگرانی‌ها در خصوص تشدید جنگ اوکراین را بیشتر کرده است. بلاروس، به عنوان متحد نزدیک مسکو، با روسیه، اوکراین و همچنین کشورهای عضو ناتو از جمله لهستان، لیتوانی و لتونی، مرز مشترک دارد و میزبان تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی روسیه در خاک خود است. این موقعیت جغرافیایی حساس، بلاروس را به کانون اصلی تنش‌های ژئوپلیتیکی در منطقه تبدیل کرده است.
لوکاشنکو، در اظهارات خود به خبرگزاری دولتی بلاروس، “بلتا”، استفاده از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی روسیه در رزمایش‌های “زاپاد” را کاملاً طبیعی خوانده و تأکید کرده است که این رزمایش شامل تمرینات با انواع تسلیحات، از سلاح‌های متعارف کوچک گرفته تا کلاهک‌های هسته‌ای می‌شود. وی با تأکید بر شفافیت اقدامات بلاروس، اعلام کرده که هدف از این رزمایش‌ها، هیچ‌گونه تهدیدی برای هیچ کشوری نیست و این اقدامات صرفاً برای نشان دادن آمادگی رزمی و توجیه استقرار تسلیحات هسته‌ای در خاک بلاروس انجام می‌شود. وزارت دفاع بلاروس نیز در بیانیه‌ای جداگانه، استفاده از تسلیحات هسته‌ای تاکتیکی و شلیک موشک‌های اورشنیک را در این رزمایش تأیید کرده است.
موشک‌های بالستیک میان‌برد اورشنیک، که روسیه در ۲۱ نوامبر سال گذشته علیه اوکراین از آنها استفاده کرد، به دلیل قابلیت رهگیری دشوار، تهدیدی جدی برای امنیت منطقه‌ای محسوب می‌شوند. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، سال گذشته اعلام کرده بود که احتمالاً تا نیمه دوم سال ۲۰۲۵، این موشک‌ها در خاک بلاروس مستقر خواهند شد. این تصمیم، نگرانی‌های غرب را در مورد افزایش قابلیت‌های نظامی روسیه و متحدانش در این منطقه تشدید کرده است.
لوکاشنکو که با پوتین در ارتباط مستمر است، در فوریه ۲۰۲۲ به روسیه اجازه استفاده از خاک بلاروس برای حمله به اوکراین را داد، اما از اعزام نیروهای بلاروسی به این جنگ خودداری کرده است. این تصمیم، گرچه ممکن است به عنوان نوعی مانور دیپلماتیک تلقی شود، اما نتوانسته است جایگاه بلاروس را در این بحران به عنوان متحدی کلیدی برای روسیه تغییر دهد.
در شرایطی که تنش‌های منطقه‌ای در اوج خود قرار دارند، تلاش‌هایی برای تغییر وضعیت موجود نیز در جریان است. به گزارش اخبار جهان، دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا، در تلاشی برای بهبود روابط با بلاروس، هفته گذشته با تسهیل برخی تحریم‌ها علیه مینسک، در ازای آزادی ۵۲ زندانی، از جمله مخالفان سیاسی لوکاشنکو، قدم‌هایی در این راستا برداشته است. همچنین، حضور ناظران ارتش آمریکا در بخشی از رزمایش “زاپاد”، ممکن است نشان‌دهنده گرم شدن روابط بین واشنگتن و مینسک باشد. این تحولات نشان می‌دهد که بازیگران بین‌المللی در حال ارزیابی مجدد روابط خود با بلاروس و پیامدهای ژئوپلیتیکی موقعیت آن در منطقه هستند. این پیچیدگی‌ها، آینده اوکراین و امنیت اروپا را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. واکنش‌های جامعه جهانی به این رزمایش و پیامدهای بلندمدت آن، موضوعی است که در روزها و هفته‌های آینده باید مورد بررسی قرار گیرد.
منبع: رویترز
