در شرایط اقتصادی امروز، نقش نظارت بر بازار و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است؛ به‌ویژه در استان‌هایی چون سیستان و بلوچستان که به دلیل وسعت، تنوع بازار و شرایط مرزی، حساسیت بیشتری در مدیریت و کنترل بازار احساس می‌شود. معاون بازرسی و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان اداره‌کل صنعت، معدن و تجارت این استان، در گفت‌وگویی با خبرنگار ایرنا، ابعاد مختلف عملکرد این حوزه را تشریح کرده است.
نقش نظارت بازار در حمایت از مصرف‌کننده در سیستان و بلوچستان
نظارت مستمر برای ارتقای کیفیت خدمات و کالاها
قنبر کرمی با اشاره به اهمیت بازرسی‌های مستمر، گفت: «حوزه بازرسی و حمایت از مصرف‌کنندگان نقش بسیار مهمی در ارتقاء کیفیت کالاها و خدمات و حفظ حقوق مصرف‌کننده ایفا می‌کند. بازرسان موظف هستند با بررسی مستمر بازار، اطمینان حاصل کنند که کالاها و خدمات مطابق با استانداردهای قانونی عرضه می‌شوند.»
این مقام مسئول تأکید کرد که هدف اصلی بازرسی‌ها تنها برخورد با متخلفان نیست، بلکه ایجاد شفافیت، آموزش حقوق مصرف‌کنندگان، و افزایش آگاهی عمومی نیز جزو برنامه‌های کلیدی است.
آگاهی‌بخشی به مصرف‌کنندگان؛ از اولویت‌های مهم
کرمی افزود: «حمایت از مصرف‌کننده صرفاً نظارت و بازرسی نیست. ما تلاش می‌کنیم با آموزش‌های عمومی، اطلاع‌رسانی درباره حقوق مصرف‌کننده و ارتقای فرهنگ خرید مسئولانه، شرایطی فراهم کنیم که مردم بتوانند انتخاب‌های بهتری داشته باشند.»
او اظهار داشت که این آموزش‌ها، به‌ویژه در شرایط تورمی و چالش‌های اقتصادی، می‌تواند موجب توانمندسازی مصرف‌کنندگان و کاهش تخلفات شود.
اعتماد عمومی؛ حاصل نظارت اثربخش بر بازار
معاون بازرسی و حمایت از حقوق مصرف‌کنندگان صنعت، معدن و تجارت سیستان و بلوچستان با اشاره به اهمیت اعتمادسازی در فضای بازار، گفت: «نظارت مؤثر موجب اعتماد بیشتر مردم به نظام اقتصادی می‌شود. وقتی مردم احساس کنند که نظارت بر بازار جدی است، کمتر قربانی گران‌فروشی، احتکار یا کالاهای بی‌کیفیت خواهند شد.»
او این فرآیند را عاملی در جهت توسعه پایدار اقتصادی استان معرفی کرد و افزود: «حفظ سلامت اقتصادی بازار یکی از پیش‌شرط‌های ارتقای کیفیت زندگی شهروندان است.»
شرح وظایف گسترده معاونت بازرسی استان
کرمی در ادامه به وظایف معاونت بازرسی اداره‌کل پرداخت و گفت: «ما وظایف متعددی داریم؛ از جمله رصد و پایش سامانه‌های هوشمند نظارتی، کنترل وضعیت قیمت‌ها، نظارت بر قیمت‌گذاری تولیدات داخلی، بررسی و تحلیل گزارش‌ها، رسیدگی به شکایات مردمی، کنترل بر عملکرد واحدهای خدماتی، برخورد با قاچاق کالا، و نظارت بر انبارها.»
این موارد، ساختار منظمی از اقدامات نظارتی را فراهم می‌کنند که می‌تواند نقش مؤثری در تنظیم بازار ایفا کند.
طرح‌های نظارتی مناسبتی؛ از نوروز تا محرم
یکی دیگر از اقدامات مستمر این اداره‌کل، اجرای طرح‌های نظارتی در مناسبت‌های مختلف سال است. کرمی به اجرای طرح‌هایی مانند نظارت بر کالاهای اساسی، بازار شب عید، ایام رمضان، سفرهای تابستانی، مراسم اربعین، بازگشایی مدارس و شب یلدا اشاره کرد و گفت: «در این طرح‌ها، اولویت اصلی ما کنترل بازار و جلوگیری از سوءاستفاده برخی فروشندگان از افزایش تقاضاست.»
او تصریح کرد که تیم‌های بازرسی در این بازه‌ها با جدیت بیشتری وارد عمل شده و با متخلفان برخورد قانونی انجام می‌دهند.
رسیدگی به شکایات مردمی؛ خط ارتباطی مهم با جامعه
کرمی با اشاره به اهمیت ارتباط با مردم در فرآیند بازرسی، تأکید کرد: «ما بسترهای متنوعی را برای دریافت شکایات مردمی فراهم کرده‌ایم. شماره تلفن ۱۲۴ به‌عنوان سامانه دریافت گزارش‌های مردمی، به‌صورت شبانه‌روزی فعال است. هرگونه تخلف، گران‌فروشی یا عرضه کالای قاچاق، بلافاصله بررسی می‌شود.»
وی اضافه کرد که این سیستم پاسخگویی، نقش مهمی در نظارت هوشمند و مشارکت مردم در کنترل بازار دارد.
سیستان و بلوچستان؛ استانی با ویژگی‌های خاص اقتصادی
استان سیستان و بلوچستان با بیش از ۳.۳ میلیون نفر جمعیت، در ۲۶ شهرستان و با موقعیتی استراتژیک به عنوان دومین استان پهناور کشور، با مرزهای گسترده خشکی و دسترسی به آب‌های آزاد، از موقعیت ویژه‌ای در عرصه اقتصادی برخوردار است.
وجود بازارچه‌های مرزی، مسیرهای ترانزیتی، و تنوع اقلیمی، باعث شده تا سیاست‌گذاری برای کنترل بازار در این منطقه نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر و نظارت مستمرتر باشد.
مبارزه با قاچاق؛ اولویت جدی در بازار مرزی
یکی دیگر از محورهای مهم در استان سیستان و بلوچستان، مبارزه با ورود و عرضه کالاهای قاچاق است. به گفته کرمی، بازار استان به دلیل نزدیکی به مرز، همواره در معرض ورود کالاهای بدون شناسنامه و فاقد استاندارد قرار دارد.
او گفت: «ما در همکاری با دستگاه‌های نظارتی دیگر، از جمله تعزیرات، نیروی انتظامی و گمرک، برای مقابله با ورود و توزیع کالاهای قاچاق برنامه‌ریزی جدی داریم.»
جمع‌بندی
حوزه بازرسی و حمایت از مصرف‌کنندگان در سیستان و بلوچستان نه‌تنها وظیفه مقابله با تخلفات بازار را بر عهده دارد، بلکه با آموزش، نظارت هوشمند، و ارتباط مستقیم با مردم، در مسیر ارتقای کیفیت زندگی، بهبود نظام اقتصادی و حفظ حقوق مصرف‌کنندگان گام‌های مؤثری برداشته است.
نقش مؤثر این معاونت در فضایی حساس همچون استان مرزی سیستان و بلوچستان، می‌تواند الگوی مناسبی برای سایر استان‌ها نیز باشد.
طرز تهیه پاستا با سس پستوی مارچوبه
